فقه معاصر:پیش‌نویس بحوث فقهیة هامة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
صفحه‌ای تازه حاوی «{{نویسنده |نویسنده = محمدحسین صرفی پور |نویسنده۲ = |نویسنده۳ = |گردآوری = |ویراستار۱ = |ویراستار۲ = |ویراستار۳ = }} {{جعبه اطلاعات کتاب | عنوان =بحوثٌ فقهیةٌ هامّةٌ | تصویر =Cover.jpg | اندازه تصویر = | توضیح_تصویر = | نام‌های دیگر = | نویسنده = ناصر مکارم ش...» ایجاد کرد |
Mkhaghanif (بحث | مشارکت‌ها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
محمدحسین صرفی‌پور | |||
{{نویسنده | {{نویسنده | ||
|نویسنده = | |نویسنده = | ||
|نویسنده۲ = | |نویسنده۲ = | ||
|نویسنده۳ = | |نویسنده۳ = | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۱: | ||
| مترجم = <!-- مترجم به فارسی --> | | مترجم = <!-- مترجم به فارسی --> | ||
| مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی --> | | مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی --> | ||
| نسخه الکترونیکی = | | نسخه الکترونیکی =https://lib.eshia.ir/27529/1/3 | ||
}} | }} | ||
* '''چکیده''' | * '''چکیده''' | ||
'''بحوثٌ فقهیةٌ هامّةٌ''' مجموعه مباحثی فقهی اثر ناصر مکارم شیرازی مرجع تقلید شیعه به زبان عربی است. این کتاب که حاصل دروس خارج مکارم شیرازی است به مسائل نوپدید و روزآمد پرداخته و به شیوه اجتهادی در حل مسائل کوشیده است. از ویژگی‌های این کتاب می‌توان به نوآوری در مسائل اجتهادی، ابراز نظریات جدید و بی سابقه و بررسی برخی مسائل نوپدید از زوایای جدید اشاره کرد. | '''بحوثٌ فقهیةٌ هامّةٌ''' مجموعه مباحثی فقهی اثر ناصر مکارم شیرازی مرجع تقلید شیعه به زبان عربی است. این کتاب که عمدتا حاصل دروس خارج فقه مکارم شیرازی است به مسائل نوپدید و روزآمد پرداخته و به شیوه اجتهادی در حل مسائل کوشیده است. از ویژگی‌های این کتاب می‌توان به نوآوری در مسائل اجتهادی، ابراز نظریات جدید و بی سابقه و بررسی برخی مسائل نوپدید از زوایای جدید اشاره کرد. | ||
==چارچوب مفهومی و معماری محتوا== | ==چارچوب مفهومی و معماری محتوا== | ||
کتاب بحوثٌ فقهیةٌ هامّة اثر ناصر مکارم شیرازی در سال ۱۴۲۲ق (۱۳۸۰ش) توسط انتشارت مدرسة | کتاب بحوثٌ فقهیةٌ هامّة اثر ناصر مکارم شیرازی در سال ۱۴۲۲ق (۱۳۸۰ش) توسط انتشارت مدرسة الامام علی بن ابی‌طالب(ع) به زبان عربی به چاپ رسیده است. این کتاب که مجموعه ای پراکنده از دروس خارج فقه و مکتوبات ناصر مکارم شیرازی می‌باشد کوشیده تا برخی مسائل روزآمد که در عصر حاضر مورد ابتلا و توجه نظر فقهاء می‌باشد را مورد بررسی قرار دهد. | ||
=== ساختار === | === ساختار === | ||
کتاب حاضر شامل ده بحث اصلی می‌باشد که بطور کلی در سه دسته بندی جای می‌گیرند: | کتاب حاضر شامل ده بحث اصلی می‌باشد که بطور کلی در سه دسته بندی جای می‌گیرند: | ||
*احکام عبادات و شرعیات فردی: که شامل سه بحث '''حکم الأضحية في العصر الحاضر'''، '''أحكام الغناء''' و '''العبادة في المناطق القطبية''' می‌شود. | *احکام عبادات و شرعیات فردی: که شامل سه بحث '''حکم الأضحية في العصر الحاضر'''، '''أحكام الغناء''' و '''العبادة في المناطق القطبية''' می‌شود. | ||
*احکام اجتماعی و فلسفه فقه اسلامی: که شامل پنج بحث '''جواز الإنشاء بالكتابة في العقود و الإيقاعات'''، '''حكم الخُمس في عصر الغيبة (عليه السلام)'''، '''فلسفة تنصيف دية النّساء'''، '''حجيّة علم القاضي''' و '''ضمان العاقلة و فلسفتها''' می‌شود. | *احکام اجتماعی و [[فلسفه فقه]] اسلامی: که شامل پنج بحث '''جواز الإنشاء بالكتابة في العقود و الإيقاعات'''، '''حكم الخُمس في عصر الغيبة (عليه السلام)'''، '''فلسفة تنصيف دية النّساء'''، '''حجيّة علم القاضي''' و '''ضمان العاقلة و فلسفتها''' می‌شود. | ||
*مسائل نوپدید و ولایت فقیه: که شامل دو بحث '''المسائل المستحدثة في الفقه الإسلامي''' و '''ولاية الفقيه و حدودها''' می‌شود. | *مسائل نوپدید و [[ولایت فقیه]]: که شامل دو بحث '''المسائل المستحدثة في الفقه الإسلامي''' و '''ولاية الفقيه و حدودها''' می‌شود. | ||
نگارنده در ذیل مسائل مستحدثه به هشت مساله مستحدثه پرداخته که در سه دسته بندی قابل تقسیم اند: | نگارنده در ذیل [[مسائل مستحدثه (منابع مطالعاتی)|مسائل مستحدثه]] به هشت مساله مستحدثه پرداخته که در سه دسته بندی قابل تقسیم اند: | ||
*مسائل مرتبط با پزشکی و سلامت: که عبارتند از مسائلی چون '''مسألة تحديد النسل و تقليل المواليد'''، '''إسقاط الجنين'''، '''ضمان الطبيب لما يتلف بطبابته''' و '''حكم التشريح في الشريعة الإسلامية'''. | *مسائل مرتبط با پزشکی و سلامت: که عبارتند از مسائلی چون '''مسألة تحديد النسل و تقليل المواليد'''، '''إسقاط الجنين'''، '''ضمان الطبيب لما يتلف بطبابته''' و '''حكم التشريح في الشريعة الإسلامية'''. | ||
*مسائل مرتبط با فناوری و علوم مدرن: که عبارت است از مساله '''الترقيع و الزرع'''. | *مسائل مرتبط با فناوری و علوم مدرن: که عبارت است از مساله '''الترقيع و الزرع'''. | ||
*مسائل مرتبط با اقتصاد و امور مالی: که عبارت است از مسائلی چون '''أحكام البنوك'''، '''أحكام المعاملات المصرفية''' و '''أحكام الأوراق المالية'''. | *مسائل مرتبط با [[اقتصاد اسلامی (منابع مطالعاتی)|اقتصاد]] و امور مالی: که عبارت است از مسائلی چون '''أحكام البنوك'''، '''أحكام المعاملات المصرفية''' و '''أحكام الأوراق المالية'''. | ||
==احکام عبادات و شرعیات فردی== | ==احکام عبادات و شرعیات فردی== | ||
===حکم قربانی حج در عصر حاضر=== | ===حکم قربانی حج در عصر حاضر=== | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۸: | ||
در این کتاب بحث غناء در سه مقام مورد بررسی قرار گرفته است. | در این کتاب بحث غناء در سه مقام مورد بررسی قرار گرفته است. | ||
====مقام اول: ادله حرمت غناء==== | ====مقام اول: ادله حرمت غناء==== | ||
در این مقام نویسنده بیان می‌دارد که آیات غناء | در این مقام نویسنده بیان می‌دارد که آیات غناء دلالتی بر حرمت غناء ندارند و آنچه در این زمینه قابل استناد است روایات است(ص۵۲) که در شش دسته تقسیم می‌شوند: | ||
#روایات دال بر اینکه غناء مصداق «زور» است.(ص۵۲) | #روایات دال بر اینکه غناء مصداق «زور» است.(ص۵۲) | ||
#روایات دال بر اینکه غناء مصداق «لهو الحدیث» است.(ص۵۴) | #روایات دال بر اینکه غناء مصداق «لهو الحدیث» است.(ص۵۴) | ||
| خط ۱۷۳: | خط ۱۷۴: | ||
نویسنده سه منصب اصلی برای فقیه بیان می‌کند: #'''منصب افتاء''' که وظیفه صدور احکام شرعی برای مقلدین است.(ص۳۹۲-۳۹۵) | نویسنده سه منصب اصلی برای فقیه بیان می‌کند: #'''منصب افتاء''' که وظیفه صدور احکام شرعی برای مقلدین است.(ص۳۹۲-۳۹۵) | ||
# '''منصب قضاوت''' برای حل و فصل اختلافات و اجرای عدالت.(ص۳۹۷-۳۹۸) | # '''منصب قضاوت''' برای حل و فصل اختلافات و اجرای عدالت.(ص۳۹۷-۳۹۸) | ||
#'''منصب ولایت''' که شامل امور حکومتی و تدبیر جامعه، از جمله مسائل سیاسی و اجتماعی می‌شود و بالاترین مرتبه آن مختص معصومین(ع) است.(ص۳۹۹) | |||
====اختیارات ولی فقیه==== | ====اختیارات ولی فقیه==== | ||
در این بحث ابتدا نویسنده مقدمه ای در تحلیل بیانات فقهاء پیرامون ولایت فقیه مطرح می‌کند و سپس به اختیارات هفت‌گانه فقیه می‌پردازد. | در این بحث ابتدا نویسنده مقدمه ای در تحلیل بیانات فقهاء پیرامون ولایت فقیه مطرح می‌کند و سپس به اختیارات هفت‌گانه فقیه می‌پردازد. | ||
| خط ۱۸۱: | خط ۱۸۳: | ||
در این بخش نویسنده اذعان می‌کند که ولایت فقیه بر ایتام و غایب، شامل تصرف در امور مالی و نگهداری از فرزندان صغیر، مجنون، سفیه و مفلس است.(ص۴۱۰) این ولایت، طبق نظر فقها، در صورت نبود پدر و جد پدری، برای حاکم شرع ثابت است و از مسلمات فقه به شمار می‌رود.(ص۴۱۱) هدف از این ولایت، حفظ اموال و جلوگیری از هرج و مرج است.(ص۴۱۲) | در این بخش نویسنده اذعان می‌کند که ولایت فقیه بر ایتام و غایب، شامل تصرف در امور مالی و نگهداری از فرزندان صغیر، مجنون، سفیه و مفلس است.(ص۴۱۰) این ولایت، طبق نظر فقها، در صورت نبود پدر و جد پدری، برای حاکم شرع ثابت است و از مسلمات فقه به شمار می‌رود.(ص۴۱۱) هدف از این ولایت، حفظ اموال و جلوگیری از هرج و مرج است.(ص۴۱۲) | ||
=====اختیار دوم: حق تصرف در خمس، زکات و مانند آن===== | =====اختیار دوم: حق تصرف در خمس، زکات و مانند آن===== | ||
نویسنده با اشاره به اقوال مختلف،(ص۴۱۵) واجب‌بودن پرداخت زکات و خمس (سهم امام) به فقیه در عصر غیبت را، به‌ویژه در صورت تشکیل حکومت اسلامی و بسط ید فقیه، قوی‌تر می‌داند.(ص۴۱۶-۴۲۰) وی معتقد است خمس و زکات منابع مالی حکومت اسلامی هستند که باید در مصارف عامه و مورد رضایت امام زمان (عج) صرف شوند و فقیه متکفل این امر است.(ص۴۲۳-۴۲۴) | |||
=====اختیار سوم: اقامه حدود شرعی===== | =====اختیار سوم: اقامه حدود شرعی===== | ||
نویسنده با استناد به اجماع فقها و ادله عقلی و نقلی،(ص۴۲۷) اجرای حدود را در عصر غیبت بر عهده فقهای عادل می‌داند و آن را برای حفظ نظم اجتماعی و جلوگیری از فساد، ضروری می‌شمارد.(ص۴۲۸-۴۲۹) این امر، حتی در صورت عدم حضور امام (عج)، قابل تعطیلی نیست و از وظایف مهم فقیه محسوب می‌شود.(ص۴۲۹) | نویسنده با استناد به اجماع فقها و ادله عقلی و نقلی،(ص۴۲۷) اجرای حدود را در عصر غیبت بر عهده فقهای عادل می‌داند و آن را برای حفظ نظم اجتماعی و جلوگیری از فساد، ضروری می‌شمارد.(ص۴۲۸-۴۲۹) این امر، حتی در صورت عدم حضور امام (عج)، قابل تعطیلی نیست و از وظایف مهم فقیه محسوب می‌شود.(ص۴۲۹) | ||
| خط ۲۰۳: | خط ۲۰۶: | ||
===نصب الهی ولی و عدم اعتبار انتخاب مردمی=== | ===نصب الهی ولی و عدم اعتبار انتخاب مردمی=== | ||
نویسنده معتقد است که منصب ولایت (چه برای پیامبر و ائمه و چه برای فقیه در عصر غیبت) از جانب خداوند است و با نصب الهی محقق می‌شود، نه با انتخاب یا بیعت مردمی. بیعت تنها تعهد اطاعت از ولی منصوب است و به معنای انتخاب او برای تصدی منصب نیست.(ص۴۷۲) | نویسنده معتقد است که منصب ولایت (چه برای پیامبر و ائمه و چه برای فقیه در عصر غیبت) از جانب خداوند است و با نصب الهی محقق می‌شود، نه با انتخاب یا بیعت مردمی. بیعت تنها تعهد اطاعت از ولی منصوب است و به معنای انتخاب او برای تصدی منصب نیست.(ص۴۷۲) | ||
[[رده:پیش‌نویس مقاله‌ها]] | |||