حفظ نظام سیاسی (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
صفحه‌ای تازه حاوی «{{منابع مطالعاتی}} حفظ نظام سیاسی یا '''حفظ نظام اسلامی''' در فقه ذیل قاعده عام حفظ نظام اجتماعی قرار می‌گیرد و افزون بر ادله ویژه‌ای که خود دارد، ادله حفظ نظام اجتماعی نیز شامل آن می‌شود. در متون فقهی پرسش‌های در زمینه حفظ نظام سیاسی طرح شده ا...» ایجاد کرد
 
Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{منابع مطالعاتی}}
{{منابع مطالعاتی}}
[[حفظ نظام سیاسی]] یا '''حفظ نظام اسلامی''' در فقه ذیل قاعده عام حفظ نظام اجتماعی قرار می‌گیرد و افزون بر ادله ویژه‌ای که خود دارد، ادله حفظ نظام اجتماعی نیز شامل آن می‌شود. در متون فقهی پرسش‌های در زمینه حفظ نظام سیاسی طرح شده است از جمله اینکه: چه ارتباط و نسبتی میان حفظ نظام حکومتی یا سیاسی با مفهوم عام حفظ نظام اجتماعی وجود دارد؟ مبانی وجوب حفظ نظام سیاسی واجب چیست؟ آیا وجوب حفظ نظام سیاسی مبتنی بر مشروعیت نظام سیاسی است؟ نسبت حفظ نظام سیاسی با حوزه‌های دیگر مانند حفظ حریم خصوصی افراد چگونه است؟ در ارتباط با واجبات شرعی و فرعیات دینی آیا تقدم با حفظ نظام است یا واجبات شرعی؟ ثمرات حفظ نظام سیاسی برای نظام عام اجتماعی چیست؟
[[حفظ نظام سیاسی]] یا '''حفظ نظام اسلامی''' افزون بر ادله فقهی خاص خود، ذیل قاعده لزوم حفظ نظام اجتماعی قرار می‌گیرد و ادله حفظ نظام اجتماعی نیز آن را شامل می‌شود. در متون فقهی پرسش‌هایی در زمینه حفظ نظام سیاسی طرح شده است. از جمله اینکه: چه نسبتی میان حفظ نظام سیاسی با حفظ نظام اجتماعی وجود دارد؟ مبانی وجوب حفظ نظام سیاسی چیست؟ آیا وجوب حفظ نظام سیاسی مبتنی بر مشروعیت نظام سیاسی است؟ نسبت حفظ نظام سیاسی با حوزه‌های دیگر مانند حفظ حریم خصوصی افراد چگونه است؟ در ارتباط با واجبات شرعی و تکالیف دینی آیا تقدم با حفظ نظام است یا واجبات شرعی؟ ثمرات حفظ نظام سیاسی برای نظام اجتماعی چیست؟


عده‌ای از فقها مانند [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] با توسعه مفهومی واژه نظام، آن را به نظام و حاکمیت سیاسی تعبیر می‌کردند و به عنوان یک واجب، قائل به وجوب حفظ آن می‌شدند و گاه حتی حفظ نظام سیاسی را به دلیل اینکه حفظ نظام اسلامی منوط به آن است، بر دیگر واجبات شرعی نیز مقدم می‌کردند و از مهم‌ترین تکالیف می‌دانستند. در مقابل برخی از فقیهان چون نظام سیاسی را به عنوان ابزاری در جهت اجرای احکام اسلامی می‌دیدند؛ به همین دلیل به عنوان مقدمه واجب، قائل به وجوب حفظ آن می‌شوند؛ ولی آن را مقدم بر سایر واجبات شرعی نمی‌دانستند.  
عده‌ای از فقها مانند [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] با توسعه مفهومی واژه نظام، آن را به نظام و حاکمیت سیاسی تعبیر نموده و لزوم حفظ آن را یک واجب شرعی دانستند؛ بلکه فراتر از آن معتقدند که چون حفظ نظام اسلامی منوط به حفظ نظام سیاسی است، حفظ نظام سیاسی بر دیگر واجبات شرعی مقدم است. در مقابل، برخی فقیهان نظام سیاسی را صرفا ابزاری در جهت اجرای احکام اسلامی دانسته و از باب مقدمه واجب، به وجوب حفظ آن قائل‌اند؛ ولی آن را مقدم بر دیگر واجبات شرعی نمی‌دانند.  


درباره ارتباط میان مشروعیت نظام سیاسی با حفظ آن، برخی پژوهشگران فقهی معتقدند چون در شرایطی ممکن است به هر دلیلی تأسیس نظام سیاسی جامع شرایط شرعی ممکن نباشد، با توجه به کارکردهای دیگر نظام سیاسی و در راستای قاعده کلی در باب امور حسبه در فرض عدم دسترسی به فقیه، در محدوده اموری که متعین در فقیه نیست، حفظ نظام سیاسی حتی اگر مشروع نباشد، واجب خواهد بود. در مقابل عده‌ای از پژوهشگران رابطه مستقیم میان وجوب حفظ نظام سیاسی با مشروعیت آن متصور شده‌اند.
درباره ارتباط میان مشروعیت نظام سیاسی با حفظ آن، برخی پژوهشگران معتقدند با وجود آنکه ممکن است تأسیس نظام سیاسی مشروع و مطابق با معیارهای دینی، ممکن نباشد اما حفظ نظام سیاسی در راستای تحقق امور حسبه واجب است. بنابراین وجوب حفظ نظام سیاسی با مشروعیت آن ملازمه ندارد. در مقابل عده‌ای از پژوهشگران وجوب حفظ نظام سیاسی را در گروی مشروعیت آن دانسته‌اند.


==کتاب‌ها==
==کتاب‌ها==
خط ۱۷: خط ۱۷:
==مقاله‌ها==
==مقاله‌ها==
===فارسی===
===فارسی===
#نقد نظریه «نفی تلازم وجوب حفظ نظام سیاسی با مشروعیت آن» از دیدگاه فقه سیاسی، حسین عندلیب، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره ۳۶، ۱۴۰۱ش.[https://sm.psas.ir/article_254180_244ec43b62897901e1b977515177f112.pdf لینک مقاله]
#تأملی ‏بر ‏ادله ‏حفظ ‏نظام ‏اسلامی ‏با ‏رویکردی ‏بر ‏روایات، علی رشیدی و محمد جعفری هرندی، [[فصلنامه مطالعات میان رشته‌ای فقه]]، شماره ۸، ۱۴۰۱ش. [https://mrfeghh.ctb.iau.ir/article_692672_67854f1f734526f9f6e32da259c5a1f2.pdf لینک مقاله]
#تأملی ‏بر ‏ادله ‏حفظ ‏نظام ‏اسلامی ‏با ‏رویکردی ‏بر ‏روایات، علی رشیدی و محمد جعفری هرندی، [[فصلنامه مطالعات میان رشته‌ای فقه]]، شماره ۸، ۱۴۰۱ش. [https://mrfeghh.ctb.iau.ir/article_692672_67854f1f734526f9f6e32da259c5a1f2.pdf لینک مقاله]
#راهبردهای فقه سیاسی برای حفظ و استمرار جوامع شیعی (از دیدگاه امام خمینی(ره))، احمد رهدار و محمدصابر صادقی، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، شماره ۶۸، ۱۴۰۱ش. [https://enghelab.maaref.ac.ir/article-1-1810-fa.html لینک دسترسی]
#راهبردهای فقه سیاسی برای حفظ و استمرار جوامع شیعی (از دیدگاه امام خمینی(ره))، احمد رهدار و محمدصابر صادقی، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، شماره ۶۸، ۱۴۰۱ش. [https://enghelab.maaref.ac.ir/article-1-1810-fa.html لینک دسترسی]
خط ۶۵: خط ۶۶:
#ملاحظاتی پیرامون حفظ نظام، [[سید ضیاء مرتضوی]]، سخنرانی در موسسه مفتاح کرامت، تاریخ درج ۲۰ آبان ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید ۲۰ فروردین ۱۴۰۲ش. [https://mobahesat.ir/9290 لینک سخنرانی]
#ملاحظاتی پیرامون حفظ نظام، [[سید ضیاء مرتضوی]]، سخنرانی در موسسه مفتاح کرامت، تاریخ درج ۲۰ آبان ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید ۲۰ فروردین ۱۴۰۲ش. [https://mobahesat.ir/9290 لینک سخنرانی]
#قاعده حفظ نظام، [[رحیم نوبهار]]، یادداشت اینترنتی، مندرج در سایت نویسنده، تاریخ بازدید ۲۲ فروردین ۱۴۰۲ش. [https://www.rnobahar.ir/fa/?p=385 لینک یادداشت]
#قاعده حفظ نظام، [[رحیم نوبهار]]، یادداشت اینترنتی، مندرج در سایت نویسنده، تاریخ بازدید ۲۲ فروردین ۱۴۰۲ش. [https://www.rnobahar.ir/fa/?p=385 لینک یادداشت]
{{منابع مطالعاتی فقه سیاسی}}
[[رده:نقص منابع عربی]]