خودافشایی (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{موضوعات فاقد منبع مطالعاتی}} | {{موضوعات فاقد منبع مطالعاتی}} | ||
[[خودافشایی]] (Self-disclosure) عبارت است از بیان اطلاعات شخصی یا احساسات پنهان، در مقابل کسی که از آن آگاهی ندارد. این مفهوم عمدتا در روانشناسی و در خصوص افشای اسرار شخصی در فرایند مشاوره و رواندرمانگری مطرح شده است. این اسرار ممکن است طیف وسیعی از مسائل، اعم از مشکلات عاطفی، جنسی، معنوی و حتی گناهانی که فرد مرتکب شده یا در حال ارتکاب است را شامل شود. تفاوت اقرار با خودافشایی در آن است که اقرار معمولا در دادگاه و تحت تاثیر عوامل بیرونی مانند استفهام قاضی یا بازپرس محقق می‌شود اما خودافشایی با اختیار گوینده و خارج از روند حقوقی انجام می‌پذیرد. روانشناسان معتقد به لزوم خودافشایی در فرایند مشاوره و رواندرمانی هستند اما به لحاظ فقهی این مساله به دلیل همسویی با اعتراف به گناه یا اذلال نفس مورد بحث و بررسی فقیهان و پژوهشگران معاصر قرار گرفته است. از نگاه برخی پژوهشگران می‌توان خودافشایی را از باب رفع عسر و حرج جایز دانست. مبنای این نظریه به شمول قاعده لاحرج بستگی دارد؛ برخی فقیهان مانند کاشف الغطا قاعده لاحرج را برای تمام احکام الزامی اعم از واجب و حرام جاری دانسته و در مقابل برخی دیگر مانند سید محسن حکیم برآنند که قاعده لاحرج نمی‌تواند مجوز ارتکاب محرمات باشد بلکه مفاد آن تنها ترخیص در ترک واجبات را بیان می‌کند. | [[خودافشایی]] (Self-disclosure) عبارت است از بیان اطلاعات شخصی یا احساسات پنهان، در مقابل کسی که از آن آگاهی ندارد. این مفهوم عمدتا در روانشناسی و در خصوص افشای اسرار شخصی در فرایند مشاوره و رواندرمانگری مطرح شده است. این اسرار ممکن است طیف وسیعی از مسائل، اعم از مشکلات عاطفی، جنسی، معنوی و حتی گناهانی که فرد مرتکب شده یا در حال ارتکاب است را شامل شود. تفاوت اقرار با خودافشایی در آن است که اقرار معمولا در دادگاه و تحت تاثیر عوامل بیرونی مانند استفهام قاضی یا بازپرس محقق می‌شود اما خودافشایی با اختیار گوینده و خارج از روند حقوقی انجام می‌پذیرد. روانشناسان معتقد به لزوم خودافشایی در فرایند مشاوره و رواندرمانی هستند اما به لحاظ فقهی این مساله به دلیل همسویی با اعتراف به گناه یا اذلال نفس مورد بحث و بررسی فقیهان و پژوهشگران معاصر قرار گرفته است. از نگاه برخی پژوهشگران می‌توان خودافشایی را از باب رفع عسر و حرج جایز دانست. مبنای این نظریه به شمول [[قاعده لاحرج]] بستگی دارد؛ برخی فقیهان مانند کاشف الغطا قاعده لاحرج را برای تمام احکام الزامی اعم از واجب و حرام جاری دانسته و در مقابل برخی دیگر مانند [[سید محسن حکیم]] برآنند که قاعده لاحرج نمی‌تواند مجوز ارتکاب محرمات باشد بلکه مفاد آن تنها ترخیص در ترک واجبات را بیان می‌کند. | ||
حکم فقهی خودافشایی | در بررسی فقهی خودافشایی پرسش‌های پیش روی پژوهشگران از این قبیل‌اند: حکم فقهی خودافشایی مراجعان برای مشاور و درمانگر چیست؟ در صورت جواز، آیا خودافشایی حد خاصی دارد یا فرد در مقام مشاوره و رواندرمانی می‌تواند به طور مطلق از همه اسرار با مشاور سخن بگوید؟ تشخیص محدوده جواز خودافشایی به عهده چه کسی است؟ خودافشایی در فرایندهای غیر درمانی مانند نکاح و معاملات، چه حکمی دارد؟ | ||
خودافشایی از مسائل نوپدید به‌شمار می‌رود و منابع اندکی به بررسی ابعاد فقهی آن پرداخته‌اند و این مساله نیازمند پژوهش بیشتر است. | خودافشایی از مسائل نوپدید به‌شمار می‌رود و منابع اندکی به بررسی ابعاد فقهی آن پرداخته‌اند و این مساله نیازمند پژوهش بیشتر است. | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
# مهارت خودافشایی از منظر قرآن کریم و روایات، نسیبه علمایی و مهدی مطیع، دوفصلنامه کتاب قیم، دوره ۳، شماره ۸، ۱۳۹۲ش. [https://kq.meybod.ac.ir/article_323.html مقاله را اینجا ببینید] | # مهارت خودافشایی از منظر قرآن کریم و روایات، نسیبه علمایی و مهدی مطیع، دوفصلنامه کتاب قیم، دوره ۳، شماره ۸، ۱۳۹۲ش. [https://kq.meybod.ac.ir/article_323.html مقاله را اینجا ببینید] | ||
== پایان‌نامه‌ها == | == پایان‌نامه‌ها == | ||
*بررسی احکام تعامل میان روانتحلیلگر و درمانجو از منظر فقه امامیه، احمد مروارید، رساله دکتری، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/search?keywords=بررسی%20احکام%20تعامل%20میان%20روانتحلیلگر%20و%20درمانجو%20از%20منظر%20فقه%20امامیه&basicscope=1 پایان‌نامه را اینجا ببینید] | |||
== منابع دیگر == | == منابع دیگر == | ||
# درس فقه مشاوره، هادی عباسی خراسانی، ۱۴۰۰ش. [https://www.eshia.ir/Feqh/Archive/abbasi_khorasani/feqh3/1400#lesson_14000808 گزارش درس] | # درس فقه مشاوره، هادی عباسی خراسانی، ۱۴۰۰ش. [https://www.eshia.ir/Feqh/Archive/abbasi_khorasani/feqh3/1400#lesson_14000808 گزارش درس] | ||
# نشست علمی اصول رواندرمانی از منظر اسلامی فقهی، احمد مروارید، ۱۳۹۶ش. [http://ijtihadnet.ir/تداعی-آزاد-با-مبانی-فقه-اسلامی-در-تقابل/ گزارش نشست] | # نشست علمی اصول رواندرمانی از منظر اسلامی فقهی، احمد مروارید، ۱۳۹۶ش. [http://ijtihadnet.ir/تداعی-آزاد-با-مبانی-فقه-اسلامی-در-تقابل/ گزارش نشست] | ||
==منابع مطالعاتی وابسته== | |||
*[[افشای اطلاعات خصوصی دیگران (منابع مطالعاتی)]] | |||
*[[تجسس در حریم خصوصی (منابع مطالعاتی)]] | |||
*[[افشاگری فسادهای حکومتی (منابع مطالعاتی)]] | |||