تلقیح مصنوعی در آینه فقه (کتاب): تفاوت میان نسخهها
جز added Category:کتابهای فقه پزشکی به زبان فارسی using HotCat |
|||
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{نویسنده | |||
|نویسنده = حسن علیآبادی | |||
|نویسنده۲ = | |||
|نویسنده۳ = | |||
|گردآوری = | |||
|ویراستار۱ = | |||
|ویراستار۲ = | |||
|ویراستار۳ = | |||
}} | |||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان | | عنوان = تلقیح مصنوعی در آینه فقه | ||
| تصویر | | تصویر =تلقیح مصنوعی در آینه فقه 2019-07-26 07-55-31.jpg | ||
| اندازه تصویر | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح_تصویر | | توضیح_تصویر = | ||
| نامهای دیگر | | نامهای دیگر = | ||
| نویسنده | | نویسنده =سید محسن مرتضوی | ||
| تاریخ نگارش | | تاریخ نگارش = | ||
| موضوع | | موضوع = فقه پزشکی | ||
| سبک | | سبک = | ||
| زبان | | زبان = فارسی | ||
| ویراستار | | ویراستار = | ||
| به تصحیح | | به تصحیح = | ||
| به کوشش | | به کوشش = | ||
| تصویرگر | | تصویرگر = | ||
| طراح جلد | | طراح جلد = | ||
| تعداد جلد | | تعداد جلد = | ||
| تعداد صفحات | | تعداد صفحات =۳۶۸ | ||
| قطع | | قطع = رقعی | ||
| مجموعه | | مجموعه = | ||
| ترجمه به دیگر زبانها = | | ترجمه به دیگر زبانها = | ||
| ناشر | | ناشر = موسسه بوستان کتاب | ||
| محل نشر | | محل نشر = | ||
| تاریخ نشر | | تاریخ نشر = | ||
| نوبت چاپ | | نوبت چاپ = | ||
| شمارگان | | شمارگان = | ||
| شابک | | شابک = | ||
| نوع رسانه | | نوع رسانه = | ||
| وبسایت ناشر | | وبسایت ناشر = | ||
| نام کتاب | | نام کتاب = <!-- نام کتاب به زبان فارسی --> | ||
| مترجم | | مترجم = <!-- مترجم به فارسی --> | ||
| مشخصات نشر | | مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی --> | ||
|نسخه الکترونیکی= | |نسخه الکترونیکی= | ||
}} | }} | ||
*'''چکیده''' | |||
'''تلقیح مصنوعی در آینه فقه''' اثر سیدمحسن مرتضوی درباره ادله و صورتهای شرعی لقاح مصنوعی است. وی اذعان دارد که این روش یکی از روشهای رایج برای درمان ناباروری است. | |||
کتاب تلقیح مصنوعی در آینه فقه در یک پیشگفتار، دو بخش و یک خاتمه تدوین شده است. در بخش خاتمه این کتاب به موضوعاتی اشاره کرده است که ارتباط مستقیمی با مسئله تلقیح مصنوعی ندارد. | این اثر کوشیده است نظرات فقهی در مسئله تلقیح مصنوعی را با استناد به ادله و روایات ارائه کند. این کتاب پس از تبیین موضوع، نتیجه منتخب را ارائه و پس از آن به استفتاء مراجع نیز اشاره کرده است. برخی عناوین فقهی در مسئله لقاح مصنوعی موضوع انواع تلقیح از نظر نسبت شرعی، تلقیح خارج رحم، احکام نسبتها در لقاح مصنوعی، مسئله عده، نفقه حامل، سقط جنین و نطفه و ثبوت دیه، معاملات مرتبط با تلقیح مصنوعی و بررسی حق استیلاد برای مرد است. | ||
کتاب تلقیح مصنوعی در آینه فقه در یک پیشگفتار، دو بخش و یک خاتمه تدوین شده است. در بخش خاتمه این کتاب به موضوعاتی اشاره کرده است که ارتباط مستقیمی با مسئله تلقیح مصنوعی ندارد. | |||
==معرفی و ساختار== | ==معرفی و ساختار== | ||
خط ۶۰: | خط ۷۱: | ||
#*جواز مطلق | #*جواز مطلق | ||
#* تفصیل بین موردی که زن صاحب تخمک، همسر دیگر مرد صاحب اسپرم باشد یا اجنبی باشد.(ص۱۱۶ و ۱۱۷) | #* تفصیل بین موردی که زن صاحب تخمک، همسر دیگر مرد صاحب اسپرم باشد یا اجنبی باشد.(ص۱۱۶ و ۱۱۷) | ||
#*حرمت مطلق با سه وجه:أ. به استناد حرمت | #*حرمت مطلق با سه وجه:أ. به استناد حرمت افراغ منی در رحم اجنبی(ص۱۱۷) ب. تضاد با مفاد آیه پنجم تا هفتم سوره مومنون در مسئله حفظ فرج(ص۱۱۸) ج. اتکا به [[حکم وضعی]] و مسئله انتساب که صاحب تخمک را مادر بچه میداند نه صاحب رحم، در این صورت فرزند حاصل از طریق تلقیح مصنوعی از دو اجنبی است که علقه زوجیت ندارند و این مسئله از مستنکرات و مقبوحات در شریعت است و ارتکاز متشرعه آن را نمیپذیرد.(ص۱۱۹) | ||
#حرمت تلقیح اسپرم مرد به رحم حیوان در چهار وجه: | #حرمت تلقیح اسپرم مرد به رحم حیوان در چهار وجه: | ||
#*الغاء خصوصیتِ حرمت افراغ منی در رحم زن اجنبی، ادله آن شامل حرمت تلقیح به رحم حیوان میشود زیرا متفاهم عرفی از ادله این است که آنچه در حق مرد نسبت به استیلاد جایز است قرار دادن اسپرم مرد در رحمی است که نزدیکی و جماع با او جایز است.(ص۱۲۰) | #*الغاء خصوصیتِ حرمت افراغ منی در رحم زن اجنبی، ادله آن شامل حرمت تلقیح به رحم حیوان میشود زیرا متفاهم عرفی از ادله این است که آنچه در حق مرد نسبت به استیلاد جایز است قرار دادن اسپرم مرد در رحمی است که نزدیکی و جماع با او جایز است.(ص۱۲۰) | ||
خط ۶۷: | خط ۷۸: | ||
#*بچهدار شدن مرد مسلمان از حیوان از مستنکرات و مقبوحات نزد متشرعه است.(ص۱۲۱) | #*بچهدار شدن مرد مسلمان از حیوان از مستنکرات و مقبوحات نزد متشرعه است.(ص۱۲۱) | ||
#اخذ تخمک از حیوانات و قرار دادن آن در رحم همسر است که بنابر مبنای جواز اخذ تخمک از زن اجنبی این مورد نیز بلااشکال است.(ص۱۲۲) | #اخذ تخمک از حیوانات و قرار دادن آن در رحم همسر است که بنابر مبنای جواز اخذ تخمک از زن اجنبی این مورد نیز بلااشکال است.(ص۱۲۲) | ||
#اخذ اسپرم از حیوانات و تلقیح به تخمک زن: نویسنده در ابتدا به دلیل نبود دلیل خاص و مقتضای اصل عملی، قول به جواز را | #اخذ اسپرم از حیوانات و تلقیح به تخمک زن: نویسنده در ابتدا به دلیل نبود دلیل خاص و مقتضای اصل عملی، قول به جواز را با این تقریب مطرح میکند که اگرچه مورد روایات، افراغ منی مرد است اما به مناسبت حکم و موضوع استفاده میشود که شان زن مسلمان این است که حملش به وسیله اسپرم از کسی باشد که جماع و نکاح با او جایز است بنابراین حمل او از اسپرم حیوان حرمت خواهد داشت. علاوه اینکه مستفاد از آیات سوره مومنون در حفظ فرج این است که زن مسلمان باید خود را از افعال مناسب با فرج از غیرشوهر خود حفظ کند. همچین بارداری زن از اسپرم حیوان از امور مقبوح و مستنکر نزد متشرعه است.(ص۱۲۲و ۱۲۳) | ||
#اخذ تخمک زن و قرار دادن آن در رحم حیوان: دلیلی بر حرمت آن وجود ندارد چون هیچ یک از عناوین محرمه بر آن صادق نیست لذا با رجوع به اصول ترخیصیه قول به جواز ثابت میشود.(ص۱۲۴) | #اخذ تخمک زن و قرار دادن آن در رحم حیوان: دلیلی بر حرمت آن وجود ندارد چون هیچ یک از عناوین محرمه بر آن صادق نیست لذا با رجوع به اصول ترخیصیه قول به جواز ثابت میشود.(ص۱۲۴) | ||
#* قرار دادن تخمک یا اسپرم گیاهی در رحم زن: | #* قرار دادن تخمک یا اسپرم گیاهی در رحم زن: | ||
خط ۸۳: | خط ۹۴: | ||
#جواز تلقیح به رحم زن دیگر به عنوان مادر جانشین پس از تلقیح اسپرم شوهر به تخمک همسرش(ص۱۴۴و ۱۴۵) | #جواز تلقیح به رحم زن دیگر به عنوان مادر جانشین پس از تلقیح اسپرم شوهر به تخمک همسرش(ص۱۴۴و ۱۴۵) | ||
#جواز تلقیح اسپرم شوهر با تخمک زن اجنبی در خارج رحم و انتقال به رحم همسر مگر آنکه ملاک مادری به صاحب تخمک بودن باشد که در این صورت انتساب دچار اشکال است. | #جواز تلقیح اسپرم شوهر با تخمک زن اجنبی در خارج رحم و انتقال به رحم همسر مگر آنکه ملاک مادری به صاحب تخمک بودن باشد که در این صورت انتساب دچار اشکال است. | ||
#جواز تلقیح اسپرم انسانی با تخمک حیوانی در خارج از رحم و | #جواز تلقیح اسپرم انسانی با تخمک حیوانی در خارج از رحم و انتقال به رحم همسر.(ص ۱۴۹) | ||
#حرمت تلقیح اسپرم مرد به تخمک حیوانی و انتقال به رحم زن اجنبی به دلیل تنافی با ادله حفظ حرمت فرج زن مسلمان. | #حرمت تلقیح اسپرم مرد به تخمک حیوانی و انتقال به رحم زن اجنبی به دلیل تنافی با ادله حفظ حرمت فرج زن مسلمان. | ||
#حرمت تلقیح اسپرم مرد به تخمک حیوانی و قرار دادن آن در در رحم حیوانی به دلیل مستنکر بودن. | #حرمت تلقیح اسپرم مرد به تخمک حیوانی و قرار دادن آن در در رحم حیوانی به دلیل مستنکر بودن. | ||
خط ۱۱۴: | خط ۱۲۵: | ||
*زن شوهردار از راه تزریق اسپرم مرد بیگانه باردار شده است | *زن شوهردار از راه تزریق اسپرم مرد بیگانه باردار شده است | ||
*فرزند متولد شده از اسپرم شوهر و در رحم همسر بوده اما راه باروری آن تلقیح مصنوعی بوده و با نزدیکی نبوده | *فرزند متولد شده از اسپرم شوهر و در رحم همسر بوده اما راه باروری آن تلقیح مصنوعی بوده و با نزدیکی نبوده | ||
*انتخاب فرزندی است که هیچ راه انتساب شرعی و عرفی وجود ندارد مثل اینکه طفل از راه شبیهسازی یا اخذ سلول غیرجنسی و یا در رحم مصنوعی در آزمایشگاه و یا از اسپرم حیوانی یا گیاهی متولد شده باشد که در هر سه حالت انتساب شرعی و عرفی طفل به پدر ممکن نباشد. در هر سه حالت آیا فرزندخواندگی محقق میشود یا خیر؟ اگرچه به طور کلی | *انتخاب فرزندی است که هیچ راه انتساب شرعی و عرفی وجود ندارد مثل اینکه طفل از راه شبیهسازی یا اخذ سلول غیرجنسی و یا در رحم مصنوعی در آزمایشگاه و یا از اسپرم حیوانی یا گیاهی متولد شده باشد که در هر سه حالت انتساب شرعی و عرفی طفل به پدر ممکن نباشد. در هر سه حالت آیا فرزندخواندگی محقق میشود یا خیر؟ اگرچه به طور کلی تبنی و فرزندخواندگی از محرمات اسلامی است.(ص۲۱۳) اما درباره سه حالت مورد نظر حالت اول که اسپرم شخص دیگری است فرزندخواندگی حرام است و قدر متیقن حرمت تبنی را دارد. در مورد حالت دوم و سوم از آنجایی که آیه ناظر به طفلی است که پدر حقیقی و نسب شرعی را داراست و در این دو حالت اصلا پدر حقیقی و شرعی وجود ندارد لذا ادله حرمت تبنی و انتساب به غیر پدر شامل آن نمیشود.(ص۲۱۶) | ||
'''ارث بری طفل متولد شده از تلقیح مصنوعی''' مسئله دیگری است که نویسنده در ادامه عناوین مربوط به مسئله احکام نسب پرداخته است. وی بر آن است که حتی در صورت پذیرش انتساب شرعی پدر و مادر، و جاری شدن احکام و آثار مترتب بر آن، اما همچنان در مواردی از تلقیح مصنوعی که از راه غیرشرعی بوده است، ارث منتفی است.(ص۲۱۷) | '''ارث بری طفل متولد شده از تلقیح مصنوعی''' مسئله دیگری است که نویسنده در ادامه عناوین مربوط به مسئله احکام نسب پرداخته است. وی بر آن است که حتی در صورت پذیرش انتساب شرعی پدر و مادر، و جاری شدن احکام و آثار مترتب بر آن، اما همچنان در مواردی از تلقیح مصنوعی که از راه غیرشرعی بوده است، ارث منتفی است.(ص۲۱۷) | ||
خط ۱۶۴: | خط ۱۷۵: | ||
===پیوند اعضای تناسلی=== | ===پیوند اعضای تناسلی=== | ||
نویسنده در این مسئله اگرچه خود معترف است که هنوز به شکل فراگیر نیست اما بر این باور است که فقه پویای شیعه باید موضع نظر خود را در این باره مشخص کند. وی پس از بیان چهار اشکال و پاسخ به آن این نتیجه را ارائه میکند که دلیل بر جواز ترقیع و پیوند همان ادله عامه جواز پیوند مطلق اعضای بدن است.(ص۳۱۸) | نویسنده در این مسئله اگرچه خود معترف است که هنوز به شکل فراگیر نیست اما بر این باور است که فقه پویای شیعه باید موضع نظر خود را در این باره مشخص کند. وی پس از بیان چهار اشکال و پاسخ به آن این نتیجه را ارائه میکند که دلیل بر جواز ترقیع و پیوند همان ادله عامه جواز پیوند مطلق اعضای بدن است.(ص۳۱۸) | ||
==جستارهای وابسته== | |||
* [[تلقیح مصنوعی (منابع مطالعاتی)]] | |||
[[رده:مقالههای حسن علیآبادی]] | [[رده:مقالههای حسن علیآبادی]] | ||
[[رده:کتابهای | [[رده:کتابهای تلقیح مصنوعی]] | ||
[[رده:مقالات کتابشناسی]] | |||
[[رده:کتابهای سید محسن مرتضوی]] |