اقتصاد اسلامی (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

Khoshnudi (بحث | مشارکت‌ها)
Khoshnudi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{منابع مطالعاتی}}
{{منابع مطالعاتی}}
[[اقتصاد اسلامی]] از مکاتبی است که با رویکرد اسلامی به مسائل اقتصادی می‌پردازد؛ رویکردی که برگرفته از رفتار عرفی و توصیه‌های فقهی و اخلاقی رهبران شریعت اسلامی در عرصه اقتصاد است.
[[اقتصاد اسلامی]] مکتبی اقتصادی با رویکرد اسلامی است که برگرفته از اصول و قواعد اسلام در عرصه اقتصاد شکل گرفته است. یکی از مباحث مهم در اقتصاد اسلامی، تفاوت‌ها و مزایای آن نسبت به سایر نظام‌های اقتصادی است. در حالی که مکاتب اقتصادی دیگر اغلب بر اساس اصول مادی‌گرایانه عمل می‌کنند، اقتصاد اسلامی بر پایه اصول اخلاقی و معنوی بنا شده است. این نظام اقتصادی تلاش می‌کند تا نیازهای مادی انسان را در کنار رشد معنوی او تأمین کند. ابزارهایی مانند حذف ربا، تشویق به انفاق، و حمایت از تولید عادلانه در اقتصاد اسلامی به کار گرفته می‌شوند تا از بحران‌های اقتصادی مانند نابرابری و فقر جلوگیری شود.


در رابطه با اقتصاد اسلامی سوالاتی قابل طرح است؛ فقه نظام اقتصادی به چه معنا است؟ تفاوت‌ها و مزایای نظام اقتصاد اسلامی نسبت به سایر نظام‌های اقتصادی چیست؟ آیا اسلام اساسا دارای نظام اقتصادی منسجم است یا صرفا بیانگر نکات کلی و اصول و قواعد در زمینه اقتصاد است؟ منابع و روش استنباط نظام اقتصادی اسلام چیست؟ با توجه به اینکه یکی از ارکان نظام اسلامی مسأله اقتصاد است آیا تدوین نظام اقتصاد اسلامی واجب است؟ وظیفه تدوین نظام اقتصاد اسلامی برای حکومت با چه شخص یا نهادی است؟ حجیت و اعتبار این نهاد از کجا حاصل می‌شود؟ ملاک تدوین نظام اقتصادی، خِرد جمعی است یا نظری به عنوان معیار باید اتخاذ شود؟
اقتصاد اسلامی همچنین به دنبال پاسخگویی به سوالاتی است که به ماهیت، امکان‌پذیری و روش‌های تدوین این نظام مربوط می‌شود. یکی از این سوالات اساسی، ضرورت و چگونگی تدوین نظام اقتصاد اسلامی برای حکومت‌ها است. همچنین، منابع و روش‌های استنباط نظام اقتصاد اسلامی و نحوه تعامل آن با اقتصاد جهانی از موضوعات مورد بحث است.


در این مدخل سعی شده است پژوهش‌های مرتبط با اقتصاد اسلامی که در راستای تبیین ماهیت، امکان پذیری، روش‌ها، چهارچوب‌ها و شاخص‌های آن است آورده شود. در زمینه اقتصاد خصوصا با رویکرد اسلامی، تطبیقات و ریز موضوعاتی وجود دارد که ما از آوردن آن در این مدخل اجتناب کرده‌ایم. عناوینی نظیر ربا، احتکار، مالیات، [[پول‌شویی (منابع مطالعاتی)|پول‌شویی]]، [[تورم (منابع مطالعاتی)|تورم]]، رفتار مصرف کننده، رفتار تولید کننده، اشتغال زنان، درمان بیکاری، بانکداری اسلامی، جایگاه، عرضه و تقاضای پول، ریسک، شفافیت اقتصادی، اقتصاد مقاومتی، اقتصاد دانش‌بنیان‌، اقتصاد زیر زمینی، اقتصاد سبز و سایر موارد.
این مکتب اقتصادی، حوزه‌های متنوعی مانند بانکداری اسلامی، مالیات، تورم، ریسک، شفافیت اقتصادی، اقتصاد مقاومتی و توسعه پایدار را در بر می‌گیرد. به عنوان مثال، بانکداری اسلامی با حذف ربا و ایجاد سازوکارهای شرعی برای تأمین مالی پروژه‌ها، یکی از نمونه‌های موفق در این زمینه است. اقتصاد اسلامی همچنین بر مفاهیمی مانند عدالت در توزیع ثروت، حمایت از مصرف مسئولانه و حفظ محیط زیست تأکید دارد، که این ویژگی‌ها آن را از سایر نظام‌های اقتصادی متمایز می‌کند.


==کتاب‌ها==
==کتاب‌ها==
=== فارسی ===
=== فارسی ===
# نقش اقتصاد مقاومتی در تحقق تمدن نوین اسلامی با تاکید بر فقه امامیه، رضا جعفری‌نژاد و دیگران، تهران، انتشارات حانون، ۱۴۰۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/03/14030729061.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# اقتصاد اسلامی در فقه: "مروری بر رشد و توسعه اقتصادی بر پایه مبانی فقهی و اصولی در کشورهای اسلامی"، سیدمحمدمهدی غفاری‌ستار، تهران، انتشارات برتراندیشان، ۱۴۰۲ش.
# اقتصاد اسلامی در فقه: "مروری بر رشد و توسعه اقتصادی بر پایه مبانی فقهی و اصولی در کشورهای اسلامی"، سیدمحمدمهدی غفاری‌ستار، تهران، انتشارات برتراندیشان، ۱۴۰۲ش.
# فقه نظام اقتصادی اسلام: ادامه بخش چهارم، نظام مبادلات اقتصادی در اسلام نهاد بازار، محسن اراکی، نشر مجمع الفکر الاسلامی، قم، ۱۴۰۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/فقه-نظام-اقتصادی-اسلام-نظام-مبادلات-اق/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# فقه نظام اقتصادی اسلام: ادامه بخش چهارم، نظام مبادلات اقتصادی در اسلام نهاد بازار، محسن اراکی، نشر مجمع الفکر الاسلامی، قم، ۱۴۰۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/فقه-نظام-اقتصادی-اسلام-نظام-مبادلات-اق/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
خط ۱۵۹: خط ۱۶۰:
=== فارسی ===
=== فارسی ===
# تعامل فقه و تربیت اقتصادی، سید انور علوی، دوفصلنامه فقه تربیتی، شماره ۱، مرداد ۱۴۰۳ش. [http://frs.journals.miu.ac.ir/article_9374_33eeab1aee2e57c7fbee6099bd192d97.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# تعامل فقه و تربیت اقتصادی، سید انور علوی، دوفصلنامه فقه تربیتی، شماره ۱، مرداد ۱۴۰۳ش. [http://frs.journals.miu.ac.ir/article_9374_33eeab1aee2e57c7fbee6099bd192d97.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# مدیریت توسعه پایدار در کشورها از منظر حقوق بین الملل با تحلیلی بر فقه اقتصادی، علی شجاعی فرد و سارا رستمی، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، سال ۵، شماره ۴، زمستان ۱۴۰۲ش. [https://journal.ihrci.ir/article_185765_56903593dbfbf8457f9a59621890e39c.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# چگونگی ورود ارزش‌ها در نظریه‌های اقتصاد اسلامی، محمدجواد توکلی، دوفصلنامه معرفت اقتصاد اسلامی، سال ۱۲، شماره ۲، پیاپی ۲۴، ۱۴۰۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/چگونگی-ورود-ارزشها-در-نظریههای-اقتصا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# چگونگی ورود ارزش‌ها در نظریه‌های اقتصاد اسلامی، محمدجواد توکلی، دوفصلنامه معرفت اقتصاد اسلامی، سال ۱۲، شماره ۲، پیاپی ۲۴، ۱۴۰۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/چگونگی-ورود-ارزشها-در-نظریههای-اقتصا/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# بررسی جایگاه انسان اقتصادی در اقتصاد متعارف، صادق بافنده ایماندوست، مطالعات اقتصاد اسلامی، دوره ۱۳، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/بررسی-جایگاه-انسان-اقتصادی-در-اقتصاد-م/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# بررسی جایگاه انسان اقتصادی در اقتصاد متعارف، صادق بافنده ایماندوست، مطالعات اقتصاد اسلامی، دوره ۱۳، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/بررسی-جایگاه-انسان-اقتصادی-در-اقتصاد-م/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]