فقه حقوق و اعتبارات مالی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

صفحه‌ای تازه حاوی «{{نویسنده |نویسنده = مرتضی وفایی |نویسنده۲ = |نویسنده۳ = |گردآوری = |ویراستار۱ = |ویراستار۲ = |ویراستار۳ = }} {{جعبه اطلاعات کتاب | عنوان = فقه حقوق و اعتبارات مالی | تصویر = فقه حقوق و اعتبارات مالی.jpg | اندازه تصویر = | توضیح_تصویر = | نام‌های دیگر = | نو...» ایجاد کرد
 
Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نویسنده
{{نویسنده
|نویسنده = مرتضی وفایی
|نویسنده = مرتضی وفائی صدر
|نویسنده۲ =  
|نویسنده۲ =  
|نویسنده۳ =  
|نویسنده۳ =  
خط ۴۴: خط ۴۴:
}}
}}


===چکیده===
* '''چکیده'''
 
'''فقه حقوق و اعتبارات مالی''' عنوان کتابی اثر [[سید محمدرضا مدرسی یزدی]]، از مدرسان حوزه علمیه قم و از فقیهان [[شورای نگهبان]] در ایران است که به سه موضوع [[مالکیت معنوی]]، [[شرکت‌های سهامی عام]]، و [[ماهیت پول]] و احکام آن می‌پردازد. دو موضوع اول به زبان عربی و موضوع سوم به زبان فارسی است. کتاب در سال ۱۴۰۰ش در مؤسسه انتشارات حوزه‌های علمیه به چاپ رسیده است.
'''فقه حقوق و اعتبارات مالی''' عنوان کتابی اثر [[سید محمدرضا مدرسی یزدی]]، از مدرسان حوزه علمیه قم و از فقیهان [[شورای نگهبان]] در ایران است که به سه موضوع [[مالکیت معنوی]]، [[شرکت‌های سهامی عام]]، و [[ماهیت پول]] و احکام آن می‌پردازد. دو موضوع اول به زبان عربی و موضوع سوم به زبان فارسی است. کتاب در سال ۱۴۰۰ش در مؤسسه انتشارات حوزه‌های علمیه به چاپ رسیده است.


خط ۶۱: خط ۶۲:


=== نویسنده ===
=== نویسنده ===
نویسنده کتاب «فقه حقوق و اعتبارات مالی» [[سید محمدرضا مدرسی طباطبائی یزدی|سید محمدرضا مدرسی یزدی]] (زاده ۱۳۳۴ش) مجتهد و از استادان دروس خارج حوزه علمیه قم است. مدرسی از فقهای شورای نگهبان و عضو مجلس خبرگان رهبری است. مهمترین اساتید وی [[حسین وحید خراسانی]] و [[میرزا جواد تبریزی]]، [[مرتضی حائری یزدی]]، میرزا کاظم تبریزی، [[محمدتقی بهجت]] و [[میرزا هاشم آملی]] بودند. او افزون بر دروس رسمی حوزوی، دروس اخلاق، اقتصاد، فلسفه اسلامی را نیز در مراکز حوزوی و دانشگاهی تدریس کرده است. از او کتاب‌های متعددی منتشر شده است که «[[فقه رمزارزها (کتاب)|فقه رمزارزها]]» و «فقه حقوق و اعتبارات مالی» نمونه‌ای از آن‌هاست.
نویسنده کتاب «فقه حقوق و اعتبارات مالی» [[سید محمدرضا مدرسی طباطبائی یزدی|سید محمدرضا مدرسی یزدی]] (زاده ۱۳۳۴ش) مجتهد و از استادان دروس خارج حوزه علمیه قم است. مدرسی از فقهای شورای نگهبان و عضو مجلس خبرگان رهبری است. مهمترین اساتید وی [[حسین وحید خراسانی]] و [[میرزا جواد تبریزی]]، [[مرتضی حائری یزدی]]، میرزا کاظم تبریزی، [[محمدتقی بهجت]] و [[میرزا هاشم آملی]] بودند. او افزون بر دروس رسمی حوزوی، دروس اخلاق، اقتصاد، فلسفه اسلامی را نیز در مراکز حوزوی و دانشگاهی تدریس کرده است. از او کتاب‌های متعددی در حوزه [[فقه معاصر]] منتشر شده است که «[[فقه رمزارزها (کتاب)|فقه رمزارزها]]» و «[[فقه عقود مستحدثه (کتاب)|فقه عقود مستحدثه]]» نمونه‌ای از آن‌هاست.
==مالکیت معنوی ==
==مالکیت معنوی ==
باب اول کتاب «فقه حقوق و اعتبارات مالی» به بحث مالکیت معنوی اختصاص دارد. نویسنده کتاب، در مقدمه باب اول توضیح می‌دهد که ظهور اصطلاح «مالکیت معنوی» به دو قرن اخیر بازمی‌گردد، گرچه زمینه‌های آن ریشه در تاریخ حیات انسان دارد؛ چه اینکه بسیاری مخترعان و کاشفان پدیده‌های علمی سعی داشتند راز اکتشافات خود را نزد خود نگهدارند (ص۹-۱۰).   
باب اول کتاب «فقه حقوق و اعتبارات مالی» به بحث مالکیت معنوی اختصاص دارد. نویسنده کتاب، در مقدمه باب اول توضیح می‌دهد که ظهور اصطلاح «مالکیت معنوی» به دو قرن اخیر بازمی‌گردد، گرچه زمینه‌های آن ریشه در تاریخ حیات انسان دارد؛ چه اینکه بسیاری مخترعان و کاشفان پدیده‌های علمی سعی داشتند راز اکتشافات خود را نزد خود نگهدارند (ص۹-۱۰).   
خط ۶۸: خط ۶۹:


=== مالکیت معنوی مبنای شرعی ندارد ===
=== مالکیت معنوی مبنای شرعی ندارد ===
مدرسی در بخش اول از باب اول کتاب دلایل قابل استناد برای شرعیت مالکیت معنوی اعم از دلیل عقلی نظری و عملی، و دلایل نقلی را ذکر و نقد کرده است. دلایلی مثل [[آیه ۳۲ سوره نساء]]: «لِلرِّجالِ نَصيبٌ مِمَّا اكتَسَبوا وَلِلنِّساءِ نَصيبٌ مِمَّا اكتَسَبنَ» (۱۳) و نیز [[آیه ۲۹ سوره نساء]] «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنوا لا تَأكُلوا أَموالَكُم بَينَكُم بِالباطِلِ» (ص۱۴)، روایات دال بر «حرمت مال مسلمان»، روایات و ادله [[قاعده لا ضرر]]،  دلایل حرمت ایذاء  مؤمن، سیره عقلاء مبنی بر اعتبار ملکیت معنوی، اعتبار مالکیت معنوی به عنوان مقدمه واجب دلایلی است که نویسنده ذکر کرده است (ص۱۶-۲۸). مدرسی در تقریر دلیل آخر می‌گوید مقابله با دشمنان اسلام وابسته به تقویت علمی و فنی مسلمانان است و بدون رعایت حقوق مالکیت معنوی پیشرفت علمی حاصل نخواهد شد، بنابر این ممکن  است کسی مالکیت معنوی را از باب مقدمه واجب معتبر بداند (ص۲۷).  
مدرسی در بخش اول از باب اول کتاب دلایل قابل استناد برای شرعیت مالکیت معنوی اعم از دلیل عقلی نظری و عملی، و دلایل نقلی را ذکر و نقد کرده است. دلایلی مثل [[آیه ۳۲ سوره نساء]]: «لِلرِّجالِ نَصيبٌ مِمَّا اكتَسَبوا وَلِلنِّساءِ نَصيبٌ مِمَّا اكتَسَبنَ» (ص۱۳) و نیز [[آیه ۲۹ سوره نساء]] «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنوا لا تَأكُلوا أَموالَكُم بَينَكُم بِالباطِلِ» (ص۱۴)، روایات دال بر «حرمت مال مسلمان»، روایات و ادله [[قاعده لا ضرر]]،  دلایل حرمت ایذاء  مؤمن، سیره عقلاء مبنی بر اعتبار ملکیت معنوی، اعتبار مالکیت معنوی به عنوان مقدمه واجب دلایلی است که نویسنده ذکر کرده است (ص۱۶-۲۸). مدرسی در تقریر دلیل آخر می‌گوید مقابله با دشمنان اسلام وابسته به تقویت علمی و فنی مسلمانان است و بدون رعایت حقوق مالکیت معنوی پیشرفت علمی حاصل نخواهد شد، بنابر این ممکن  است کسی مالکیت معنوی را از باب مقدمه واجب معتبر بداند (ص۲۷).  


مدرسی پس از کنکاش تمام ادله، هیچ‌یک را برای اثبات شرعیت مالکیت معنوی کافی نمی‌داند. و در پایان به حکم حاکم شرع متوسل شده و بر آن است که وی می‌تواند بر مبنای مصالح مسلمین به مسئله حق مالکیت معنوی ورود نماید؛ همانگونه که [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در [[تحریر الوسیلة (کتاب)|کتاب تحریر الوسیله]] به این مورد اشاره کرده است (ص۲۸).
مدرسی پس از کنکاش تمام ادله، هیچ‌یک را برای اثبات شرعیت مالکیت معنوی کافی نمی‌داند. و در پایان به حکم حاکم شرع متوسل شده و بر آن است که وی می‌تواند بر مبنای مصالح مسلمین به مسئله حق مالکیت معنوی ورود نماید؛ همانگونه که [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در [[تحریر الوسیلة (کتاب)|کتاب تحریر الوسیله]] به این مورد اشاره کرده است (ص۲۸).
خط ۱۳۶: خط ۱۳۷:


[[رده:مقالات کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌های سید محمدرضا مدرسی یزدی]]