کاربر:Ms.sadeghi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه فقه معاصر
Ms.sadeghi (بحث | مشارکت‌ها)
←‏موافقان قصاص مادر: اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام
Ms.sadeghi (بحث | مشارکت‌ها)
صفحه را خالی کرد
برچسب: خالی کردن
 
(۲۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نویسنده
|نویسنده = محمود صادقی
|نویسنده۲ =
|نویسنده۳ =
|گردآوری =
|ویراستار۱ =
|ویراستار۲ =
|ویراستار۳ =
}}
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان = قصاص مادر در قتل فرزند از منظر فقه فریقین
| تصویر = قصاص_مادر_در_قتل_فرزند_از_منظر_فقه_فریقین.jpg
| اندازه تصویر =
| توضیح_تصویر =
| نام‌های دیگر =
| نویسنده = مریم قانعی
| تاریخ نگارش =
| موضوع =
| سبک = گزارشی- تحلیلی، فقه استدلالی
| زبان = فارسی
| ویراستار =
| به تصحیح =
| به کوشش =
| تصویرگر =
| طراح جلد =
| تعداد جلد =
| تعداد صفحات = ۱۴۳
| قطع =
| مجموعه =
| ترجمه به دیگر زبان‌ها =
| ناشر = بیکران دانش
| محل نشر = تهران
| تاریخ نشر = ۱۳۹۶شمسی
| نوبت چاپ = اول
| شمارگان =
| شابک =
| نوع رسانه =
| وبسایت ناشر =
| نام کتاب = <!--  نام کتاب به زبان فارسی -->
| مترجم = <!-- مترجم به فارسی -->
| مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی -->
| نسخه الکترونیکی =
}}


* '''چکیده'''
'''قصاص مادر در قتل فرزند از منظر فقه فریقین'''
==معرفی و ساختار کتاب==
کتاب «قصاص مادر در قتل فرزند از منظر فقه فریقین» نوشته مریم قانعی در سال ۱۳۹۶ توسط انتشارات بیکران دانش منتشر شد. این کتاب در چهار فصل تنظیم شده است. فصل اول به بررسی مفاهیمی همچون قتل عمد (ص۷)، قتل شبه‌عمد، قتل خطایی (ص۸)، قصاص (ص۹)، مادر و فرزند اختصاص دارد. به گفته نویسنده، منظور از فرزند در موضوع قصاص مادر، فرزند نسبی حاصل از ازدواج مشروع است (ص۱۷) و مادر نیز زنی است که فرزند از او متولد شده باشد (ص۱۶). فصل دوم شامل بررسی دلایل نقلی مانند آیات، روایات و اجماع (ص۲۱-۲۳) و همچنین دلایل عقلی نظیر قیاس (ص۳۵)، استحسان (ص۳۸) و تنقیح مناط (ص۴۰) است. فصل سوم به دیدگاه فقهای شیعه درباره قصاص مادر در قتل فرزند اختصاص دارد و در آن دلایل موافقان (ص۵۱) و مخالفان (ص۷۵) مورد تحلیل قرار گرفته است. در فصل چهارم نیز نظرات علمای اهل سنت در این زمینه ارائه شده و دلایل مخالفان (ص۹۵) و موافقان (ص۱۱۹) بیان شده است.
==دیدگاه شیعه در قصاص مادر به جهت قتل فرزند==
قانعی در فصل سوم، دیدگاه فقهای شیعی درباره قصاص مادر در قتل فرزند و دلایل آن را بیان می‌کند.
===موافقان قصاص مادر===
به گفته مولف، دیدگاه مشهور فقها درباره مجازات قتل، قصاص است (ص۴۹) حتی در قصاص مادری که فرزندش را به قتل رسانده باشد؛ گرچه برخی، قصاص نشدن مادر را پذیرفته‌اند. (ص۵۰) فقهای شیعه برای قصاص مادر، دلایلی ذکر کرده‌اند که عبارتند از:
*آیات قرآن
به گفته مولف، مهمترین دلیل فقها آیات قرآن است. این آیات در تمام مواردی که قتلی اتفاق افتاده، قصاص را تشریع کرده است. (ص۵۱) وی آیاتی همچون [[آیه ۱۷۸ سوره بقره]] (ص۵۲)، [[آیه ۱۷۹ سوره بقره]] (ص۵۳)، [[آیه ۴۵ سوره مائده]] (ص۵۵)، [[آیه ۳۳ سوره اسراء]] (ص۵۷) و [[آیه ۹۳ سوره نساء]] را ذکر کرده که مورد استناد فقها قرار گرفته‌اند. به گزارش نویسنده، پنج آیه‌ای که ذکر شد اطلاق دارند و همه قاتلین باید قصاص شوند جز پدر که با برخی روایات، استثناء شده است (ص۶۰).
*روایات
درباره قصاص مادر به خاطر قتل فرزندش، دو دیدگاه مطرح شده است: برخی معتقدند با بررسی روایات اهل بیت(ع)، فقط پدر از حکم عمومی قصاص استثنا شده است و نمی‌توان با این روایات، مادر را نیز استثنا کرد. (ص۶۱) مولف با ذکر هشت روایت (ص۶۱-۶۳) می‌نویسد فقهای شیعه از این روایات، فقط پدر را استثنا کرده‌اند (ص۶۳). به تصریح برخی فقها همچون شهید ثانی و علامه حلی، مشهور است مادر و اجداد مادری به خاطر قتل فرزند، قصاص می‌شوند (ص۶۴).
*دلیل عقلی
به حکم عقل، مادر چون سبب به وجود آمدن فرزند نیست، به جهت قتل فرزندش قصاص می‌شود؛ ولی پدر چون سبب ایجاد فرزند است، رعایت حرمت او لازم است لذا از حکم عمومی قصاص استثنا شده است. فقهایی همچون شهید ثانی و فیض کاشانی به این دلیل استناد کرده و قائل به قصاص مادر شده‌اند (ص۶۴-۶۵).
*اجماع فقها
از دیگر ادله‌ای که برای قصاص مادر، ارائه شده، اجماع فقهاست. شیخ طوسی، شهید ثانی و صاحب جواهر نیز یکی از دلایل فتوای خود درباره قصاص مادر برای قتل فرزند را اجماع فقها معرفی کرده‌اند (ص۶۵-۶۶).
===مخالفان قصاص مادر===
==قصاص مادر در قتل فرزند از منطر فقه اهل سنت==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۳۱