کاربر:Ms.sadeghi/صفحه تمرین۳: تفاوت میان نسخه‌ها

Ms.sadeghi (بحث | مشارکت‌ها)
اصلاح ارقام، اصلاح فاصلهٔ مجازی
Ms.sadeghi (بحث | مشارکت‌ها)
←‏ممنوعیت استفاده از سلاح هسته ای: اصلاح ارقام، اصلاح فاصلهٔ مجازی
 
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶۰: خط ۶۰:


===قاعده مقدمه واجب===
===قاعده مقدمه واجب===
مولف در فصل سوم به قاعده مقدمه واجب پرداخته و از آن برای اثبات جواز تولید انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای بهره می‌گیرد. (ص۸۷) حیدریان تأکید می‌کند که یکی از وظایف اساسی حکومت‌ها، تلاش برای تأمین رفاه و آسایش مردم است. وی معتقد است که رفاه و آسایش در هر دوره با توجه به شرایط آن زمان تعریف می‌شود. در عصر حاضر، یکی از شاخصه‌های اصلی رفاه، تأمین انرژی است. با توجه به کاهش روزافزون منابع سوخت‌های فسیلی، هزینه‌های بالای استخراج و آسیب‌های زیست‌محیطی ناشی از آن، جوامع بشری ناگزیر به جایگزینی این منابع هستند. نویسنده بر این باور است که انرژی هسته‌ای به‌عنوان یکی از پاک‌ترین، باصرفه‌ترین و کارآمدترین منابع انرژی، توانایی جایگزینی سوخت‌های فسیلی را دارد. بنابراین، از منظر قاعده مقدمه واجب، بر حاکم اسلامی واجب است که برای تولید انرژی هسته‌ای تلاش کند تا از این طریق رفاه و آسایش امت اسلامی تأمین شود (ص۱۰۹-۱۱۰).


===قاعده مصلحت===
===قاعده مصلحت===
مولف در فصل سوم به بررسی قاعده مصلحت پرداخته و تأکید می‌کند که این قاعده از آغاز اسلام وجود داشته، هرچند کمتر به آن توجه شده است (ص۱۱۰). این قاعده در شرایطی به کار می‌رود که موضوعی فاقد حکم قطعی وجوب یا حرمت باشد، اما حاکم اسلامی با در نظر گرفتن مصالح، آن را واجب یا حرام اعلام می‌کند (ص۱۱۱). حیدریان در ادامه، به پیشینه (ص۱۱۱)، مفهوم‌شناسی (ص۱۱۲)، ویژگی‌ها (ص۱۱۵) و موضوع‌شناسی قاعده مصلحت پرداخته است (ص۱۱۶). او همچنین هشت راهکار تشخیص مصلحت را بررسی کرده است، از جمله: منفعت (ص۱۲۵)، ضرورت (ص۱۲۶)، تعداد افراد جامعه (ص۱۲۸)، تأثیرگذاری (ص۱۳۰)، هماهنگی با مقاصد شریعت (ص۱۳۲) و رعایت قانون اهم و مهم (ص۱۳۴).
نویسنده معتقد است که مصلحت در شرایط تعارض و اضطرار معنا پیدا می‌کند و برای حل یک مشکل و ترجیح برخی احکام بر دیگری به کار می‌رود. وی توضیح می‌دهد که گاهی به منظور دستیابی به مراتب بالاتر، لازم است از مراتب پایین‌تر صرف‌نظر شود و این امر به دلیل قاعده مصلحت است. همچنین، مصلحت زمانی اجرا می‌شود که هر دو طرف قضیه از اهمیت برخوردار باشند و امکان جمع بین آن‌ها وجود نداشته باشد؛ اما در مواردی که دو طرف اهمیت چندانی ندارند، قاعده مصلحت اعمال نمی‌شود. (ص۱۱۷)
مولف تأکید می‌کند که برای اجرای قاعده مصلحت باید به فقیه مراجعه شود، زیرا ممکن است در غیر مستقلات عقلی، حکمی مغایر از سوی شارع صادر شده باشد. بنابراین، ضروری است که غیر فقیه در این موارد به فقیه رجوع کند تا اگر حکمی مغایر وجود دارد، اعلام شود. (ص۱۱۸ و ۱۲۰-۱۲۳) در عصر حاضر نیز ولی فقیه جامع الشرایط که حاکم جامعه نیز است، بنابر مصالحی تشخیص می دهد که تولید انرژی صلح آمیز هسته ای امری لازم و ضروری است؛ لذا بر همگان واجب شرعی است که تبعیت کنند (ص۱۴۴).
مولف بر این باور است که برای اجرای قاعده مصلحت باید به فقیه مراجعه شود، زیرا ممکن است در موارد غیر مستقلات عقلی، حکمی مخالف از سوی شارع صادر شده باشد. از این رو، لازم است افراد غیر فقیه در چنین مواردی به فقیه رجوع کنند تا در صورت وجود حکمی مغایر، آن را اعلام نماید (ص۱۱۸ و ۱۲۰-۱۲۳). در دوران معاصر نیز ولی فقیه جامع‌الشرایط که حاکم جامعه است، بر اساس مصالح تشخیص می‌دهد که تولید انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است؛ بنابراین، بر همه واجب شرعی است که از این حکم تبعیت کنند (ص۱۴۴).


==ممنوعیت استفاده از سلاح هسته ای==
==ممنوعیت استفاده از سلاح هسته ای==
به گفته حیدریان، در فصل چهارم کتاب، استفاده از سلاح‌های غیرمتعارف نظیر هسته‌ای، میکروبی و شیمیایی در اسلام حرام اعلام شده است. نویسنده در این بخش به تشریح مبانی فقهی ممنوعیت استفاده از سلاح هسته‌ای پرداخته است. (ص۱۴۵)


===قاعده وزر===
===قاعده وزر===
یکی از قواعدی که می‌توان با استناد به آن حرمت تولید و استفاده از سلاح هسته‌ای را اثبات کرد، [[قاعده وزر]] است. به گفته نویسنده، بر اساس این قاعده، کشتن انسان‌های بی‌گناه به دلیل گناهان برخی افراد خطاکار مجاز نیست. این قاعده به طور مستقل در آثار عالمان گذشته و متأخر مطرح نشده، اما هرگاه از آن بهره گرفته شده، به [[آیه ۱۶۴ سوره انعام]] یعنی [[وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى]] استناد شده است. (ص۱۴۶) نویسنده در ادامه به بررسی پیشینه، مبانی فقهی این قاعده، نقد و تحلیل آن و همچنین ذکر برخی از مصادیق مرتبط با آن پرداخته است. (ص۱۴۷-۱۵۱)


===قاعده وفای به عهد===
===قاعده وفای به عهد===