ماهیت پول (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

Mo.jalili (بحث | مشارکت‌ها)
Mo.jalili (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{منابع مطالعاتی}}
{{منابع مطالعاتی}}
[[ماهیت پول]] پس از جایگزین شدن پول‌های اعتباری و الکترونیکی به جای پول‌های کالایی مثل درهم و دینار، مورد بحث و چالش فقهی قرار گرفت. از این جهت که پول موضوع بسیاری از احکام فقهی و حقوقی است، ‌ شناخت ماهیت آن اهمیت دارد. پول را آن چیزی دانسته‌اند که به‌ صورت رایج به‌ عنوان وسیله پرداخت در مبادلات، استفاده شود. درباره ماهیت پول پرسش‌هایی قابل طرح است؛ آیا ماهیت پول اعتباری و دیجیتالی امروزی همانند سکه‌های طلا و نقره قدیمی است یا متفاوت است؟ آیا مالیت پول حقیقی است یا به جهت اعتبار شخص یا دولت مالیت پیدا می‌کند؟ آیا پول سند بدهی است یا مال است؟ اگر مال است آیا قیمی است یا مثلی و ثمره فقهی آن چیست؟
[[ماهیت پول]] به‌ویژه با ظهور پول‌های اعتباری و دیجیتالی، از موضوعات مهم فقه اسلامی است. برخلاف پول‌های کالایی مانند طلا و نقره که ذاتاً ارزشمند بودند، پول‌های امروزی صرفاً به اعتبار دولت یا پذیرش عمومی دارای ارزش هستند.


برخی فقها مانند [[سید محمدباقر صدر]] و [[سید محمود هاشمی شاهرودی]] حقیقت پول را در قدرت خرید می‌دانند. برخی فقها از جمله [[سید محمد موسوی بجنوردی]] به نظریه ارزش اسمی ماهیت پول گرایش دارند. در این صفحه منابع مرتبط با ماهیت پول در فقه معاصر جمع‌آوری شده است.
در ماهیت پول چهار نظریه مطرح است؛ ۱.پول به‌عنوان مال اعتباری ۲.پول به‌عنوان وسیله سنجش قدرت خرید ۳.پول به‌عنوان سند بدهی یا ارزش اسمی ۴.مثلی بودن پول
 
ثمرات فقهی این بحث در احکام شرعی معاملات، جبران خسارت و تکالیف مالی مانند زکات و خمس نمود دارد. در معاملات قرضی، اگر پول مثلی باشد، هرگونه افزایش در بازپرداخت آن ربا محسوب می‌شود. در جبران خسارت نیز اگر پول بر اساس ارزش اسمی ارزیابی شود، تورم یا کاهش قدرت خرید تأثیری ندارد، اما اگر قدرت خرید مقوم باشد، ارزش واقعی ملاک قرار می‌گیرد. در تکالیف مالی مانند زکات و خمس یا تعیین دیات و مهریه نیز، دیدگاه فقهی نسبت به ماهیت پول بر نحوه اجرای این احکام اثرگذار است.
 
شناخت ماهیت پول تأثیر مستقیمی بر اجرای احکام حقوقی و اقتصادی در فقه اسلامی دارد. این موضوع در شرایط کنونی، که تغییرات ارزش پول بر زندگی اقتصادی مردم تأثیر زیادی دارد، اهمیت بیشتری یافته است. تطبیق احکام شرعی با شرایط جدید نیازمند تحلیل عمیق‌تر و ارائه راهکارهایی است که عدالت اقتصادی و رعایت موازین شرعی را توأمان تضمین کند.
 
برخی فقها مانند [[سید محمدباقر صدر]] و [[سید محمود هاشمی شاهرودی]] حقیقت پول را وسیله‌ای برای انتقال قدرت خرید دانسته و آن را نه مال حقیقی، بلکه مال اعتباری می‌دانند. برخی فقها از جمله [[سید محمد موسوی بجنوردی]] به نظریه ارزش اسمی ماهیت پول گرایش دارند.
 
درباره ماهیت پول پرسش‌هایی قابل طرح است؛ آیا ماهیت پول اعتباری و دیجیتالی امروزی همانند سکه‌های طلا و نقره قدیمی است یا متفاوت است؟ آیا مالیت پول حقیقی است یا به جهت اعتبار شخص یا دولت مالیت پیدا می‌کند؟ آیا پول سند بدهی است یا مال است؟ اگر مال است آیا قیمی است یا مثلی و ثمره فقهی آن چیست؟
 
در این صفحه منابع مرتبط با ماهیت پول در فقه معاصر جمع‌آوری شده است.


==کتاب‌ها==
==کتاب‌ها==
خط ۲۳: خط ۳۳:
# الصكوك - أحكامها و ضوابطها و إشكالاتها (دراسة شرعیة نقدیة)، فهد بن بادی المرشدی، دار كنوز إشبيليا، الرياض، ۲۰۱۴م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/%d8%a7%d9%84%d8%b5%d9%83%d9%88%d9%83-%d8%a3%d8%ad%d9%83%d8%a7%d9%85%d9%87%d8%a7-%d9%88-%d8%b6%d9%88%d8%a7%d8%a8%d8%b7%d9%87%d8%a7-%d9%88-%d8%a5%d8%b4%d9%83%d8%a7%d9%84%d8%a7%d8%aa%d9%87%d8%a7/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# الصكوك - أحكامها و ضوابطها و إشكالاتها (دراسة شرعیة نقدیة)، فهد بن بادی المرشدی، دار كنوز إشبيليا، الرياض، ۲۰۱۴م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/%d8%a7%d9%84%d8%b5%d9%83%d9%88%d9%83-%d8%a3%d8%ad%d9%83%d8%a7%d9%85%d9%87%d8%a7-%d9%88-%d8%b6%d9%88%d8%a7%d8%a8%d8%b7%d9%87%d8%a7-%d9%88-%d8%a5%d8%b4%d9%83%d8%a7%d9%84%d8%a7%d8%aa%d9%87%d8%a7/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# الأوراق النقدیة حقیقتها و حكمها فی الفقه الإسلامی، أحمد بن صالح بن علي بافضل، مرکز عبادی للدراسات و النشر، صنعاء، ۲۰۰۷م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/%d8%a7%d9%84%d8%a3%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%82-%d8%a7%d9%84%d9%86%d9%82%d8%af%db%8c%d8%a9-%d8%ad%d9%82%db%8c%d9%82%d8%aa%d9%87%d8%a7-%d9%88-%d8%ad%d9%83%d9%85%d9%87%d8%a7-%d9%81%db%8c-%d8%a7%d9%84%d9%81/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# الأوراق النقدیة حقیقتها و حكمها فی الفقه الإسلامی، أحمد بن صالح بن علي بافضل، مرکز عبادی للدراسات و النشر، صنعاء، ۲۰۰۷م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/%d8%a7%d9%84%d8%a3%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%82-%d8%a7%d9%84%d9%86%d9%82%d8%af%db%8c%d8%a9-%d8%ad%d9%82%db%8c%d9%82%d8%aa%d9%87%d8%a7-%d9%88-%d8%ad%d9%83%d9%85%d9%87%d8%a7-%d9%81%db%8c-%d8%a7%d9%84%d9%81/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# الأوراق النقدیة فی الاقتصاد الإسلامی - قیمتها وأحكامها، أحمد حسن، دار الفکر المعاصر، بیروت، ۱۹۹۹م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/%d8%a7%d9%84%d8%a3%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%82-%d8%a7%d9%84%d9%86%d9%82%d8%af%db%8c%d8%a9-%d9%81%db%8c-%d8%a7%d9%84%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%a5%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# الأوراق النقدیة فی الاقتصاد الإسلامی - قیمتها وأحكامها، أحمد حسن، دار الفکر المعاصر، بیروت، ۱۹۹۹م. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-book/%d8%a7%d9%84%d8%a7%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%82-%d8%a7%d9%84%d9%86%d9%82%d8%af%d9%8a%d9%87-%d9%81%d9%8a-%d8%a7%d9%84%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%d9%8a/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]


==مقالات==
==مقالات==
===فارسی===
===فارسی===
# بررسی ماهیت اسکناس از حیث سند یا مال بودن و ثمرات فقهی آن، مهدی معتمدی و سید مرتضی خاتمی سبزواری، فصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، شماره ۲۹، پاییز و زمستان ۱۴۰۱ش. [https://ies.isu.ac.ir/article_76607_a210887187c99ee5cd4cddb6653141c4.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# موضوع‌شناسی پول، عباس شفیعی‌نژاد، ماهنامه معرفت، شماره ۲۸۱، اردیبهشت ۱۴۰۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%85%d9%88%d8%b6%d9%88%d8%b9-%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84/  کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# موضوع‌شناسی پول، عباس شفیعی‌نژاد، ماهنامه معرفت، شماره ۲۸۱، اردیبهشت ۱۴۰۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%85%d9%88%d8%b6%d9%88%d8%b9-%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84/  کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# فقه پول در اقتصاد اسلامی: مالکیت اعتباری پول: مالکیت عمومی پول، نورالله صالحی آسفیجی، [[فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی]]، دوره ۳، شماره ۱، بهار ۱۴۰۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d9%85%d8%a7%d9%84%da%a9%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d8%b9%d8%aa%d8%a8%d8%a7%d8%b1/  کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# فقه پول در اقتصاد اسلامی: مالکیت اعتباری پول: مالکیت عمومی پول، نورالله صالحی آسفیجی، [[فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی]]، دوره ۳، شماره ۱، بهار ۱۴۰۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d9%85%d8%a7%d9%84%da%a9%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d8%b9%d8%aa%d8%a8%d8%a7%d8%b1/  کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
خط ۵۷: خط ۶۸:
# بررسی دیدگاه غربی و رویکرد اسلامی به ارتکاز ذهنی از ماهیت پول و اعتبار، محمدمهدی مجاهدی مؤخر و رحیم دلالی اصفهانی و سعید صمدی و رسول بخشی، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، شماره ۶۵، ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%af%db%8c%d8%af%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%ba%d8%b1%d8%a8%db%8c-%d9%88-%d8%b1%d9%88%db%8c%da%a9%d8%b1%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d8%a7%d8%b1/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# بررسی دیدگاه غربی و رویکرد اسلامی به ارتکاز ذهنی از ماهیت پول و اعتبار، محمدمهدی مجاهدی مؤخر و رحیم دلالی اصفهانی و سعید صمدی و رسول بخشی، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، شماره ۶۵، ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%af%db%8c%d8%af%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%ba%d8%b1%d8%a8%db%8c-%d9%88-%d8%b1%d9%88%db%8c%da%a9%d8%b1%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d8%a7%d8%b1/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# تاریخچه پول و روند تکامل آن، حسین تفقدی اسراری، فصلنامه تاریخ پژوهی، شماره ۵۴، ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%da%86%d9%87-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%b1%d9%88%d9%86%d8%af-%d8%aa%da%a9%d8%a7%d9%85%d9%84-%d8%a2%d9%86/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# تاریخچه پول و روند تکامل آن، حسین تفقدی اسراری، فصلنامه تاریخ پژوهی، شماره ۵۴، ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%da%86%d9%87-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%b1%d9%88%d9%86%d8%af-%d8%aa%da%a9%d8%a7%d9%85%d9%84-%d8%a2%d9%86/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# بررسی دیدگاه غربی و رویکرد اسلامی به ارتکاز ذهنی از ماهیت پول و اعتبار، محمدمهدی مجاهدی موخر، رحیم دلالی اصفهانی، سعید صمدی، رسول بخشی، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، شماره۶۵، ۱۳۹۲ش. [https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=228762 مقاله را از اینجا ببینید]
# بررسی دیدگاه غربی و رویکرد اسلامی به ارتکاز ذهنی از ماهیت پول و اعتبار، محمدمهدی مجاهدی موخر، رحیم دلالی اصفهانی، سعید صمدی، رسول بخشی، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، شماره۶۵، ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%af%db%8c%d8%af%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%ba%d8%b1%d8%a8%db%8c-%d9%88-%d8%b1%d9%88%db%8c%da%a9%d8%b1%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d8%a7%d8%b1/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# مفهوم و ماهیت پول و ضمان مربوط به کاهش ارزش و خسارت تأخیر تأدیه در بازپرداخت قرض اسکناس، علی اکبر ایزدی‌فرد و حمید ابهری و حسین بهرامی، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۲۷، ۱۳۹۱ش. [https://www.sid.ir/FileServer/JF/29213912701.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# مفهوم و ماهیت پول و ضمان مربوط به کاهش ارزش و خسارت تأخیر تأدیه در بازپرداخت قرض اسکناس، علی اکبر ایزدی‌فرد و حمید ابهری و حسین بهرامی، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۲۷، ۱۳۹۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%85%d9%81%d9%87%d9%88%d9%85-%d9%88-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%b6%d9%85%d8%a7%d9%86-%d9%85%d8%b1%d8%a8%d9%88%d8%b7-%d8%a8%d9%87-%da%a9%d8%a7%d9%87%d8%b4-%d8%a7/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# چیستی پول در اقتصاد اسلامی، علی اصغر ابوالحسنی هستیانی و جهانگیر بیابانی و ابوالقاسم اثنی عشری و امیری محمد کهندل، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۴۸، ۱۳۹۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# چیستی پول در اقتصاد اسلامی، علی اصغر ابوالحسنی هستیانی و جهانگیر بیابانی و ابوالقاسم اثنی عشری و امیری محمد کهندل، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۴۸، ۱۳۹۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# تحلیل ماهیت پول، محمداسماعیل توسلی، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۴۸، ۱۳۹۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa-%d9%be%d9%88%d9%84/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# تحلیل ماهیت پول، محمداسماعیل توسلی، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۴۸، ۱۳۹۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa-%d9%be%d9%88%d9%84/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
خط ۷۲: خط ۸۳:
# بررسی و نقد نظریات برخی از اندیشه‌وران اسلامی درباره ماهیت پول، محمداسماعیل توسلی، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۱۹، ۱۳۸۴ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d9%88-%d9%86%d9%82%d8%af-%d9%86%d8%b8%d8%b1%db%8c%d8%a7%d8%aa-%d8%a8%d8%b1%d8%ae%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d9%86%d8%af%db%8c%d8%b4%d9%87-%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a7/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# بررسی و نقد نظریات برخی از اندیشه‌وران اسلامی درباره ماهیت پول، محمداسماعیل توسلی، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره ۱۹، ۱۳۸۴ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d9%88-%d9%86%d9%82%d8%af-%d9%86%d8%b8%d8%b1%db%8c%d8%a7%d8%aa-%d8%a8%d8%b1%d8%ae%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d9%86%d8%af%db%8c%d8%b4%d9%87-%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a7/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# مروری بر ماهیت‌شناسی پول و دیدگاه فقیهان، معروف علی احمدوند، فصلنامه فقه، شماره ۳۶، ۱۳۸۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%85%d8%b1%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%af%db%8c%d8%af%da%af%d8%a7%d9%87-%d9%81%d9%82%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# مروری بر ماهیت‌شناسی پول و دیدگاه فقیهان، معروف علی احمدوند، فصلنامه فقه، شماره ۳۶، ۱۳۸۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%85%d8%b1%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%af%db%8c%d8%af%da%af%d8%a7%d9%87-%d9%81%d9%82%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# مرورى بر ماهیت‌شناسى پول و دیدگاه فقیهان، معروفعلی احمدوند، فصلنامه فقه، شماره ۳۶، ۱۳۸۲ش. [http://jf.isca.ac.ir/article_3687.html مقاله را از اینجا ببینید]
# مرورى بر ماهیت‌شناسى پول و دیدگاه فقیهان، معروفعلی احمدوند، فصلنامه فقه، شماره ۳۶، ۱۳۸۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%85%d8%b1%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%af%db%8c%d8%af%da%af%d8%a7%d9%87-%d9%81%d9%82%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# جنبه‌های فقهی پول، غلامرضا مصباحی، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق(ع)، شماره ۱۳ و ۱۴، ۱۳۸۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%ac%d9%86%d8%a8%d9%87-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%81%d9%82%d9%87%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# جنبه‌های فقهی پول، غلامرضا مصباحی، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق(ع)، شماره ۱۳ و ۱۴، ۱۳۸۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%ac%d9%86%d8%a8%d9%87-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%81%d9%82%d9%87%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# ضمان کاهش ارزش پول از دیدگاه فقه و حقوق، حبیب الله طاهری، مجتمع آموزش عالی قم، شماره ۱۱، ۱۳۸۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%b6%d9%85%d8%a7%d9%86-%da%a9%d8%a7%d9%87%d8%b4-%d8%a7%d8%b1%d8%b2%d8%b4-%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%a7%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%af%da%af%d8%a7%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%88-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# ضمان کاهش ارزش پول از دیدگاه فقه و حقوق، حبیب الله طاهری، مجتمع آموزش عالی قم، شماره ۱۱، ۱۳۸۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%b6%d9%85%d8%a7%d9%86-%da%a9%d8%a7%d9%87%d8%b4-%d8%a7%d8%b1%d8%b2%d8%b4-%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%a7%d8%b2-%d8%af%db%8c%d8%af%da%af%d8%a7%d9%87-%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%88-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# جنبه‌های فقهی پول، غلامرضا مصباحی، دوفصلنامه دین و ارتباطات، شماره ۱۳و ۱۴، ۱۳۸۰ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20101110161141-81.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# جنبه‌های فقهی پول، غلامرضا مصباحی، دوفصلنامه دین و ارتباطات، شماره ۱۳و ۱۴، ۱۳۸۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%ac%d9%86%d8%a8%d9%87-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%81%d9%82%d9%87%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# پول امروز، مثلى یا قیمى یا ماهیت سوم؟، احمدعلى یوسفى، فصلنامه فقه اهل بیت، شماره ۱۴، ۱۳۷۷ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%a7%d9%85%d8%b1%d9%88%d8%b2%d8%8c-%d9%85%d8%ab%d9%84%d9%89-%db%8c%d8%a7-%d9%82%db%8c%d9%85%d9%89-%db%8c%d8%a7-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa-%d8%b3%d9%88%d9%85%d8%9f/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# پول امروز، مثلى یا قیمى یا ماهیت سوم؟، احمدعلى یوسفى، فصلنامه فقه اهل بیت، شماره ۱۴، ۱۳۷۷ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%a7%d9%85%d8%b1%d9%88%d8%b2%d8%8c-%d9%85%d8%ab%d9%84%d9%89-%db%8c%d8%a7-%d9%82%db%8c%d9%85%d9%89-%db%8c%d8%a7-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa-%d8%b3%d9%88%d9%85%d8%9f/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# پول جدید از نگاه اندیشمندان، احمدعلی یوسفی، فصلنامه فقه اهل بیت شماره ۱۶، ۱۳۷۷ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%ac%d8%af%db%8c%d8%af-%d8%a7%d8%b2-%d9%86%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d9%86%d8%af%db%8c%d8%b4%d9%85%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# پول جدید از نگاه اندیشمندان، احمدعلی یوسفی، فصلنامه فقه اهل بیت شماره ۱۶، ۱۳۷۷ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%ac%d8%af%db%8c%d8%af-%d8%a7%d8%b2-%d9%86%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d9%86%d8%af%db%8c%d8%b4%d9%85%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
خط ۱۰۶: خط ۱۱۷:
# تحلیل ماهیت پول و اثر آن بر منضبط کردن حقوقی سیاست‌های پولی (در اقتصاد اسلامی)، محمداسماعیل توسلی، دکتری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، پژوهشکده علوم اجتماعی، ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%a7%d8%ab%d8%b1-%d8%a2%d9%86-%d8%a8%d8%b1-%d9%85%d9%86%d8%b6%d8%a8%d8%b7-%da%a9%d8%b1%d8%af%d9%86-%d8%ad/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# تحلیل ماهیت پول و اثر آن بر منضبط کردن حقوقی سیاست‌های پولی (در اقتصاد اسلامی)، محمداسماعیل توسلی، دکتری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، پژوهشکده علوم اجتماعی، ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%a7%d8%ab%d8%b1-%d8%a2%d9%86-%d8%a8%d8%b1-%d9%85%d9%86%d8%b6%d8%a8%d8%b7-%da%a9%d8%b1%d8%af%d9%86-%d8%ad/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# تحلیل مفهوم پول و ربا در اقتصاد اسلامی (مطالعه تطبیقی آراء اندیشمندان اسلامی)، کارشناسی ارشد، سمیه غلامی پور، دانشگاه اصفهان، ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%85%d9%81%d9%87%d9%88%d9%85-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%b1%d8%a8%d8%a7-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# تحلیل مفهوم پول و ربا در اقتصاد اسلامی (مطالعه تطبیقی آراء اندیشمندان اسلامی)، کارشناسی ارشد، سمیه غلامی پور، دانشگاه اصفهان، ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%85%d9%81%d9%87%d9%88%d9%85-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%b1%d8%a8%d8%a7-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# ماهیت حقوقی پول و آثار آن، حسین بهرامی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/2285be82dd40c3b7bfe5262a83cc4e59?sample=1 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# ماهیت حقوقی پول و آثار آن، حسین بهرامی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%d8%aa-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84-%d9%88-%d8%a2%d8%ab%d8%a7%d8%b1-%d8%a2%d9%86/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# تحلیل فقهی حقوقی ضرر قابل جبران، پگاه سرمدی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، ۱۳۹۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/3367a0d57f39b6dc6784c746b7878620?sample=1 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# تحلیل فقهی حقوقی ضرر قابل جبران، پگاه سرمدی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، ۱۳۹۰ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%81%d9%82%d9%87%db%8c-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82%db%8c-%d8%b6%d8%b1%d8%b1-%d9%82%d8%a7%d8%a8%d9%84-%d8%ac%d8%a8%d8%b1%d8%a7%d9%86/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# تحلیل فقهی پول، محمدعیسی هاشمی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۸۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/bbfded6143f084a47b221d3d0126cd13?sample=1 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# تحلیل فقهی پول، محمدعیسی هاشمی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۸۶ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%81%d9%82%d9%87%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# سیستمهای پولی: تحلیلی (تطبیقی - فقهی)، احمد شعبانی، کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و معارف اسلامی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، ۱۳۶۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/57a9e2e46a026e39719fb9fc7de381cb?sample=1 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
# سیستمهای پولی: تحلیلی (تطبیقی - فقهی)، احمد شعبانی، کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و معارف اسلامی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، ۱۳۶۹ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d8%b3%db%8c%d8%b3%d8%aa%d9%85%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%be%d9%88%d9%84%db%8c-%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84%db%8c-%d8%aa%d8%b7%d8%a8%db%8c%d9%82%db%8c-%d9%81%d9%82%d9%87%db%8c/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# بررسی سیستم بانکداری اسلامی و نقش پول در آن با توجه به ماهیت پول، بیژن عبدی ساوجیان، کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و معارف اسلامی، دانشگاه امام صادق (ع)، ‭.ش۱۳۶۹‬
# بررسی سیستم بانکداری اسلامی و نقش پول در آن با توجه به ماهیت پول، بیژن عبدی ساوجیان، کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و معارف اسلامی، دانشگاه امام صادق (ع)، ‭.ش۱۳۶۹‬ [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%b3%db%8c%d8%b3%d8%aa%d9%85-%d8%a8%d8%a7%d9%86%da%a9%d8%af%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d9%88-%d9%86%d9%82%d8%b4-%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%af/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]


===عربی===
===عربی===
# أحکام الأوراق النقدیة و التجاریة فی الفقه الإسلامی، ستر بن ثواب الجعید، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، جامعة أم القری مكة، ۱۴۰۶ق. [https://booksjadid.top/?u=14064 از اینجا ببینید]
# أحکام الأوراق النقدیة و التجاریة فی الفقه الإسلامی، ستر بن ثواب الجعید، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، جامعة أم القری مكة، ۱۴۰۶ق. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/%d8%a3%d8%ad%da%a9%d8%a7%d9%85-%d8%a7%d9%84%d8%a3%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%82-%d8%a7%d9%84%d9%86%d9%82%d8%af%db%8c%d8%a9-%d9%88-%d8%a7%d9%84%d8%aa%d8%ac%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%a9-%d9%81%db%8c-%d8%a7%d9%84/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# تحليل و ضبط قيمة العملة من وجهة نظر إسلامية، حاج موسی سهيلة، جامعةالجزائر. [http://biblio.univ-alger.dz/jspui/bitstream/1635/10151/1/HADJMOUSSA_SOUHILA.pdf از اینجا ببینید]
# تحليل و ضبط قيمة العملة من وجهة نظر إسلامية، حاج موسی سهيلة، جامعةالجزائر. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/%d8%aa%d8%ad%d9%84%d9%8a%d9%84-%d9%88-%d8%b6%d8%a8%d8%b7-%d9%82%d9%8a%d9%85%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d8%b9%d9%85%d9%84%d8%a9-%d9%85%d9%86-%d9%88%d8%ac%d9%87%d8%a9-%d9%86%d8%b8%d8%b1-%d8%a5%d8%b3%d9%84%d8%a7/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# نشأة النقود و تطورها، اسامة العانی، الجامعة الفارابی. [https://www.researchgate.net/profile/Usama-Alani/publication/340922564_Money_The_concept_Characteristics_and_Functions/links/5ea430b945851553faad53f2/Money-The-concept-Characteristics-and-Functions.pdfاز اینجا ببینید]
# نشأة النقود و تطورها، اسامة العانی، الجامعة الفارابی. [https://digilib.feqhemoaser.com/arabic-thesis/%d9%86%d8%b4%d8%a3%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d9%86%d9%82%d9%88%d8%af-%d9%88-%d8%aa%d8%b7%d9%88%d8%b1%d9%87%d8%a7/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]


===زبان دیگر===
===زبان دیگر===
# The Nature of Money in Modern Economy – Implications and Consequences، Stephen Zarlenga and Robert Poteat، [https://iei.kau.edu.sa/Files/121/Files/153873_29-02-05-Al-Jarhi.pdf از اینجا ببییند]
# The Nature of Money in Modern Economy – Implications and Consequences، Stephen Zarlenga and Robert Poteat، [https://digilib.feqhemoaser.com/english-articles/the-nature-of-money-in-modern-economy-implications-and-consequences/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]


==منابع دیگر==
==منابع دیگر==
# النقود تعريفها - أنواعها ووظائفها، هادی خلیل، جامعة المنارة. [https://manara.edu.sy/downloads/files/1614688862_1-%20FIRSTCHAPTER1Lecture1and2.pdf از اینجا ببینید]
# النقود تعريفها - أنواعها ووظائفها، هادی خلیل، جامعة المنارة. [https://digilib.feqhemoaser.com/nr/%d8%a7%d9%84%d9%86%d9%82%d9%88%d8%af-%d8%aa%d8%b9%d8%b1%d9%8a%d9%81%d9%87%d8%a7-%d8%a3%d9%86%d9%88%d8%a7%d8%b9%d9%87%d8%a7-%d9%88%d9%88%d8%b8%d8%a7%d8%a6%d9%81%d9%87%d8%a7/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]
# النقود - نشأتها و مراحل تطورها و وظائفها و تقسيماتها. [https://www.mdrscenter.com/النقود-نشأتها-ومراحل-تطورها-ووظائفها/ از اینجا ببینید]
# النقود - نشأتها و مراحل تطورها و وظائفها و تقسيماتها. [https://digilib.feqhemoaser.com/nr/%d8%a7%d9%84%d9%86%d9%82%d9%88%d8%af-%d9%86%d8%b4%d8%a3%d8%aa%d9%87%d8%a7-%d9%88-%d9%85%d8%b1%d8%a7%d8%ad%d9%84-%d8%aa%d8%b7%d9%88%d8%b1%d9%87%d8%a7-%d9%88-%d9%88%d8%b8%d8%a7%d8%a6%d9%81%d9%87%d8%a7/ کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر]