کاربر:Khoshnudi/صفحه تمرین۷: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-فقه تربیتی
+{{نویسنده
+|نویسنده = مجید خشنودی
+|گردآوری =
+}}
-== کتاب‌ها ==
+{{جعبه اطلاعات کتاب
-=== فارسی ===
+| عنوان = اقتصادنا
+| تصویر = اقتصادنا.jpg
+| اندازه تصویر =
+| توضیح_تصویر =
+| نام‌های دیگر =
+| نویسنده = [[سید محمدباقر صدر]]
+| تاریخ نگارش =
+| موضوع = فقه اقتصاد
+| سبک = گزارشی تحلیلی
+| زبان = عربی
+| ویراستار =
+| به تصحیح =
+| به کوشش =
+| تصویرگر =
+| طراح جلد =
+| تعداد جلد = یک
+| تعداد صفحات = ۹۰۰ص
+| قطع = رقعی (گالینگور)
+| مجموعه =
+| ترجمه به دیگر زبان‌ها =
+| ناشر = مکتبة جامع النقی العامة
+| محل نشر = کویت
+| تاریخ نشر =
+| نوبت چاپ =
+| شمارگان =
+| شابک =
+}}
-== مقاله‌ها ==
+'''اِقتصادُنا'''، کتابی از [[سید محمد باقر صدر]] در زمینه [[اقتصاد اسلامی]]. این کتاب نظریه‌های اقتصادی مارکسیسم و سرمایه‌داری را معرفی و نقد کرده و سپس مکتب اقتصادی اسلام را ارائه داده است. هدف از نگارش کتاب، بیان مبانی اقتصاد اسلامی و تفاوت آن با دیگر مکاتب بزرگ اقتصادی بوده است. نظریه [[منطقة الفراغ]]، از مهم‌ترین دیدگاه‌های شهید صدر در زمینه اقتصاد اسلامی، در این کتاب مطرح شده است. از اقتصادنا، ترجمه‌هایی به زبان فارسی وجود دارد که کتاب اقتصاد ما ترجمه سیدمحمدمهدی برهانی و سیدابوالقاسم حسینی ژرفا، از جمله آنها است.
-=== فارسی ===
-== پایان‌نامه‌ها ==
+== نویسنده ==
-=== فارسی ===
+[[سید محمدباقر صدر]](۱۳۱۳-۱۳۵۹ش) از فقهای معاصر شیعه است که نظریات جدیدی از جمله [[حق‌الطاعه]] و [[منطقة الفراغ]] را ارائه کرده است. او در دانش‌های اقتصاد، فلسفه و سیاست هم صاحب اندیشه و اثر است. صدر به عنوان اولین اندیشمند شیعه در زمینه اقتصاد اسلامی آثاری را تألیف کرده است. کتاب‌های [[اقتصادنا]] و [[البنک اللاربوی فی الاسلام]] را در راستای تبیین نظام اقتصاد اسامی و بانکداری بدون ربا تألیف کرد. همچنین در مجموعه مقالات [[الاسلام یقود الحیاة (کتاب)|الاسلام یقود الحیاة]] تصویری از اقتصاد جامعه اسلامی، تفاوت اقتصاد اسلامی با مارکسیستی و سرمایه داری و بیان شاخص‌های کلی و برنامه‌های تفصیلی اقتصادی ارائه کرده است.
-# وظایف کنشگران در تربیت عقلانی از منظر فقه، بی‌نام، دکتری، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه - مدرسه عالی فقه تخصصی، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/9eb78a33b153bf26e01a0166e67385ee اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
-# ترجمه وتحقیق کتاب (فقه تربیتی-تربیت عبادی) ایت الله اعرافی،  محمد حسن، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، حوزه الاطهار (ع) التخصیصه، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/1f79866a9b5942eedbba53e99a520231 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+== جایگاه و اهمیت ==
-# وظایف والدین در تربیت اقتصادی فرزندان از دیدگاه فقه اسلامی، سید انور علوی، دکتری، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه - مدرسه عالی فقه تخصصی، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/b62b3cffaab1aab6c4d8d892769ab04e اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+سید محمدباقر صدر هدف از نگارش این کتاب تبیین نظام اقتصاد اسلامی و تفاوت آن با دیگر مکاتب اقتصادی بیان کرده است. نگارنده تلاشی ابتدایی برای بررسی عمیق اندیشه اقتصادی اسلام و ارائه آن به صورت نظام‌مند دانسته است.<ref>صدر، اقتصادنا، ۱۴۲۴ق، ص۴۳، ۴۴.</ref>
-# ترجمه فقه تربیتی (تربیَّتِ عبادی) جلد 24 آیت الله علیرضا اعرافی(زید عزه)، فیاض حسین، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، مدرسه امام علی (ع)، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/10921b7ca920e50991084d00c916c874 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+با وجود گذشت بیش از نیم قرن از نگارش اقتصادنا، این کتاب هنوز مهم‌ترین و رایج‌ترین کتاب در زمینه اقتصاد اسلامی است و در دانشگاه‌های مختلف جهان، از کتاب‌های مورد توجه در رشته اقتصاد اسلامی است. در جهان اسلام تدریس این کتاب به کشورهای شیعه محدود نشده است و در برخی از دانشگاه‌های کشورهای سنی مانند مصر هم تدریس می‌شود.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/4864/40480/ «تأملی بر اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر؛ مرجع اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر»، پگاه حوزه، ۱ اردیبهشت ۱۳۸۶، ش۲۰۵.]</ref>
-# تربیت جامع از منظر فقه اسلامی، احمد شهامت، دکتری، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه - مدرسه عالی فقه تخصصی، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/32a6ab1434ff8cab7b96349145e48272 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+دکتر محمد مبارک، نوشته است: اقتصادنا، نظریه اقتصاد اسلامی را با بررسی احکام اسلام ارائه داده و ضمن حفظ اصالت فقهی، آن را به وسیله مفاهیم دانش اقتصاد، بیان کرده است.<ref>صدر، اقتصاد ما، مقدمه ناشر، ج۱، ۱۳۹۳ش، ص۱۰.</ref>
-# بررسی فقهی حقوقی مواد قانون مدنی و قانون حمایت از خانواده در خصوص تشیید مبانی خانواده و تربیت صحیح اولاد با تکیه بر فقه امامیه، محمدمهدی جعفری، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی و احد ایلام، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/4a55fa0539c6b3e63c0a0518067d511a اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
-# بررسی و روش شناسی تربیت اجتماعی و سیاسی نوجوانان از منظر فقه امامیه، محمد علی قاضی اسدی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان قم، مرکز پیام نور قم، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/ca409312cf3e529ae7b58a5da0e90727 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+== ساختار و فهرست ==
-# تبیین بعد تربیتی نهاد حضانت با تأکید بر فقه تربیتی امامیّه، حمیده نظری، کارشناسی ارشد، دانشکده رفاه، گروه حقوق، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/8d52b4a319ff68998caf354de687a4c1 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+فهرست کلی مطالب کتاب اقتصادنا به شرح زیر است:
-# وظایف حکومت اسلامی در تربیت سیاسی جامعه از منظر فقه اسلامی، ناظم حسین اکبر، دکتری،جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه - مدرسه عالی فقه تخصصی، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/57ccbd3cb6abaa7971ec1083a9becdd0 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+{{ستون-شروع|۲}}
-# بررسی نقش مربی در تربیت از نظر فقه اسلامی، ابراهیم زعیم قلعه‌خانی، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بم، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f2fbbc925136053ef470f68372354549 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+* معرفی و نقد مارکسیسم
-# بررسی جایگاه فقه در تعلیم و تربیت اسلامی، علیرضا اسعدی، کارشناسی ارشد، پردیس شهید رجایی ارومیه، گروه فقه و حقوق، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/c784a7af5e58fc54737bbb0a9bb72393 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+* معرفی و نقد سرمایه‌داری
-# بررسی جایگاه فقه در تربیت وتعلیم وتعلم علوم ومعارف، علیرضا اسعدی، کارشناسی ارشد، پردیس شهید رجایی ارومیه، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/e2734cb6b1a377e158c91465b45d21a3 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+* شاخص‌های اصلی اقتصاد اسلامی
-# بررسی فقهی فرایند تربیت (مطالعه موردی؛ آموزش مسائل جنسی به کودکان و نوجوانان)، مرتضی حاجی‌زاده، دکتری، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۵ش. [[اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]]
+* فرایند دستیابی به مکتب اقتصادی
-# فقه الحدیث روایات تربیت دینی کودک، منور محمدی آبی سفلی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم و تحقیقات اسلامی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، ۱۳۹۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/bd4318d985343bb555be14850ce5f366 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]
+* نظریه توزیع پیش از تولید
+* نظریه توزیع پس از تولید
+* نظریه تولید
+* مسئولیت دولت در اقتصاد اسلامی
+{{پایان}}
+== گزارش محتوا ==
+=== تعریف علم اقتصاد و سیستم اقتصادی ===
+به نظر نویسنده، برای درک کلمه اقتصاد لازم است که دو مفهوم علم اقتصاد و سیستم اقتصادی از هم تمییز داده شود و به تأثیر متقابل اندیشه علمی اقتصاد و اندیشه سیستمی آن توجه شود.
+علم اقتصاد عبارت از علمی است که حیات اقتصادی و پدیده‌های آن را تفسیر می‌کند و به بیان ارتباط این پدیده ها را با اسباب کلی حاکم بر آن می‌پردازد. اما سیستم اقتصادی عبارت از اسلوبی است که جامعه در حیات اقتصادی و حل معضلات علمی از آن پیروی می‌کند.
+به عقیده سید محمد باقر صدر مقصود از کلمه اقتصاد اسلامی، سیستم اقتصادی است
+=== لزوم وجود سیستم اقتصادی برای جامعه ===
+به تحلیل نویسنده هیج جامعه‌‌ای بدون سیستم اقتصادی امکان وجود ندارد زیرا هر اجتماعی با تولید و توزیع ثروت مواجه است در نتیجه ناگزیر از انتخاب روشی است که بوسیله آن عملیات اقتصادی را تنظیم کند که همین روش‌ها، تشکیل دهنده سیستم اقتصادی هستند. برای شناخت سیستم اقتصادی لازم است که قوانین جبری طبیعی تاریخ را بشناسیم و مقتضیاتش را کشف کنیم.
+به باور صدر، در اسلام، مکتب اقتصادی اسلام بیان شده است، نه علم [[اقتصاد اسلامی]] و بنابراین اقتصاد اسلامی ارائه‌دهنده روشی عادلانه برای تنظیم زندگی اقتصادی است و هیچ‌گاه در پی اکتشافات علمی در حوزه اقتصاد نیست؛ برای مثال، اسلام در حجاز به دنبال کشف عوامل [[ربا|رِبا]] نبود؛ بلکه آن را ممنوع کرد و نظام جدیدی بر اساس [[مضاربه]] بنا نمود.<ref>حسینی حائری، «اقتصاد اسلامی و روش کشف آن از دیدگاه شهید صدر رحمه الله»، ص۲۲و۲۳.</ref>
+=== منطقة الفراغ ===
+{{اصلی|منطقة الفراغ}}
+نظریه منطقة الفراغ، از مهم‌ترین دیدگاه‌های مطرح‌شده در اقتصادنا و از ابتکارات [[شهید صدر]] است. بر طبق این نظریه، اسلام در مواردی به دولت اسلامی اجازه می‌دهد که با توجه به نیازهای زمان، حکم و قانون وضع کند. شهید صدر این حوزهٔ قانون‌گذاری را منطقة الفراغ نامیده و برخی از قانون‌های وضع‌شده توسط [[پیامبر(ص)]] را هم از این باب دانسته است؛ نه بدین لحاظ که پیامبر خدا بوده است.<ref>صدر، اقتصادنا، ۱۴۲۴ق، ص۴۴۳، ۴۴۴؛ صدر، اقتصاد ما، ترجمه سیدابوالقاسم ژرفا، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۴۱، ۴۲.</ref>
+== دیدگاه‌ها دربارهٔ کتاب ==
+به باور برخی، اقتصادنا نسبت به دیگر کتاب‌های محمدباقر صدر، کتابی ممتاز است؛ چراکه در زمانی نوشته شد که اندیشه‌های لیبرالیستی و مارکسیستی در کشورهای عربی و اسلامی رواج داشت و این مسئله مطرح بود که آیا اسلام هم طرحی برای رفع مشکلات اقتصادی و سیاسی و اجتماعی دارد.<ref>سلمان، «اقتصادنا (محمدباقر صدر)»، ص۲۵۳.</ref> همچنین به لحاظ سطح، موضوع و روشْ کاری نو، جدی و بنیادین در زمینه مباحث اسلامی حوزوی بوده است.<ref>سلمان، «اقتصادنا (محمدباقر صدر)»، ص۲۵۴.</ref>
+نقدهایی هم به کتاب مطرح شده است؛ ازجمله گفته‌اند که اقتصادنا به مسائل کاربردی توجه نداشته و برنامه‌ای عملی برای مدیریت نهادهای اقتصادی جامعه ارائه نداده است.<ref>جداری عالی، «نقد کتاب اقتصادنا»، ص۱۶۷.</ref> برخی نیز درخصوص نظریه منطقة الفراغ که در کتاب اقتصادنا مطرح شده است، اشکالاتی مطرح کرده‌اند.<ref>حسینی، بازشناسی، «تحلیل و نقد نظریه منطقه الفراغ»، ص۹۶.</ref>
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
+== منابع ==
+{{منابع}}
+* اسلامی، رضا، «مکتب اصولی شهید آیت الله صدر»، پژوهش و حوزه، ش۲۷و۲۸، ۱۳۸۵ش.
+*[http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/4864/40480/ «تأملی بر اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر: مرجع اقتصاد اسلامی در اندیشه شهید محمد باقر صدر»، پگاه حوزه، ۱ اردیبهشت ۱۳۸۶، ش۲۰۵.]
+* جداری عالی، محمد، «نقد کتاب اقتصادنا»، اقتصاد اسلامی، ش۱، ۱۳۸۰ش.
+* حسینی، سید علی، «بازشناسی، تحلیل و نقد نظریه منطقه الفراغ»، اندیشه صادق، ش۶و۷، ۱۳۸۱ش.
+* حسینی حائری، سیدکاظم، «اقتصاد اسلامی و روش کشف آن از دیدگاه شهید صدر رحمه الله»، ترجمه احمدعلی یوسفی، اقتصاد اسلامی، ش۱، ۱۳۸۰ش.
+* حسینی حائری، سیدکاظم، زندگی و افکار شهید صدر، ترجمه حسن طارمی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۵ش.
+* خسروپناه، عبدالحسین، «منطق استقراء از دیدگاه شهید صدر»، ذهن، ش۱، ۱۳۸۳ش.
+* سلمان، حسن، «اقتصادنا (محمدباقر صدر)»، الاجتهاد، ش۳۷، ۱۴۱۸ق.
+* فضل الله، سید محمدحسین، «شهید صدر در بستر اندیشه و عمل: او به شکلی طبیعی در جایگاه مرجعیت قرار گرفت»، در مجله شاهد یاران، شماره ۱۸، اردیبهشت ۱۳۸۶.
+* صدر، سیدمحمدباقر، اقتصادنا، مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیه للامام الشهید الصدر، قم، چاپ اول، ۱۴۲۴ق.
+* صدر، سیدمحمدباقر، اقتصاد ما، ترجمه سیدابوالقاسم حسینی ژرفا، قم، پژوهشگاه علمی‌تخصصصی شهید صدر، ۱۳۹۳ش.
+* لاریجانی، صادق، «نظریه حق الطاعة»، پژوهش‌های اصولی، ش۱، ۱۳۸۱ش.
+{{پایان}}