بررسی فقهی حقوق خانواده (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۹: خط ۴۹:
*چکیده
*چکیده


'''بررسی فقهی حقوق خانواده''' نوشتهٔ [[سید مصطفی محقق داماد]] که به تحلیل فقهی و حقوقی مواد مرتبط با [[فقه خانواده]] در قانون مدنی ایران (نکاح و طلاق) می‌پردازد. این اثر، پس از بررسی موضوعات مختلف، دیدگاه فقهی نویسنده را نیز ارائه می‌کند. نویسنده عقد نکاح را به‌عنوان یک قرارداد حقوقی و دینی معرفی کرده و مسائل مرتبط با ازدواج و طلاق را با توجه به شرایط جدید اجتماعی بررسی کرده است. محقق داماد بر عدالت و حفظ [[کرامت انسانی]] در حقوق و وظایف زوجین تأکید دارد و به تحلیل شرایط و موانع نکاح با نگاهی به مقتضیات روز پرداخته است. وی همچنین در موضوعاتی همچون ازدواج دائم و موقت، ولایت بر نکاح و طلاق، خواستگاری، مهریه، [[ازدواج با غیرمسلمان]]، دیدگاه‌های جدید فقهی را طرح و بحث کرده است.
'''بررسی فقهی حقوق خانواده''' نوشتهٔ [[سید مصطفی محقق داماد]]، به تحلیل فقهی و حقوقی مواد مرتبط با [[فقه خانواده]] در قانون مدنی ایران (نکاح و طلاق) می‌پردازد. این اثر، پس از بررسی موضوعات مختلف، دیدگاه فقهی نویسنده را نیز ارائه می‌کند. نویسنده عقد نکاح را به‌عنوان یک قرارداد حقوقی و دینی معرفی کرده و مسائل مرتبط با ازدواج و طلاق را با توجه به شرایط جدید اجتماعی بررسی کرده است. محقق داماد بر عدالت و حفظ [[کرامت انسانی]] در حقوق و وظایف زوجین تأکید دارد و به تحلیل شرایط و موانع نکاح با نگاهی به مقتضیات روز پرداخته است. وی همچنین در موضوعاتی همچون ازدواج دائم و موقت، ولایت بر نکاح و طلاق، خواستگاری، مهریه، [[ازدواج با غیرمسلمان]]، دیدگاه‌های جدید فقهی را طرح و بحث کرده است.
==معرفی اجمالی و ساختار==
==معرفی اجمالی و ساختار==
کتاب بررسی فقهی حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن، اثر [[سید مصطفی محقق داماد]]، یکی از آثار در حوزه [[فقه خانواده]] است که به بررسی مسائل فقهی و حقوقی مرتبط با نکاح و ازدواج بر اساس قانون مدنی ایران می‌پردازد. چاپ بیستم این کتاب توسط مرکز نشر علوم اسلامی در سال ۱۴۰۰ش منتشر شده است. نویسنده تلاش کرده است تا ضمن تحلیل دقیق مسائل کلاسیک فقهی، به چالش‌ها و پرسش‌های جدید در این حوزه نیز پاسخ دهد.  
کتاب بررسی فقهی حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن، اثر [[سید مصطفی محقق داماد]]، یکی از آثار در حوزه [[فقه خانواده]] است که به بررسی مسائل فقهی و حقوقی مرتبط با نکاح و ازدواج بر اساس قانون مدنی ایران می‌پردازد. چاپ بیستم این کتاب توسط مرکز نشر علوم اسلامی در سال ۱۴۰۰ش منتشر شده است. نویسنده تلاش کرده است تا ضمن تحلیل دقیق مسائل کلاسیک فقهی، به چالش‌ها و پرسش‌های جدید در این حوزه نیز پاسخ دهد.  
خط ۶۱: خط ۶۱:


== وضعیت ولایتِ ولی در ازدواج دختر ==
== وضعیت ولایتِ ولی در ازدواج دختر ==
محقق داماد با بررسی نسخه‌های قدیمی و جدید مواد مرتبط با قانون مدنی، موضوعاتی همچون سن ازدواج، ولایت ولی، رعایت مصلحت، تأثیر بکارت در سقوط ولایت و ترتیب ولایت پدر و جد را شرح داده است.
محقق داماد با بررسی نسخه‌های قدیمی و جدید مواد مرتبط با قانون مدنی، موضوعاتی همچون [[سن ازدواج]]، ولایت ولی، رعایت مصلحت، تأثیر بکارت در سقوط ولایت و ترتیب ولایت پدر و جد را شرح داده است.


=== اجازه ولی در نکاح دختر شوهر نکرده ===
=== اجازه ولی در نکاح دختر شوهر نکرده ===
خط ۸۳: خط ۸۳:


== حرمت نكاح با غيرمسلمان ==
== حرمت نكاح با غيرمسلمان ==
نكاح مرد و زن مسلمان با غيرمسلمان از مسائل مهم فقهى است. بر اساس ماده ۱۰۵۹ قانون مدنى، ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان در هر نوع ازدواج (دائم و موقت) مجاز نیست. اما برای ازدواج مرد مسلمان با زن غیرمسلمان، این قانون ساکت است و باید به منابع فقهى مراجعه کرد (ص۱۴۱).
[[ازدواج مسلمان با غیرمسلمان|نكاح مرد و زن مسلمان با غيرمسلمان]] از مسائل مهم فقهى است. بر اساس ماده ۱۰۵۹ قانون مدنى، ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان در هر نوع ازدواج (دائم و موقت) مجاز نیست. اما برای ازدواج مرد مسلمان با زن غیرمسلمان، این قانون ساکت است و باید به منابع فقهى مراجعه کرد (ص۱۴۱).


محقق داماد در بررسی فقهی این موضوع اشاره می‌کند که تعریف «مسلمان» و «غیرمسلمان» در قانون مدنى نیامده است، اما از دیدگاه فقهى، مسلمان كسى است که به وحدانیت خداوند و رسالت پیامبر اسلام اعتقاد داشته باشد؛ غیرمسلمان نیز به کسی گفته می‌شود که این اعتقاد را نداشته باشد یا یکی از ضروریات دین اسلام را انکار کند (ص۱۴۱).
محقق داماد در بررسی فقهی این موضوع اشاره می‌کند که تعریف «مسلمان» و «غیرمسلمان» در قانون مدنى نیامده است، اما از دیدگاه فقهى، مسلمان كسى است که به وحدانیت خداوند و رسالت پیامبر اسلام اعتقاد داشته باشد؛ غیرمسلمان نیز به کسی گفته می‌شود که این اعتقاد را نداشته باشد یا یکی از ضروریات دین اسلام را انکار کند (ص۱۴۱).
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:


== بررسی فقهی احکام مهریه و مسائل جدید ==
== بررسی فقهی احکام مهریه و مسائل جدید ==
مهریه از ارکان مهم عقد نکاح است که در نظام فقهی و حقوقی بررسی‌های بسیاری درباره‌ نحوه‌ پرداخت، تقسیط، تلف یا کاهش ارزش آن انجام شده است. قوانین مرتبط با مهریه در فقه امامیه بر اساس اصول حقوقی و شرعی تنظیم شده‌اند، اما برخی موارد، مانند مهریه به نرخ روز، همچنان محل بحث میان فقها هستند.
[[مهریه]] از ارکان مهم عقد نکاح است که در نظام فقهی و حقوقی بررسی‌های بسیاری درباره‌ نحوه‌ پرداخت، تقسیط، تلف یا کاهش ارزش آن انجام شده است. قوانین مرتبط با مهریه در فقه امامیه بر اساس اصول حقوقی و شرعی تنظیم شده‌اند، اما برخی موارد، مانند مهریه به نرخ روز، همچنان محل بحث میان فقها هستند.


=== مهریه به نرخ روز: چالش کاهش ارزش پول ===
=== مهریه به نرخ روز: چالش کاهش ارزش پول ===