محمدمهدی شمس‌الدین: تفاوت میان نسخه‌ها

Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۷: خط ۷:
  | شهرت =  
  | شهرت =  
  | نام = محمدمهدی شمس‌الدین
  | نام = محمدمهدی شمس‌الدین
  | تولد = ۱۳۵۳
  | تولد = ۶۸
  | تصویر = شمس الدین محمدمهدی.jpg
  | تصویر = شمس الدین محمدمهدی.jpg
  | اندازه تصویر =  
  | اندازه تصویر =  
خط ۱۳: خط ۱۳:
  | جایگاه = استاد درس خارج حوزه علمیه قم
  | جایگاه = استاد درس خارج حوزه علمیه قم
  | مذهب = شیعه
  | مذهب = شیعه
  | ملیت = ایران
  | ملیت = لبنان
  | حوزه تخصصی = فقه و اصول
  | حوزه تخصصی = فقه و اصول
  | آثار در فقه معاصر =  [[سید محسن حکیم]] • [[سید ابوالقاسم خویی]]
  | آثار در فقه معاصر =  [[سید محسن حکیم]] • [[سید ابوالقاسم خویی]]
خط ۴۰: خط ۴۰:
==نظرات و دیدگاه‌ها==
==نظرات و دیدگاه‌ها==
===ولایت امت بر خود===
===ولایت امت بر خود===
{{اصلی|نظریه ولایت امت بر خویش}}
از میان نظریات موجود درباره فقه سیاسی، محمدمهدی شمس‌الدین همانند [[مهدی حائری یزدی]]، ضمن نفی حق ویژه فقیهان در حکومت، معتقد است اداره حکومت در جامعه اسلامی با رعایت ضوابط کلی دین به‌عهده مردم است.<ref>کمالی اردکانی و کدیور، «مردم‌سالاری در آرای شیخ محمدمهدی شمس‌الدین و دکتر مهدی حائری یزدی...»، ص۶۳-۶۴.</ref> به‌باور شمس‌الدین، فقیهان در دوره غیبت معصوم(ع) به دو منصب قضاوت و نیز بیان احکام ثابت شرعی منصوب شده‌اند و مناصب دیگری از جمله سلطه سیاسی و حاکمیت دولت برای آنان اثبات نشده است. وی همچنین معتقد است فقیهان در تدبیر امور سیاسی نائب امام معصوم نیستند و بر مردم ولایت ندارند و مقدرات سیاسی مردم به عهده خود آنها است. از نظر وی فقاهت شرط ریاست دولت منتخب اسلامی نیست و تمامی مسائل دولت و از جمله رئیس دولت با مراجعه به آرای عمومی تعیین می‌شود.<ref>کدیور، نظریه‌های دولت در فقه شیعه، ص۱۷۱-۱۷۴ به نقل از اطاعت، «مشارکت سیاسی در اندیشه فقهای شیعه»، ص۸۳.</ref>
از میان نظریات موجود درباره فقه سیاسی، محمدمهدی شمس‌الدین همانند [[مهدی حائری یزدی]]، ضمن نفی حق ویژه فقیهان در حکومت، معتقد است اداره حکومت در جامعه اسلامی با رعایت ضوابط کلی دین به‌عهده مردم است.<ref>کمالی اردکانی و کدیور، «مردم‌سالاری در آرای شیخ محمدمهدی شمس‌الدین و دکتر مهدی حائری یزدی...»، ص۶۳-۶۴.</ref> به‌باور شمس‌الدین، فقیهان در دوره غیبت معصوم(ع) به دو منصب قضاوت و نیز بیان احکام ثابت شرعی منصوب شده‌اند و مناصب دیگری از جمله سلطه سیاسی و حاکمیت دولت برای آنان اثبات نشده است. وی همچنین معتقد است فقیهان در تدبیر امور سیاسی نائب امام معصوم نیستند و بر مردم ولایت ندارند و مقدرات سیاسی مردم به عهده خود آنها است. از نظر وی فقاهت شرط ریاست دولت منتخب اسلامی نیست و تمامی مسائل دولت و از جمله رئیس دولت با مراجعه به آرای عمومی تعیین می‌شود.<ref>کدیور، نظریه‌های دولت در فقه شیعه، ص۱۷۱-۱۷۴ به نقل از اطاعت، «مشارکت سیاسی در اندیشه فقهای شیعه»، ص۸۳.</ref>


خط ۵۱: خط ۵۲:
وی همچنین عدم مالکیت بر بدن را به‌عنوان دلیلی دیگر برای حرمت اولی شبیه‌سازی طرح کرده و می‌گوید: تنها خداوند مالک انسان است و انسان نمی‌تواند چنین تصرفی انجام دهد.<ref>قاسمی، دانشنامه فقه پزشکی، ج۲، ص۵۶۰-۵۶۱.</ref>
وی همچنین عدم مالکیت بر بدن را به‌عنوان دلیلی دیگر برای حرمت اولی شبیه‌سازی طرح کرده و می‌گوید: تنها خداوند مالک انسان است و انسان نمی‌تواند چنین تصرفی انجام دهد.<ref>قاسمی، دانشنامه فقه پزشکی، ج۲، ص۵۶۰-۵۶۱.</ref>


چنانکه سید حسن اسلامی، پژوهشگر، بیان کرده است، شمس‌الدین در این باره به آیه تغییر خلق، اصل عدم ملکیت انسان بر بدن خود و [[اصالة الحظر]] (در برابر [[اصالة الاباحه]]) تکیه کرده است.<ref>اسلامی، «شبیه‌سازی انسان از دیدگاه شیعه...»، ص۲۷-۲۸.</ref> اسلامی نقدهایی را بر نظر شمس‌الدین وارد می‌داند از جمله آنکه شمس‌الدین شبیه‌سازی انسانی را مصداق تغییرات نامناسب جسمانی قلمداد می‌کند و از همین رو آن را مصداق آیه ۱۱۹ سوره نساء می‌داند در حالی که اگر شبیه‌سازی انسانی منجر به شبیه‌سازی موجودی سالم شود استدلال وی کامل نخواهد بود؛ چرا که در این صورت شبیه‌سازی مصداق تغییر نامناسب نیست.<ref>اسلامی، «شبیه‌سازی انسان از دیدگاه شیعه...»، ص۲۷-۲۸.</ref>
چنانکه سید حسن اسلامی، پژوهشگر، بیان کرده است، شمس‌الدین در این باره به آیه تغییر خلق، اصل عدم ملکیت انسان بر بدن خود و [[اصالة الحظر]] (در برابر [[اصالة الاباحه]]) تکیه کرده است.<ref>اسلامی، «شبیه‌سازی انسان از دیدگاه شیعه...»، ص۲۷-۲۸.</ref> اسلامی نقدهایی را بر نظر شمس‌الدین وارد می‌داند از جمله آنکه شمس‌الدین شبیه‌سازی انسانی را مصداق تغییرات نامناسب جسمانی قلمداد می‌کند و از همین رو آن را مصداق [[آیه ۱۱۹ سوره نساء]] می‌داند در حالی که اگر شبیه‌سازی انسانی منجر به شبیه‌سازی موجودی سالم شود استدلال وی کامل نخواهد بود؛ چرا که در این صورت شبیه‌سازی مصداق تغییر نامناسب نیست.<ref>اسلامی، «شبیه‌سازی انسان از دیدگاه شیعه...»، ص۲۷-۲۸.</ref>


===دلیل دور ماندن فقه شیعه از فقه مقاصدی===
===دلیل دور ماندن فقه شیعه از فقه مقاصدی===
خط ۵۹: خط ۶۰:


===مخالفت با قیمومت مردان بر زنان===
===مخالفت با قیمومت مردان بر زنان===
به باور شمس‌الدین بنابر آیات قرآن کریم از جمله آیه اول سوره نساء و آیه ۱۹۵ سوره آل‌عمران هویت انسانی زن و مرد در قرآن کریم یکسان است و زن یا مرد بودن هیچکدام به‌معنای برتری یا فروتری نیست.<ref>ص۱۲۹.</ref>  
به باور شمس‌الدین بنابر آیات قرآن کریم از جمله [[آیه ۱ سوره نساء|آیه اول سوره نساء]] و [[آیه ۱۹۵ سوره آل‌عمران]] هویت انسانی زن و مرد در قرآن کریم یکسان است و زن یا مرد بودن هیچکدام به‌معنای برتری یا فروتری نیست.<ref>ص۱۲۹.</ref>  


وی همچنین با استناد به [[آیه ۳۴ سوره نساء]]، بر آن است که فراز «الرِّجالُ قَوّامونَ عَلَی النِّساء» در آیه مذکور را باید در کنار قید «وَبِما أنفَقوا مِن أموالِهِم» تبیین کرد. وی بر این اساس معتقد است که علاوه بر آنکه قیمومت مرد بر زن تنها در رابطه زناشویی است، انفاق مال، یعنی پرداخت هزینه زندگی به زن نیز باید از جانب مرد صورت گیرد، در غیر این صورت قوامیت مرد بر زن وجود نخواهد داشت.<ref>وطنی، حقوق و تکالیف زوجین و...، ۱۳۸۸ش، ص۵۴-۵۵.</ref>
وی همچنین با استناد به [[آیه ۳۴ سوره نساء]]، بر آن است که فراز «الرِّجالُ قَوّامونَ عَلَی النِّساء» در آیه مذکور را باید در کنار قید «وَبِما أنفَقوا مِن أموالِهِم» تبیین کرد. وی بر این اساس معتقد است که علاوه بر آنکه قیمومت مرد بر زن تنها در رابطه زناشویی است، انفاق مال، یعنی پرداخت هزینه زندگی به زن نیز باید از جانب مرد صورت گیرد، در غیر این صورت قوامیت مرد بر زن وجود نخواهد داشت.<ref>وطنی، حقوق و تکالیف زوجین و...، ۱۳۸۸ش، ص۵۴-۵۵.</ref>
خط ۱۰۲: خط ۱۰۳:


[[رده:مقاله‌های حسن اجرایی]]
[[رده:مقاله‌های حسن اجرایی]]
[[رده:مقاله‌های شخصیت‌شناسی]]