پرش به محتوا

کاربر:Ms.sadeghi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه فقه معاصر
Ms.sadeghi (بحث | مشارکت‌ها)
Ms.sadeghi (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۳۰۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نویسنده
{{منابع مطالعاتی}}
|نویسنده = محمود صادقی
[[نشر اکاذیب]]
|نویسنده۲ =
|نویسنده۳ =
|گردآوری =
|ویراستار۱ =
|ویراستار۲ =
|ویراستار۳ =
}}
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان = قصاص مادر در قتل فرزند از منظر فقه فریقین
| تصویر = قصاص_مادر_در_قتل_فرزند_از_منظر_فقه_فریقین.jpg
| اندازه تصویر =
| توضیح_تصویر =
| نام‌های دیگر =
| نویسنده = مریم قانعی
| تاریخ نگارش =
| موضوع =
| سبک = گزارشی- تحلیلی، فقه استدلالی
| زبان = فارسی
| ویراستار =
| به تصحیح =
| به کوشش =
| تصویرگر =
| طراح جلد =
| تعداد جلد =
| تعداد صفحات = ۱۴۳
| قطع =
| مجموعه =
| ترجمه به دیگر زبان‌ها =
| ناشر = بیکران دانش
| محل نشر = تهران
| تاریخ نشر = ۱۳۹۶شمسی
| نوبت چاپ = اول
| شمارگان =
| شابک =
| نوع رسانه =
| وبسایت ناشر =
| نام کتاب = <!--  نام کتاب به زبان فارسی -->
| مترجم = <!-- مترجم به فارسی -->
| مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی -->
| نسخه الکترونیکی =
}}


* '''چکیده'''
==کتاب==
'''قصاص مادر در قتل فرزند از منظر فقه فریقین'''
===فارسی===
# مجموعه گفتارهای فقه رسانه و ارتباطات، علی نهاوندی، مشهد، به‌نشر، ۱۳۹۸ش.  [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-book/%d9%85%d8%ac%d9%85%d9%88%d8%b9%d9%87-%da%af%d9%81%d8%aa%d8%a7%d8%b1%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%b1%d8%b3%d8%a7%d9%86%d9%87-%d9%88-%d8%a7%d8%b1%d8%aa%d8%a8%d8%a7%d8%b7%d8%a7%d8%aa/ صفحات ابتدایی را در کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر بخوانید.]


==معرفی و ساختار کتاب==
===عربی===
کتاب «قصاص مادر در قتل فرزند از منظر فقه فریقین» نوشته مریم قانعی در سال ۱۳۹۶ توسط انتشارات بیکران دانش منتشر شد. این کتاب در چهار فصل تنظیم شده است. فصل اول به بررسی مفاهیمی همچون قتل عمد (ص۷)، قتل شبه‌عمد، قتل خطایی (ص۸)، قصاص (ص۹)، مادر و فرزند اختصاص دارد. به گفته نویسنده، منظور از فرزند در موضوع قصاص مادر، فرزند نسبی حاصل از ازدواج مشروع است (ص۱۷) و مادر نیز زنی است که فرزند از او متولد شده باشد (ص۱۶). فصل دوم شامل بررسی دلایل نقلی مانند آیات، روایات و اجماع (ص۲۱-۲۳) و همچنین دلایل عقلی نظیر قیاس (ص۳۵)، استحسان (ص۳۸) و تنقیح مناط (ص۴۰) است. فصل سوم به دیدگاه فقهای شیعه درباره قصاص مادر در قتل فرزند اختصاص دارد و در آن دلایل موافقان (ص۵۱) و مخالفان (ص۷۵) مورد تحلیل قرار گرفته است. در فصل چهارم نیز نظرات علمای اهل سنت در این زمینه ارائه شده و دلایل مخالفان (ص۹۵) و موافقان (ص۱۱۹) بیان شده است.


==دیدگاه شیعه در قصاص مادر به جهت قتل فرزند==
==مقاله==
قانعی در فصل سوم، دیدگاه فقهای شیعی درباره قصاص مادر در قتل فرزند و دلایل آن را بیان می‌کند.  
===فارسی===
# تحلیلِ قابل گذشت یا غیرقابل گذشت بودن بزه نشر اکاذیب رایانه ای در پرتو حقوق کیفری ایران و فقه امامیه، علیرضا درزی رامندی، زهرا میرزائی راد، فصلنامه فقه و اصول، اسفند ۱۴۰۳ش. [https://jfiqh.um.ac.ir/article_46395_58b5b6bb87fe5efe952f38b6f060e17d.pdf مقاله را اینجا بخوانید.]
# بازاندیشی در ماهیت و شرایط تحقق بزه «نشر اکاذیب»، مجتبی ملک افضلی اردکانی، بهاره کرمی، فصلنامه حقوق اسلامی، دوره ۲۱، شماره ۸۰، اردیبهشت ۱۴۰۳ش. [https://hoquq.iict.ac.ir/article_708598_2908eb419bec8b329bb2110d17f821ff.pdf مقاله را اینجا بخوانید.]
# مسئولیت مدنی و کیفری ناشی از نشر اکاذیب در فضای مجازی، سجاد شیرعلی نیا و سهیل عبداللهی فلکدهی، دومین کنفرانس بین المللی حقوق، مدیریت، علوم تربیتی، روا نشناسی و مدیریت برنامه ریزی آموزشی، ۱۴۰۳ش. [https://civilica.com/doc/2370094/ مقاله را اینجا بخوانید.]
# نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی، حسین تراهی، هفتمین کنگره ملی در علوم انسانی، ۱۴۰۳ش. [https://civilica.com/doc/2129196 مقاله را اینجا بخوانید.]
# تحلیل فقهی نشر اکاذیب در مطبوعات، احسان قباد، دوفصلنامه مطالعات فقه امامیه، شماره پیاپی ۱۱، بهمن ۱۳۹۷ش. [https://pfe.journals.miu.ac.ir/article_2326.html چکیده را اینجا بخوانید.]
# مسوولیت رسانه ها در جبران ضرر ناشی از نشر اکاذیب، مسعود دهباشی مسعود، رویا فنائی، همایش کنفرانس ملی دستاوردهای نوین جهان در تعلیم و تربیت، روانشناسی، حقوق و مطالعات فرهنگی اجتماعی، ۱۳۹۷ش. [https://sid.ir/paper/898075/fa مقاله را اینجا بخوانید.]
# بررسی افترا و نشر اکاذیب در فقه و حقوق جزا، اکبر فهیمی و ناصر نوروزی، کنفرانس سالانه پژوهش در علوم انسانی و مطالعات اجتماعی،تهران، ۱۳۹۶ش. [https://civilica.com/doc/707924 مقاله را اینجا بخوانید.]
# بازپژوهی امکان و روائی انتشار اکاذیب از نظرگاه فقه امامیه، محمد حسن حائری، احسان علی اکبری بابوکانی، فصلنامه دین و ارتباطات، شماره ۲، پاییز و زمستان ۱۳۹۲ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d9%be%da%98%d9%88%d9%87%db%8c-%d8%a7%d9%85%da%a9%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d8%b1%d9%88%d8%a7%d8%a6%db%8c-%d8%a7%d9%86%d8%aa%d8%b4%d8%a7%d8%b1-%d8%a7%da%a9%d8%a7%d8%b0%db%8c%d8%a8-%d8%a7/  متن کامل را در کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر بخوانید.]
# بررسی نشر اکاذیب در حوزه رسانه‌ها و مطبوعات از منظر فقهی، مهدی بیژنی، حسین علی سعدی، فصلنامه فقه و حقوق ارتباطات، شماره ۳، پاییز و زمستان ۱۳۹۱ش. [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-articles/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D8%B4%D8%B1-%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D9%85%D8%B7/ متن کامل را در کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر بخوانید.]
# بحثی پیرامون افترا و نشر اکاذیب و قذف در قوانین جاری، داریوش وفاقی، مجله حقوقی دادگستری، دوره ۵۷، شماره ۸، مهر ۱۳۷۲ش. [https://www.jlj.ir/article_239760.html مقاله را اینجا بخوانید.]


===موافقان قصاص مادر===
===عربی===
به گفته مولف، دیدگاه مشهور فقها درباره مجازات قتل، قصاص است (ص۴۹) حتی در قصاص مادری که فرزندش را به قتل رسانده باشد؛ گرچه برخی، قصاص نشدن مادر را پذیرفته‌اند. (ص۵۰) فقهای شیعه برای قصاص مادر، دلایلی ذکر کرده‌اند که عبارتند از:


*آیات قرآن
==پایان‌نامه==
به گفته مولف، مهمترین دلیل فقها آیات قرآن است. این آیات در تمام مواردی که قتلی اتفاق افتاده، قصاص را تشریع کرده است. (ص۵۱) وی آیاتی همچون [[آیه ۱۷۸ سوره بقره]] (ص۵۲)، [[آیه ۱۷۹ سوره بقره]] (ص۵۳)، [[آیه ۴۵ سوره مائده]] (ص۵۵[[آیه ۳۳ سوره اسراء]] (ص۵۷) و [[آیه ۹۳ سوره نساء]] را ذکر کرده که مورد استناد فقها قرار گرفته‌اند. به گزارش نویسنده، پنج آیه‌ای که ذکر شد اطلاق دارند و همه قاتلین باید قصاص شوند جز پدر که با برخی روایات، استثناء شده است (ص۶۰).
===فارسی===
# بررسی تطبیقی بزه های افتراء توهین ونشر اکاذیب در نظام کیفری ایران و فقه امامیه، علی اصغر فراتی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان (دانشکده حقوق)، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/2c2b03ee8f83c3f55bbd239ca4b4a0c2?sample=1 صفحات ابتدایی پایان‌نامه را اینجا بخوانید.]
# مطالعه تطبیقی جرم توهین، افترا، نشر اکاذیب در قانون مجازات اسلامی فقه امامیه و فرانسه، مهسا مقدسی، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی رضویه، زمستان ۱۳۹۹ش.  [https://digilib.feqhemoaser.com/persian-thesis/%d9%85%d8%b7%d8%a7%d9%84%d8%b9%d9%87-%d8%aa%d8%b7%d8%a8%db%8c%d9%82%db%8c-%d8%ac%d8%b1%d9%85-%d8%aa%d9%88%d9%87%db%8c%d9%86%d8%8c-%d8%a7%d9%81%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%8c-%d9%86%d8%b4%d8%b1-%d8%a7%da%a9/ متن کامل را در کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر بخوانید.]
# بررسی نشر اکاذیب در حقوق کیفری و رویه‌ قضایی ایران، سحر جعفر شادی، کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز (دانشکده حقوق و علوم اجتماعی۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/bae9f27e224ba7efb97ed9b378aed002?sample=1 صفحات ابتدایی پایان‌نامه را اینجا بخوانید.]
# افتراء و نشر اکاذیب از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعه، فاطمه کرمان،  کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران (دانشکده حقوق و علوم سیاسی۱۳۹۴ش. [https://alefbalib.com/Metadata/326924/%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A1-%D9%88-%D9%86%D8%B4%D8%B1-%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D9%87 چکیده را اینجا بخوانید.]
# بررسی جرایم افترا و نشر اکاذیب در حقوق جزا و فقه، براتعلی بی‌ریا، سطح ۳ حوزه علمیه (کارشناسی ارشدقم، ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، معاونت پژوهش حوزه های علمیه، ۱۳۹۰ش.
# بررسی جرایم افتراء، توهین و نشر اکاذیب در حقوق جزا و فقه امامیه، محمدعلی نصرالهی، کارشناسی ارشد، مرکز پیام نور تهران (دانشکده حقوق و علوم سیاسی)، ۱۳۹۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/3ea1d330a8aa79bad2da7a3c8b47173c?sample=1 پایان‌نامه را اینجا بخوانید.]
# بررسی تطبیقی جرایم افترا و نشر اکاذیب در فقه جزایی و حقوق موضوعه،سمیرا سعیدی، کارشناسی ارشد، مرکز پیام نور تهران (دانشکده علوم انسانی)، ۱۳۹۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/8b133c261a000768c97ae1f563b2345d?sample=1 پایان‌نامه را اینجا بخوانید.]


*روایات
===عربی===
درباره قصاص مادر به خاطر قتل فرزندش، دو دیدگاه مطرح شده است: برخی معتقدند با بررسی روایات اهل بیت(ع)، فقط پدر از حکم عمومی قصاص استثنا شده است و نمی‌توان با این روایات، مادر را نیز استثنا کرد. (ص۶۱) مولف با ذکر هشت روایت (ص۶۱-۶۳) می‌نویسد فقهای شیعه از این روایات، فقط پدر را استثنا کرده‌اند (ص۶۳). به تصریح برخی فقها همچون شهید ثانی و علامه حلی، مشهور است مادر و اجداد مادری به خاطر قتل فرزند، قصاص می‌شوند (ص۶۴).
# جریمه نشرالإشاعات و الأکاذیب ؛ دراسه مقارنه بین القانون العراقی و الفقه الإسلامی، یاس جابر عوده عوده، کارشناسی ارشد، دانشگاه ادیان و مذاهب (دانشکده حقوق)، ۱۴۰۳ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/e485f40c72b84287e53ed52670f40ecd چگیده را اینجا بخوانید.]
 
*دلیل عقلی
به حکم عقل، مادر چون سبب به وجود آمدن فرزند نیست، به جهت قتل فرزندش قصاص می‌شود؛ ولی پدر چون سبب ایجاد فرزند است، رعایت حرمت او لازم است لذا از حکم عمومی قصاص استثنا شده است. فقهایی همچون شهید ثانی و فیض کاشانی به این دلیل استناد کرده و قائل به قصاص مادر شده‌اند (ص۶۴-۶۵).
 
*اجماع فقها
از دیگر ادله‌ای که برای قصاص مادر، ارائه شده، اجماع فقهاست. (ص۶۵)
 
===قائلین عدم قصاص مادر===
 
==قصاص مادر در قتل فرزند از منطر فقه اهل سنت==

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۸:۲۲

آخرین ویرایش: ۱۴۰۴/۷/۱۴

همه منابع مطالعاتی

نشر اکاذیب

کتاب

فارسی

  1. مجموعه گفتارهای فقه رسانه و ارتباطات، علی نهاوندی، مشهد، به‌نشر، ۱۳۹۸ش. صفحات ابتدایی را در کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر بخوانید.

عربی

مقاله

فارسی

  1. تحلیلِ قابل گذشت یا غیرقابل گذشت بودن بزه نشر اکاذیب رایانه ای در پرتو حقوق کیفری ایران و فقه امامیه، علیرضا درزی رامندی، زهرا میرزائی راد، فصلنامه فقه و اصول، اسفند ۱۴۰۳ش. مقاله را اینجا بخوانید.
  2. بازاندیشی در ماهیت و شرایط تحقق بزه «نشر اکاذیب»، مجتبی ملک افضلی اردکانی، بهاره کرمی، فصلنامه حقوق اسلامی، دوره ۲۱، شماره ۸۰، اردیبهشت ۱۴۰۳ش. مقاله را اینجا بخوانید.
  3. مسئولیت مدنی و کیفری ناشی از نشر اکاذیب در فضای مجازی، سجاد شیرعلی نیا و سهیل عبداللهی فلکدهی، دومین کنفرانس بین المللی حقوق، مدیریت، علوم تربیتی، روا نشناسی و مدیریت برنامه ریزی آموزشی، ۱۴۰۳ش. مقاله را اینجا بخوانید.
  4. نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی، حسین تراهی، هفتمین کنگره ملی در علوم انسانی، ۱۴۰۳ش. مقاله را اینجا بخوانید.
  5. تحلیل فقهی نشر اکاذیب در مطبوعات، احسان قباد، دوفصلنامه مطالعات فقه امامیه، شماره پیاپی ۱۱، بهمن ۱۳۹۷ش. چکیده را اینجا بخوانید.
  6. مسوولیت رسانه ها در جبران ضرر ناشی از نشر اکاذیب، مسعود دهباشی مسعود، رویا فنائی، همایش کنفرانس ملی دستاوردهای نوین جهان در تعلیم و تربیت، روانشناسی، حقوق و مطالعات فرهنگی اجتماعی، ۱۳۹۷ش. مقاله را اینجا بخوانید.
  7. بررسی افترا و نشر اکاذیب در فقه و حقوق جزا، اکبر فهیمی و ناصر نوروزی، کنفرانس سالانه پژوهش در علوم انسانی و مطالعات اجتماعی،تهران، ۱۳۹۶ش. مقاله را اینجا بخوانید.
  8. بازپژوهی امکان و روائی انتشار اکاذیب از نظرگاه فقه امامیه، محمد حسن حائری، احسان علی اکبری بابوکانی، فصلنامه دین و ارتباطات، شماره ۲، پاییز و زمستان ۱۳۹۲ش. متن کامل را در کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر بخوانید.
  9. بررسی نشر اکاذیب در حوزه رسانه‌ها و مطبوعات از منظر فقهی، مهدی بیژنی، حسین علی سعدی، فصلنامه فقه و حقوق ارتباطات، شماره ۳، پاییز و زمستان ۱۳۹۱ش. متن کامل را در کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر بخوانید.
  10. بحثی پیرامون افترا و نشر اکاذیب و قذف در قوانین جاری، داریوش وفاقی، مجله حقوقی دادگستری، دوره ۵۷، شماره ۸، مهر ۱۳۷۲ش. مقاله را اینجا بخوانید.

عربی

پایان‌نامه

فارسی

  1. بررسی تطبیقی بزه های افتراء توهین ونشر اکاذیب در نظام کیفری ایران و فقه امامیه، علی اصغر فراتی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان (دانشکده حقوق)، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی پایان‌نامه را اینجا بخوانید.
  2. مطالعه تطبیقی جرم توهین، افترا، نشر اکاذیب در قانون مجازات اسلامی فقه امامیه و فرانسه، مهسا مقدسی، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی رضویه، زمستان ۱۳۹۹ش. متن کامل را در کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر بخوانید.
  3. بررسی نشر اکاذیب در حقوق کیفری و رویه‌ قضایی ایران، سحر جعفر شادی، کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز (دانشکده حقوق و علوم اجتماعی)، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی پایان‌نامه را اینجا بخوانید.
  4. افتراء و نشر اکاذیب از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعه، فاطمه کرمان، کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران (دانشکده حقوق و علوم سیاسی)، ۱۳۹۴ش. چکیده را اینجا بخوانید.
  5. بررسی جرایم افترا و نشر اکاذیب در حقوق جزا و فقه، براتعلی بی‌ریا، سطح ۳ حوزه علمیه (کارشناسی ارشد)، قم، ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، معاونت پژوهش حوزه های علمیه، ۱۳۹۰ش.
  6. بررسی جرایم افتراء، توهین و نشر اکاذیب در حقوق جزا و فقه امامیه، محمدعلی نصرالهی، کارشناسی ارشد، مرکز پیام نور تهران (دانشکده حقوق و علوم سیاسی)، ۱۳۹۰ش. پایان‌نامه را اینجا بخوانید.
  7. بررسی تطبیقی جرایم افترا و نشر اکاذیب در فقه جزایی و حقوق موضوعه،سمیرا سعیدی، کارشناسی ارشد، مرکز پیام نور تهران (دانشکده علوم انسانی)، ۱۳۹۰ش. پایان‌نامه را اینجا بخوانید.

عربی

  1. جریمه نشرالإشاعات و الأکاذیب ؛ دراسه مقارنه بین القانون العراقی و الفقه الإسلامی، یاس جابر عوده عوده، کارشناسی ارشد، دانشگاه ادیان و مذاهب (دانشکده حقوق)، ۱۴۰۳ش. چگیده را اینجا بخوانید.