سید مصطفی محقق داماد: تفاوت میان نسخه‌ها
Mkhaghanif (بحث | مشارکت‌ها) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکت‌ها) |
||
| (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| ملیت = ایران | | ملیت = ایران | ||
| حوزه تخصصی = حقوق و [[حقوق بشر]] | | حوزه تخصصی = حقوق و [[حقوق بشر]] | ||
| آثار در فقه معاصر = [[:رده:کتاب‌های سید مصطفی محقق داماد]] | | آثار در فقه معاصر = [[:رده:کتاب‌های سید مصطفی محقق داماد|آثار سید مصطفی محقق داماد]] | ||
| آراء = | | آراء = | ||
| استادان = [[مرتضی مطهری]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[حسینعلی منتظری]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی]] و [[میرزا هاشم آملی]] | | استادان = [[مرتضی مطهری]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[حسینعلی منتظری]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی]] و [[میرزا هاشم آملی]] | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
== نظریه تفکیک خلافت و امامت == | == نظریه تفکیک خلافت و امامت == | ||
محقق داماد به تفکیک میان خلافت و امامت باور دارد. از دیدگاه او، خلافت به‌عنوان شکل و ساختار حکومت، امری زمینی، اجرایی و غیرقدسی است، در حالی که امامت جایگاهی دینی، معنوی و قدسی دارد؛ بنابراین خلافت مربوط به مدیریت سیاسی و اجرایی جامعه است و می‌تواند به‌دست فردی غیرمعصوم نیز اداره شود، اما امامت شأنی الهی و روحانی دارد که منحصر به امامان معصوم است. به نظر وی، تفکیک این دو مفهوم، به فهم دقیق‌تری از تاریخ اسلام و نقش امامان معصوم در تحولات سیاسی آن دوران کمک می‌کند. محقق داماد با استناد به صلح امام حسن(ع) با معاویه، این تمایز را شرح می‌دهد. بر اساس تحلیل او، امام حسن(ع) با واگذاری خلافت، یعنی مدیریت سیاسی جامعه به معاویه، نشان داد که خلافت از امامت جداست و تسلیم در برابر شرایط سیاسی آن زمان، نه به معنای واگذاری مقام دینی و قدسی، بلکه واگذاری حکومت بود. بنابراین، امامان معصوم می‌توانند به‌اقتضای مصالح جامعه اسلامی، زمام امور اجرایی را به فردی غیرمعصوم واگذار کنند.<ref> | محقق داماد به تفکیک میان خلافت و امامت باور دارد. از دیدگاه او، خلافت به‌عنوان شکل و ساختار حکومت، امری زمینی، اجرایی و غیرقدسی است، در حالی که امامت جایگاهی دینی، معنوی و قدسی دارد؛ بنابراین خلافت مربوط به مدیریت سیاسی و اجرایی جامعه است و می‌تواند به‌دست فردی غیرمعصوم نیز اداره شود، اما امامت شأنی الهی و روحانی دارد که منحصر به امامان معصوم است. به نظر وی، تفکیک این دو مفهوم، به فهم دقیق‌تری از تاریخ اسلام و نقش امامان معصوم در تحولات سیاسی آن دوران کمک می‌کند. محقق داماد با استناد به صلح امام حسن(ع) با معاویه، این تمایز را شرح می‌دهد. بر اساس تحلیل او، امام حسن(ع) با واگذاری خلافت، یعنی مدیریت سیاسی جامعه به معاویه، نشان داد که خلافت از امامت جداست و تسلیم در برابر شرایط سیاسی آن زمان، نه به معنای واگذاری مقام دینی و قدسی، بلکه واگذاری حکومت بود. بنابراین، امامان معصوم می‌توانند به‌اقتضای مصالح جامعه اسلامی، زمام امور اجرایی را به فردی غیرمعصوم واگذار کنند.<ref>محقق داماد، «نشست «صلح و جنگ، امر به معروف و نهی از منکر».</ref> | ||
== مکتب فقهی و اصولی آخوند خراسانی == | == مکتب فقهی و اصولی آخوند خراسانی == | ||
| خط ۱۶۶: | خط ۱۶۶: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* محقق داماد، سید مصطفی، [https://journals.ut.ac.ir/article_15196_3fedf579622ad6c85461c0fde84ab97d.pdf «اسلام و دعوت ادیان به رعایت حق کرامت انسانی»]، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره ۲۷، ۱۳۷۰ش. | * محقق داماد، سید مصطفی، [https://journals.ut.ac.ir/article_15196_3fedf579622ad6c85461c0fde84ab97d.pdf «اسلام و دعوت ادیان به رعایت حق کرامت انسانی»]، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره ۲۷، ۱۳۷۰ش. | ||
* محقق داماد، سید مصطفی، الهیات محیط زیست، تهران: مؤسسه حکمت و فلسفه ایران، ۱۳۹۳ش | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، بازخوانی فقهی امر به معروف، نهی از منکر و اجرای حدود، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۹۹ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، ویراسته چهارم، ۱۴۰۰ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، تحصیل نامشروع مال در حقوق اسلامی، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، ویراست دوم، چاپ چهارم، ۱۳۹۹ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، تحلیل و بررسی احتکار از نظرگاه فقه اسلام، اندیشه‌های نو در علوم اسلامی، ۱۳۶۲ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، [https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_56571_f57f3bea4da05263e5ad6d8eeb39f655.pdf «تفکیک روایات قضایی از روایات فقهی»]، دوفصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره ۳۹، ۱۳۸۳ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، [https://www.mofidu.ac.ir/mofid-anjoman-hoqooq-1404/ «چالش‌های قانون‌گذاری کیفری فقهی»]، سخنرانی در نشست علمی دانشگاه مفید قم، اردیبهشت ۱۴۰۴ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، [https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_56886_225f41aacbb5a0a91c27b25250904ae5.pdf «حدود در زمان ما: اجراء یا تعطیل؟»]، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره ۲۵-۲۶، ۱۳۷۸ش. | * محقق داماد، سید مصطفی، [https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_56886_225f41aacbb5a0a91c27b25250904ae5.pdf «حدود در زمان ما: اجراء یا تعطیل؟»]، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره ۲۵-۲۶، ۱۳۷۸ش. | ||
* محقق داماد، سید مصطفی، [https:// | * محقق داماد، سید مصطفی، حقوق بشردوستانه بین‌المللی؛ رهیافتی اسلامی، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۸۳ش. | ||
* محقق داماد، سید مصطفی، [https://ensani.ir/file/download/article/20120326143807-2133-581.pdf «خطاپذیری در اجتهاد»]، مجله بخارا، شماره ۲۳، ۱۳۸۱ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، [https://journals.ut.ac.ir/article_15651_9e15fe38c08e8a8b795266990e320262.pdf «رعایت قوانین انسان‌دوستانه بین‌المللی»]، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره ۲۶، ۱۳۷۰ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، فقه استدلالی جزایی تطبیقی، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، ویراست دوم، ۱۳۹۸ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، فقه پزشکی، تهران: انتشارات حقوقی، ۱۳۹۱ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، مکتب اجتهادی آخوند خراسانی، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۹۷ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، [https://fa.shafaqna.com/news/487922/ «نشست صلح و جنگ، امر به معروف و نهی از منکر»]، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، آذر ماه ۱۳۹۶ش. | |||
* محقق داماد، سید مصطفی، [https://ensani.ir/file/download/article/20120514090409-7038-80.pdf «نقش عنصر زمان و مکان در اجتهاد شیعی»]، مجله دانشگاه انقلاب، شماره ۱۰۵، ۱۳۷۴ش. | |||
*محقق داماد، سید مصطفی و حسین خانلری، [https://www.ensani.ir/file/download/article/20120329130109-2162-14.pdf «بررسی فقهی و حقوقی ایجاد حق زن بر مهر»]، فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضایی، شماره ۴۲-۴۳، ۱۳۸۶ش. | |||
*محقق داماد، سید مصطفی و دیگران، [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/932740 «فلسفة الفقه»]، میزگرد در مجله قضایا اسلامیة معاصرة، شماره ۱۳، ۱۴۲۱ق. | *محقق داماد، سید مصطفی و دیگران، [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/932740 «فلسفة الفقه»]، میزگرد در مجله قضایا اسلامیة معاصرة، شماره ۱۳، ۱۴۲۱ق. | ||
*محقق داماد، سید مصطفی و سید مهدی دادمرزی، [https://clr.modares.ac.ir/article_13835_51e2038e383ecfc953bf1ab5a0747c63.pdf «بررسی مقایسه‌ای ماهیت نکاح در فقه و حقوق موضوعه»]، فصلنامه پژوهش‌های حقوق تطبیقی، شماره ۷۷، ۱۳۹۱ش. | *محقق داماد، سید مصطفی و سید مهدی دادمرزی، [https://clr.modares.ac.ir/article_13835_51e2038e383ecfc953bf1ab5a0747c63.pdf «بررسی مقایسه‌ای ماهیت نکاح در فقه و حقوق موضوعه»]، فصلنامه پژوهش‌های حقوق تطبیقی، شماره ۷۷، ۱۳۹۱ش. | ||
| خط ۱۸۸: | خط ۱۸۹: | ||
*محقق داماد، سید مصطفی و مهدی نیکخو، [https://sj.isu.ac.ir/article_1983_a3ee08c22e0d6dcc0fb1624978dca21c.pdf «اجرای علنی مجازات‌های اسلامی»]، دوفصلنامه پژوهش‌نامه فقه اجتماعی، شماره ۲، ۱۳۹۴ش. | *محقق داماد، سید مصطفی و مهدی نیکخو، [https://sj.isu.ac.ir/article_1983_a3ee08c22e0d6dcc0fb1624978dca21c.pdf «اجرای علنی مجازات‌های اسلامی»]، دوفصلنامه پژوهش‌نامه فقه اجتماعی، شماره ۲، ۱۳۹۴ش. | ||
*محقق داماد، سید مصطفی و همکاران، [https://flj.isu.ac.ir/article_76530_53e493e8ba71e2578842df60e37c71da.pdf «اعتبار شرط همتایی دین و مذهب در نکاح در حقوق ایران، مصر و لبنان»]، فصلنامه فقه و حقوق خانواده، شماره ۷۷، ۱۴۰۱ش. | *محقق داماد، سید مصطفی و همکاران، [https://flj.isu.ac.ir/article_76530_53e493e8ba71e2578842df60e37c71da.pdf «اعتبار شرط همتایی دین و مذهب در نکاح در حقوق ایران، مصر و لبنان»]، فصلنامه فقه و حقوق خانواده، شماره ۷۷، ۱۴۰۱ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[رده:مقاله‌های شخصیت‌شناسی]] | [[رده:مقاله‌های شخصیت‌شناسی]] | ||