|
|
| (۱۳۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| === بسم الله الرحمن الرحیم ===
| |
|
| |
|
| | |
| | = کاربر:M.abedini/صفحه تمرین = |
|
| |
|
| 1️⃣نام کتاب، نویسنده(گان) به‌صورت اسم و فامیل، مترجم/محقق/...، محل نشر (شهر، کشور)، ناشر، سال نشر (با علامت ش، ق و یا م مشخص می‌شود).
| | == تاریخچه == |
| | بصره، شهری تاریخی در جنوب عراق که در زمان عمر بن خطاب<ref>قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص۴۴.</ref> در سال ۱۴ هجری قمری بدست عتبة بن غزوان در سال ۱۵هجری با نقشه و برنامه ریزی ابوالحربا عاصم بن دُلَفَ ساخته شد<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۲.</ref> هدف اصلی از تأسیس بصره، ایجاد یک اردوگاه نظامی ثابت برای ارتش‌های اسلامی بود که مأموریت فتح سرزمین‌های فارس به آنان واگذار شده بود.<ref>قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص۴۴.</ref> پیش از ورود مسلمانان، بصره سه بار دچار ویرانی شد و به دلیل وضعیت نامناسب منطقه، مسلمانان آن را «خریبه» نامیدند.<ref>اکرم السادات حسینی و کمال صحرایی اردکانی و علی محمد میرجلیلی، «تاثیر جغرافیای محیطی بر اخلاق و رفتار مردم بصره در عصر امام علی (ع)»، ص۵۹. </ref> نام اولیه شهر «بُصیره» به معنی بصره کوچک نام داشت و به مرور زمان توسعه یافت و به شکل امروزی درآمد. <ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۲.</ref> بصره نخستین، امروزه خراب شده است<ref>آدرس</ref> مورخین بنای بصره امروز را درسال ۳۷۵ق می دانند<ref>سلطانی، «تشیع در بصره در قرون نخستین»، ص۲۹. |
|
| |
|
| 2️⃣نام مقاله، نویسنده(گان) به‌صورت اسم و فامیل، نام مجله (در صورت لزوم شهر یا کشور)، شماره، سال نشر (با علامت ش، ق و یا م مشخص می‌شود).
| | سلطانی، مصطفی، «تشیع در بصره در قرون نخستین»، فصلنامه تاریخ اسلام، شماره ۱۱، پاییز ۱۳۸۱ش</ref> بصره امروزی شهری در جنوب شرقی عراق، مرکز استان بصره و تنها بندر کشور عراق ذکر کرده‌اند<ref>رحمانی، «شهر بصره عراق و رخداد ظهور»، ص۹۸.</ref> |
| | == جایگاه و اهمیت == |
|
| |
|
| 3️⃣معرفی پایاننامه:::::: عنوان رساله، نویسنده، ارشد/دکتری، دانشکده، دانشگاه، کشور، سال دفاع، لینک.
| | پس از تأسیس شهر بصره، همراه عتبه بن غزوان، ۲۷۰ نفر الی ۸۰۰ نفر از صحابه و تابعین وارد بصره شدند.<ref>امین، مدرسة الحديث في البصرة حتى القرن الثالث الهجري، ۱۴۱۹ق، ص۲۵. |
| | </ref> امین القضاه، پژوهشگر، در کتاب «مدرسه البصره» با استناد به منابع مختلف، نام ۱۵۲ نفر از صحابی پیامبر(ص) را ذکر کرده و همچنین نام ۵ نفر از زنان صحابی که در بصره ساکن بودند را آورده است.<ref>امین، مدرسة الحديث في البصرة حتى القرن الثالث الهجري، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۵-۱۴۰. |
| | </ref> بصره به‌عنوان یکی از مراکز حضور بزرگان و صحابه شناخته شده بود و امام حسین(ع) به همین جهت از بزرگان آن درخواست کمک برای مبارزه با ظلم کرده است.<ref>ابن نما حلى، مثير الأحزان، ۱۴۰۶ق، ص۲۷</ref> سلطانی، پژوهشگر تاریخ، بر اساس برخی منابع، هشت تن از شهدای کربلا را اهل بصره می‌داند<ref>سلطانی، «تشیع بصره در قرون اولیه»، ص۳۷.</ref> به نقل از کتاب «مدرسة الحديث في البصرة» تعداد روایان بصری در کتب صحاح سته را ۹۵۸ راوی ذکر کرده است<ref>امین، مدرسة الحديث في البصرة حتى القرن الثالث الهجري، ۱۴۱۹ق، ص۲۱۰- ۳۵۲.</ref> جریان حدیثی بصره در عصر حضور اهل بیت(ع) فعال بوده<ref>موسوی، «جریان حدیثی امامیه در بصره(عصر حضور)»، ص۱۰۳. |
|
| |
|
| === قصاص والدین (منابع مطالعاتی) ===
| | </ref> و بر اساس منابع متعدد، حوزه بصره افزون بر تربیت عالمان دین، با تألیفات دینی متعدد، خدمت بزرگی به جامعه اسلام نیز کرده است.<ref>موسوی، «جریان حدیثی امامیه در بصره(عصر حضور)»، ص۱۰۶ - ۱۰۹.</ref> سید بن طاووس با بهره‌گیری از روایات آخرالزمان، بصره را محل وقوع رخدادهای بزرگ دانسته و خروج دجال از نواحی بصره ذکر کرده است.<ref>ابن طاووس، التشريف بالمنن في التعريف بالفتن، ۱۴۱۶ق، ص۲۶۶. |
| | </ref> شیعیان بصره مراسمی همچون عزاداری محرم، جشن غدیر و مناسبت‌های مرتبط با اهل بیت (ع) را برگزار می‌کنند.<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۵.</ref> |
|
| |
|
| == کتاب == | | === بصره در کلام امام علی(ع) === |
| | بصره کانون حوادث مهم تاریخی همچون جنگ جمل بوده است<ref>المدنی، وقعة الجمل، محقق، ۱۴۲۰ق، ص۱۱۶.</ref> به گفته مکارم، شارح نهج البلاغه، سخنان حضرت علی(ع) در مذمت بصره و اهل آن در خطبه‌های ۱۳ و ۱۴ نهج‌البلاغه بخاطر حمایت از طلحه و زبیر، برافروختن آتش جنگ و کشتن گروه زیاد از شیعیان بوده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۲۳۵. |
| | </ref> حضرت در سخنان خود از بصریان با جملاتی همچون «لشگریان زن»، «پیروان چهارپا (شتر عایشه)»<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۲.</ref> محل ورود شیطان<ref>المنقری، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۱۰۶.</ref> یاد کرده است. مکارم شیرازی، در شرح نهج البلاغه با استناد به روایتی از بحارالانوار،<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۲، ص۲۵۳.</ref> به مدح اهل بصره پرداخته؛ قاریان اهل بصره را بهترین قاریان، عابدانشان را بهترین عبادت کنندگان و تاجرانشان را بهترین و صادقترین تاجران ذکر کرده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۲۳۵.</ref> شارح نهج البلاغه این مدح را نتیجه برخورداری از تعلیم و تربیت اسلامی دانسته که مفاسد اخلاقی را کنار گذاشتند و به سوی فضایل گام برداشتند.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۵۱۸.</ref> |
|
| |
|
| === فارسی === | | == حرکت علمی بصره == |
| #امکان تشدید مجازات پدر در قتل فرزند با نگاهی به رویکرد مذاهب عامه، کلارا ضیائی‌پور رودسری، تهران، دولت علم، ۱۴۰۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/03/14030816152.pdf صفحات آغازین را از اینجا بخوانید.]
| | ابن خلدون در تاریخ خود، پیشرفت علمی شهرهایی مانند بصره و کوفه را نتیجه اسلام و فتوحات اسلامی می‌داند و معتقد است که در صدر اسلام، بیشترین دستاوردهای علمی در همین دوره به دست آمده است.<ref>هوشمند ص127 به نقل مقدمه ابن خلدون ص429</ref> |
| # جرم‌شناسی قتل فرزند در حقوق کیفری ایران و انگلستان، المیرا سادات کفائی جلال‌زاده، قم، طلیعه سبز، زمستان ۱۴۰۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/01/14011227200.pdf صفحات آغازین کتاب را از اینجا بخوانید]
| |
| # قتل فرزند در حقوق ایران، رسول سفالی، تهران، کهکشان علم، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/01/14010121163.pdf صفحات آغازی کتاب را از اینجا بخوانید.]
| |
| # جرم‌شناسی و مجازات قتل فرزند در حقوق اسلامی، عارف نعمتی، تهران، آرمان دانش، ۱۳۹۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/99/99217102.pdf صفحات آغازین کتاب را از اینجا بخوانید.]
| |
| # تحلیل حقوقی قتل فرزند، سیدمحمدباقر خورشید، تهران، سنجش و دانش، ۱۳۹۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/99/99b13082.pdf صفحات آغازین کتاب را از اینجا بخوانید.]
| |
| # قصاص پدر در فرض قتل فرزند و چالشهای جرم‌شناختی آن، مریم‌دخت مقدم، تهران، آرمان دانش، ۱۳۹۸ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/98/98419099.pdf صفحات آغازین کتاب را از اینجا بخوانید.]
| |
| # مبانی فقهی و حقوقی معافیت والدین از قصاص از دیدگاه شیعه و سنی، عبدالصمد محمدی مقدم، تهران، برتر اندیشان، ۱۳۹۷ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97a05128.pdf صفحات آغازین کتاب را از اینجا بخوانید.]
| |
| # قصاص مادر در قتل فرزند از منظر فقه فریقین، مریم قانعی، تهران، بیکران نشر، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/96/96912298.pdf صفحات آغازین کتاب را از اینجا بخوانید.]
| |
| # آثار حقوقی قتل عمدی فرزند توسط پدر، راشین جعفری، تهران، راه دکتری، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/96/96a04086.pdf صفحات آغازین کتاب را از اینجا بخوانید.]
| |
| # معافیت پدر از قصاص در قتل عمدی فرزند، آسیه خلیفه زاده یزدی، تهران، نشر رامی، ۱۳۹۵ش.
| |
| # مجازات پدر و مادر در جرم کشتن فرزند (ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی)، محمد اسحاقی، تهران، سفیر صبح، ۱۳۸۰ش.
| |
|
| |
|
| === عربی ===
| | به گفته امین، پژوهشگر تاریخ بصره، آغاز حرکت علمی بصره با آموزش قرآن، سنت و فقه همراه شد.<ref>عسقلانی، الإصابة في تمييز الصحابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۵۸۵ِِِ؛ قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص۵۵.</ref> به گفته برخی مورخان، ابوموسی اشعری، از جمله صحابه‌ای بود که در بصره ساکن شد،<ref>ذهبی، تاريخ الإسلام، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۶۶.</ref> و به دستور خلیفه دوم به آموزش قرآن و سنت نبوی به مردم بصره پرداخت.<ref>قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص۵۵.</ref> ابو رجاء العطاردی، حسن بن ابی الحسن که از قراء بصره و از تابعین بودند؛ به قرائات قرآن و یادگیری حروف قرآن توجه ویژه داشتند.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۳۰۰ و ۳۰۱.</ref> |
|
| |
|
| == مقاله ==
| | به گفته امین، پژوهشگر تاریخ بصره، برداشت‌های متفاوت از قرآن باعث شد مردم برای فهم بهتر به مفسرانی همچون عبدالله بن عباس مراجعه کنند.<ref>قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص۵7</ref> به گفته حبیب‌الله جلالیان، پژوهشگر قرآن، ابو سعيد حسن بصرى، قتاده بن دعامه سدوسى و ابو صالح باذان بصرى را از مفسران قرن اول و دوم قرن هجری در بصره نام می‌برد.<ref>جلالیان، تاریخ تفسیر قرآن کریم، ۱۳۷۸ش، ص۸۶.</ref> |
|
| |
|
| نام مقاله، نویسنده(گان) به‌صورت اسم و فامیل، نام مجله (در صورت لزوم شهر یا کشور)، شماره، سال نشر (با علامت ش، ق و یا م مشخص می‌شود).
| | به گفته عسقلانی، مورخ، خلیفه دوم، عمران بن حصین، یکی از یاران پیامبر(ص)، را به بصره فرستاد تا فقه را به مردم آموزش دهد.<ref>عسقلانی، الإصابة في تمييز الصحابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۵۸۵.</ref> انس بن مالک، از دیگر صحابه پیامبر(ص)، بود که در سالهای پایانی عمر خود به بصره رفت و مردم برای مسائل فقهی به او مراجعه می‌کردند.<ref>قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص۶۱.</ref> پس از صحابه، گروهی از تابعین به بصره آمدند و در مساجد به آموزش فقه پرداختند و مرجع مردم در مسائل فقهی شدند؛ افرادی چون جابر بن زید ازدی، حسن بصری و محمد بن سیرین از جمله این تابعین بودند.<ref>قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص۶۱.</ref> طبق نقل، با ورود غیرعرب‌ها به دین اسلام، علمای بصره ناچار شدند علم نحو را پایه‌گذاری کنند و به موضوعات لغوی نیز توجه ویژه‌ای داشته باشند.<ref>قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص54</ref> |
|
| |
|
| === فارسی ===
| | به گفته سید محسن امین نویسنده کتاب اعیان الشیعه، اصول علم نحو توسط حضرت علی(ع) پایه‌گذاری شده و سپس به ابوالاسود منتقل شده است؛ ابوالاسود با راهنمایی‌های حضرت(ع) این اصول را توسعه و گسترش داد.<ref>امین، سید محسن، اعیان الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۶۱.</ref> سیبویه، اخفش از جمله علمای علم نحو در بصره بودند.<ref>قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص۷۰.</ref> بصره در حوزه‌هایی مانند حدیث، قرائت، شعر و تصوف اهتمام ویژه‌ای داشت و در علم نحو نسبت به کوفه برتری داشت.<ref>علی اکبر عباسی و اصغر منتظر القائم و مریم پروینیان «تبیین و تحلیل سیر ارتباط علمی دانشمندان اصفهان و بصره در سه قرن اول هجری با تاکید بر علم حدیث»، ص۹۹.</ref> |
|
| |
|
| # واکاوی اثر کیفری «نفی ولد» بر قصاص پدر از منظر فقه مذاهب خمسه و حقوق ایران، عبدالصمد علی آبادی و علی بلادر، دوفصلنامه علمی مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق، سال هجدهم، شماره ۴۹، بهار و تابستان ۱۴۰۳ش. [https://fvh.journals.miu.ac.ir/article_8536_a467450277b21f80a53667e356082faf.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| | نخستین فرهنگ لغت عرب به نام ''العین''، به شیوه‌ای کاملاً نو و ابتکاری، توسط خلیل بن احمد در بصره به رشته تحریر درآمده است.<ref>ابن ندیم، کتاب الفهرست، ص۴۹؛ یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۳، ص۱۲۶۱ و ۱۲۷۱.</ref> وی را از بنیان‌گذار علم عَروض نیز دانسته‌اند.<ref>سیرافی ابوسعید، کتاب اخبار النحویین البصریین، ۱۳۷۳ق، ص۳۱. |
| # بازنمایی رسانه‌ای فرزندکشی توسط پدر و مطالبه‌گری در زمینه ضرورت بازنگری حکم قانونی، لیلا رهنما، فصلنامه پژوهشهای حقوقی، دوره بیست و سوم، شماره ۵۸، تابستان ۱۴۰۳ش. [https://jlr.sdil.ac.ir/article_168087_142aa63588abe3c31caab4869910795a.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| | </ref> نقل شده، خلیل بن احمد هنگام ترک بصره به خراسان سه هزار نفر از علما و شاگردان شیعه که همگی از علمای حدیث و نحو و لغت و اخبارنویس بودند تا کنار دروازه شهر بصره برای تودیع وی رفتند.<ref>موسوی خوانساری، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، ج۳، ص۲۹۰.</ref> |
| # لزوم بازنگری در حکم عدم اجرای قصاص پدر در قتل عمدی فرزند از مجرای فقه پویا و اصلاح قانون مجازات اسلامی، محمدصادق جمشیدی راد و مریم ویسی، فصلنامه پژوهشنامه نوین فقهی حقوقی زنان و خانواده، سال پنجم، شماره ۱، بهار ۱۴۰۳ش. [https://jflw-rey.whc.ir/article_615_719b1e1c900a4deb0c6b180bbd27adee.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # تسری حکم عدم قصاص پدر در قتل فرزند به جد پدری در بوته نقد، میثم احمدی و ابوذر احمدی و زهرا مرزیه، در همایش چالشها و راهکارهای تعالی نهاد خانواده در مذاهب اسلامی با محوریت آسیب های اجتماعی، ۱۴۰۳ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2146158/%D8%AA%D8%B3%D8%B1%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D9%85-%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5-%D9%BE%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%D9%82%D8%AA%D9%84-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%AF-%D9%BE%D8%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%87-%D9%86%D9%82%D8%AF?q=%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5%20%D9%BE%D8%AF%D8%B1&score=134217744.0&rownumber=3 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی چرایی عدم قصاص پدر به سبب قتل فرزند در حقوق کیفری ایران؛ با توجه به جایگاه حقوق کودکان، مهدی زندی و محسن هنرجو، فصلنامه تخصصی پاسخ، سال هشتم، شماره ۲۹، بهار ۱۴۰۲ش. [https://www.pasokhmag.ir/article_177356_48ed94df7bee491bfae815cb4f9cbdbf.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # فرزندکشی مادران و حکم قصاص، غلامحسین الهام، در مجموعه مقالات بزرگداشت استاد زنده یاد دکتر ابوالقاسم گرجی، ج۱، ۱۴۰۲ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1729017/%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%A9%D8%B4%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AD%DA%A9%D9%85-%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5?q=%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5%20%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1&score=131081.77&rownumber=16 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # واکاوی فقهی پیرامون پذیرش قصاص مادر یا ممنوعیت آن در قانون مجازات اسلامی، سیدعلیرضا امین، [[فصلنامه تمدن حقوقی]]، دوره ۵، شماره ۱۱، تابستان ۱۴۰۱ش. [https://www.pzhfars.ir/article_148621_6ff1247d6a4d1c4805932dc497907505.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # دلایل فقهی حقوقی عدم قصاص پدر در قتل فرزند، عاطفه حسن‌زاده و محمدجواد حسن‌زاده، در مجموعه مقالات ششمین کنفرانس بین المللی و ملی مطالعات مدیریت، حسابداری و حقوق ، ۳۰ خرداد ۱۴۰۱ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1885825/%D8%AF%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5-%D9%BE%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%D9%82%D8%AA%D9%84-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF?q=%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5%20%D9%BE%D8%AF%D8%B1&score=134217744.0&rownumber=9 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # مجازات زانی در قتل عمدی مولود نامشروع؛ مطالعه تطبیقی در فقه امامیه و عامه، محمدهادی توکل پور و محمدامین ملکی. فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، سال نهم، شماره ۴، زمستان ۱۴۰۱ش. [https://csiw.qom.ac.ir/article_2304_77c1d12b528513d606e160b808ef250d.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| #تاملی بر پذیرش یا عدم پذیرش قصاص مادر در قتل فرزند، در سایه آموزه های فقهی، سید علیرضا امین و اشکان نعیمی، دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده، دوره بیست و هفتم، شماره ۷۶، بهار و تابستان ۱۴۰۱ش. [https://flj.isu.ac.ir/article_76193_5f7d87bda5f9251f0f8fd62a9ee6edb5.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بازخوانی قصاص مادر در برابر قتل فرزند در پرتوِ مقاصد شریعت، سیده نگین حسن‌زاده خباز و علی الهی خراسانی و سید محمد جواد ساداتی، فصلنامه علمی فقه و اصول (مطالعات اسلامی)، سال ۵۴، شماره ۱، پیاپی ۱۲۸، بهار ۱۴۰۱ش. [https://jfiqh.um.ac.ir/article_39548_caab0ef737c864dab851317a97305a9c.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بازپژوهی دلایل قصاص نشدن پدر بر قتل فرزند، محمدتقی فیاضی، دوفصلنامه در مسیر استنباط، سال دوازدهم، شماره ۲۶، بهار و تابستان ۱۴۰۱ش.[https://journals.miu.ac.ir/article_7471_81a0f274039f390c6696b4b13cc3ff3d.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی تطبیقی فرزند کشی در حقوق ایران و فقه امامیه و اهل سنت، الهه بارانی و سید عسکری حسینی مقدم و ابوالحسن شاکری، فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره هشتم، شماره ۱، بهار ۱۴۰۱ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1888931/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF-%DA%A9%D8%B4%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%B3%D9%86%D8%AA?q=%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5%20%D9%BE%D8%AF%D8%B1&score=16777226.0&rownumber=20 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی فقهی حقوقی قصاص پدر در جنایت علیه کودکان متولّد از اسپرم اهدایی، جعفر سلمان زاده و رقیه صادقی رام، [[دوفصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی]]، سال چهاردهم، شماره ۲۷، تابستان ۱۴۰۱ش. [https://feqh.semnan.ac.ir/article_6202_38e6353b9b91b221086326c3716eba64.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # حکم قتل فرزند توسط مادر در فقه امامیه، غلامرضا پیوندی و سید شهاب موسوی نژاد، [[فصلنامه حقوق اسلامی]]، سال هجدهم، شماره ۶۸، بهار ۱۴۰۰ش. [https://hoquq.iict.ac.ir/article_244916_82a11c3b11d4a6e3315fccaab51f5d9e.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # تأملی فقهی حقوقی پیرامون قصاص مادر در مقابل فرزند، روح الله اکرمی و مرتضی فتحی، [[فصلنامه تعالی حقوق]]، سال دوازدهم، شماره ۳، پاییز ۱۴۰۰ش. [https://www.thdad.ir/article_244891_d0b058344e4febe5ec06c2d4625c3145.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # چالشها و رویکردهای قانون مجازات اسلامی در مورد قتل فرزند دختر توسط پدر، شهرام حیدری پیدنی، فصلنامه علوم انسانی و اسلامی در هزاره سوم، دوره دوم، شماره ۱، بهار ۱۴۰۰ش. [https://www.hijournal.ir/files/cd_papers/r_1_210620235124.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # نگرش جنسیتی به قصاص مادر در برابر قتل فرزند از منظر هرمنوتیک فلسفی، فصلنامه مطالعات حقوقی، نگین حسن زاده خباز و عبدالرضا جوان جعفری، سید محمدجواد ساداتی، دوره سیزدهم، شماره ۱، بهار ۱۴۰۰ش. [https://jls.shirazu.ac.ir/article_6091_37fedb5d05c88d1ab24a0891f164eccd.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # نقد مجازات قتل فرزند توسط پدر در قانون ایران، علیرضا پاک‌نژاد، فصلنامه تحقیقات نوین میان رشته ای حقوق، دوره اول، شماره ۳، زمستان ۱۴۰۰ش. [https://jmirl.apadana.ac.ir/showpaper/242892 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # مطالعه‌ی تطبیقی مجازات فرزندکشی در فقه اسلامی، احسان مرادزاده و محمدحسن گلی شیردار و سید ابوالقاسم نقیبی، دوفصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، سال سیزدهم، شماره ۲۶، پاییز و زمستان ۱۳۹۹ش. [https://sanad.iau.ir/Journal/jijl/Article/812330 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی فقهی و حقوقی فرزندکشی با نگاهی به آموزه‌های قرآنی، احمد احمدی و راشین ضیا، فصلنامه مطالعات قرآنی، سال یازدهم، شماره ۴۲، تابستان ۱۳۹۹ش. [https://journals.iau.ir/article_674859_04648a3232ef26a87122bb36343601c7.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # نقش قتل فرزند در تفاوت قصاص والدین از منظر فریقین، عزیزالله احسانی، دوفصلنامه فقه و قضا، سال دوازدهم، شماره ۱۶، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش. [https://journals.miu.ac.ir/article_5598_3fb8a7f8bd055098d0e9d3b7bcb4a5ba.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # قصاص پدر توسط فرزندی که ولی دم است، میثم مرادی، دوفصلنامه فقهی حقوقی رسائل، سال ششم، شماره ۱، پیاپی ۹، پاییز و زمستان ۱۳۹۹ش. [https://www.mrasael.ir/article_183310_93be3e76fc634b30d092293c4c9c4eb5.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # عدم قصاص پدر برای قتل فرزند و مبانی حق حیات در دین اسلام، بهادر باقر آبادی، فصلنامه فقه، حقوق و علوم جزا، سال چهارم، شماره ۱۱، بهار ۱۳۹۸ش. [https://www.joce.ir/afile/5-16-2019_10-45-35_.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # مبانی فقهی عدم قصاص پدر در قانون مجازات اسلامی، سلمان عمرانی و حسین حاجی قربانی، دوفصلنامه آموزه های حقوقی گواه، سال چهارم، شماره ۱ (پیاپی ۶) بهار و تابستان ۱۳۹۷ش. [https://leg.isu.ac.ir/article_2654_52b272283dfe0bb7584e118a9ce0c83f.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی تطبیقی انتفای ابوت در ثبوت قصاص از دیدگاه فقهای امامیه و عامه، محمد شفیق اسکی و محبوبه گودرزوند چگینی، فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره چهارم، شماره ۴، زمستان ۱۳۹۷ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1813479/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%81%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%AB%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%81%D9%82%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%87?q=%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5%20%D9%BE%D8%AF%D8%B1&score=16777226.0&rownumber=27 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # مبانی فقهی قصاص پدر توسط فرزند در صورت قتل مادر، اسدالله لطفی و بهرام سهرابی نژاد و فروزان سهرابی نژاد، [[دوفصلنامه فقه مقارن]]، سال پنجم، شماره ۹، بهار و تابستان ۱۳۹۶ش. [https://fiqhemoqaran.mazaheb.ac.ir/article_51388_1b2b36cc08081eb2b06ccea6525a41af.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # تأملی در کیفر تکرار جرم فرزندکشی و اعتیاد به آن با تکیه بر ظرفیت‌های فقه امامیه، محمدجعفر صادق‌پور و حسنعلی مؤذن‌زادگان و یوسف فاطمی‌نیا، فصلنامه کاوشی نو در فقه، سال بیست و چهارم، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۶ش. [https://jf.isca.ac.ir/article_65377_e1a4cd6fb14f83430713f6d478fde03a.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی معافیت پدر واجداد پدری از قصاص در قتل عمدی فرزند بهروز جوانمرد، فصلنامه کانون وکلای دادگستری مرکز، سال شصت و هشتم، شماره پیاپی ۲۳۳ - ۲۳۲، بهار و تابستان ۱۳۹۵ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1474881/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%AA-%D9%BE%D8%AF%D8%B1-%D9%88%D8%A7%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D9%BE%D8%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%AA%D9%84-%D8%B9%D9%85%D8%AF%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF?q=%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5%20%D9%BE%D8%AF%D8%B1&score=131081.81&rownumber=29 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # گستره شرط انتفای ابوّت در ثبوت قصاص، محمدجعفر صادق‌پور و عبدالعلی توجهی، فصلنامه کاوشی نو در فقه، سال بیست و دوم، شماره ۴، زمستان ۱۳۹۴ش. [https://jf.isca.ac.ir/article_64539_1652181c989fb1ea7acb5d6ca9c891d4.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # قصاص پدر و مادر در برابر قتل عمدی فرزند از دیدگاه مذاهب اسلامی، مصطفی ذوالفقار طلب و محمد جمالی، دوفصلنامه فقه مقارن، سال اول، شماره ۲، پاییز و زمستان ۱۳۹۲ش. [https://fiqhemoqaran.mazaheb.ac.ir/article_7307_a72abf679d90df0d99f87f727d254518.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی فقهی و حقوقی قتل عمد فرزند توسط پدر، رامین پورسعید و هانیه ستاری، فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال پنجم، شماره ۱۶، تابستان ۱۳۹۲ش. [https://sanad.iau.ir/Journal/jil/Article/959053 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # مبانی فقهی قتل فرزند و ضمانت اجرای آن، محسن شریفی، فصلنامه فقه اهل بیت(ع)، سال نوزدهم، شماره ۷۴، تابستان ۱۳۹۲ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1082417/%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C-%D9%82%D8%AA%D9%84-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF-%D9%88-%D8%B6%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AA-%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86?q=%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5%20%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1&score=16777226.0&rownumber=10 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی مبانی فقهی حکم قصاص مادر در قتل فرزند، فاطمه قدرتی و فریبا حاجیعلی، فصلنامه مطالعات اسلامی: فقه و اصول، سال ۴۴، شماره پیاپی ۸۸/۱، بهار ۱۳۹۱ش. [https://jfiqh.um.ac.ir/article_26741_5f9421bf8d0936b8d7521ca1179428c7.pdf مقاله را از اینجا بخوانید]
| |
| # پژوهشی فقهی در مسئله قصاص مادر در قتل فرزند، محمدحسن حائری و مرتضی مرادی گلستانی، فصلنامه فقه و اصول، سال چهل و چهارم، شماره ۸۹، تابستان ۱۳۹۱ش. [https://jfiqh.um.ac.ir/article_27014_b5712818cd44f93e666bf926c6078331.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # امکان قصاص پدر توسط فرزند در آراء فقهی و قوانین جزایی، علی‌مراد حیدری، فصلنامه فقه و اصول(دانشگاه فردوسی مشهد)، سال چهل و چهار، شماره پیاپی ۹۰، پاییز ۱۳۹۱ش. [https://jfiqh.um.ac.ir/article_27268_c869cb839977950314578094aea20876.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # امکان قصاص پدر توسط فرزند در آراء فقهی و قوانین جزایی، علی‌مراد حیدری، [[فصلنامه مطالعات اسلامی: فقه و اصول]]، شماره ۹۰، پاییز ۱۳۹۱ش. [https://jfiqh.um.ac.ir/article_27268_c869cb839977950314578094aea20876.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # مجازات پدر در قتل فرزند، علی اکبر ایزدی فرد و محمد محسنی دهکلانی و امین یوسفی، دوفصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی (پژوهشنامه فقه و حقوق اسلامی)، سال چهارم، شماره هفتم، بهار و تابستان ۱۳۹۰ش. [https://sanad.iau.ir/Journal/jijl/Article/812890 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # الحاق جد پدری و مادر به حکم معافیت پدر از قصاص در قتل عمدی فرزند (مطالعه ای فقهی و حقوق)، سید ابراهیم قدسی و یاسر یحیی زاده، دوفصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، سال دوم، شماره ۲، تابستان ۱۳۸۹ش. [https://feqh.semnan.ac.ir/article_1855_2ab570826c5d4dcb4526d02e9796a872.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
|
| |
|
| === عربی ===
| | به گفته شهیدی، پژوهشگر تاریخ بصره، در سال ۲۱۰ قمری خلیفه عباسی از وضعیت مدرسه بصره گزارش خواست و عامل او اعلام کرد که در این شهر هفتصد استاد و یازده هزار محصل، عمدتاً شیعه، مشغول فعالیت هستند؛ چنانچه شیخ طوسی و محقق اردبیلی در کتب رجالی خود نام برخی از اصحاب ائمه(ع) و راویان حدیث را ذکر می‌کند.<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۵.</ref> |
| #شروط تمتع الأم التي تقتل طفلها حديث الولادة بالعذر المخفف: دراسة مقارنة بين قانون العقوبات العراقي والتشريعات العربية، مجلة الحقوق والعلوم الإنسانية، اکرم‌زاده الکوردی، الجزائر، المجلد ۱۶، العدد ۳، التاريخ ۲۰۲۳م. [https://search.mandumah.com/Record/1447903 چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| #جريمة قتل الأصول والأقارب: دراسة في الفقه والتشريع والقضاء، مجلة جامعة أم درمان الإسلامية، السودان، العدد ۳۶، التاریخ ۲۰۲۲م.
| |
| #عقوبة قتل الوالد للولد عمدا في الفقه والتشريع والقضاء: دراسة مقارنة، مقبل أحمد أحمد العمري، مجلة الجامعة الوطنية، الیمن، العدد ۱۸، التاريخ ۲۰۲۱م.
| |
| #حكم قتل أحد الوالدين ولده: بين الفقه وقانون العقوبات الإماراتي، بسمة علي طعامنة، مجلة جامعة الشارقة للعلوم الشرعية والدراسات الإسلامية، المجلد ۱۵ شماره ۲، سال ۲۰۱۸م / ۱۴۴۰ق.
| |
| #قتل الوالد بولده عند الحنابلة: دراسة فقهية مقارنة، محمود عبد الله محمود شحاتة، مجلة الدراسات الإسلامية والبحوث الأکاديمية، کلية دار العلوم، جامعة القاهرة، المجلد ۱۳، العدد ۹۱. التاریخ ۲۰۱۸م. [https://journals.ekb.eg/article_108286_8232143a5af2d15b0ee137636fa9c941.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| #قتل الوالد بولده والولد بوالده عمدا في الفقه الإسلامي مقارنا بقانون الجزاء الکويتي، فهد عبد الرحمن الکندري، مجلة کلية دار العلوم، الکویت، المجلد ۳۶، العدد ۱۲۶، التاریخ ۲۰۱۹م [https://journals.ekb.eg/article_125826_429e087d70b7870268391a24f9bc4a5e.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| #قتل الام لطفلها حديث الولادة اتقاء للعار، باسم جمیل، مجلة آداب المستنصرية، العراق، العدد ۵۳، التاریخ ۲۰۰۹م
| |
|
| |
|
| == پایاننامه == | | === جریان حدیثی بصره === |
| | به گفته سید اکبر موسوی، پژوهشگر حدیث، از پیشگامان حدیثی شیعه در بصره را خلاس بن عمرو هجری نام می‌برد که از اصحاب فقیه حضرت علی(ع) بود؛ وی کتاب و صحیفه‌ای از حضرت علی(ع) داشت و از آن نقل روایت می‌کرد.<ref>موسوی، «جریان حدیثی امامیه در بصره(عصر حضور)»، ص۱۰۴.</ref> همچنین نقل شده، عماره بن جوین بصره، معروف به ابوهارون عبدی، کتابی از سخنان امام علی(ع) به نام صحیفه الوصی همراه خود در بصره داشت و از آن نقل حدیث می‌کرد.<ref name=":0">موسوی، «جریان حدیثی امامیه در بصره(عصر حضور)»، ص۱۰۵.</ref> |
|
| |
|
| === فارسی ===
| | سید اکبر موسوی، پژوهشگر حدیث بصره می‌نویسد؛ حبس یک‌ساله امام کاظم(ع) و توقف کوتاه امام رضا(ع) در بصره هنگام سفر به خراسان، فرصتی برای شیعیان فراهم کرد تا بدون محدودیت‌های شدید آن زمان با این دو امام(ع) دیدار کرده و روایت اخذ کنند؛ این ارتباط‌ها جایگاه حدیثی شیعه در بصره را تقویت کرد.<ref>موسوی، «جریان حدیثی امامیه در بصره(عصر حضور)»، ص۱۱۲.</ref> همچنین حضور برخی صحابه و شاگردان اهل بیت(ع) در سده‌های اول تا سوم هجری، مانند حماد بن عیسی و جندب بن عبدالله بجلی، باعث مهاجرت علمی بسیاری از علما به بصره شد، به‌گونه‌ای که ابراهیم بن هاشم به دلیل حضور حماد بن عیسی به این شهر هجرت کرد.<ref>محمدعلی مهدوی راد، آتنا بهادری، «سفرهای حدیث پژوهی شیعیان به عراقین (کوفه و بصره)»، ص۱۵۰.</ref> |
|
| |
|
| #امکان سنجی معافیت مشابه قصاص مادر در صورت قتل فرزند؛ با تاکید بر رویکردهای فقهی و حقوقی معاصر، رقیه شکرانی عتیق، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی رشدیه، گروه حقوق، تبریز، تابستان ۱۴۰۳ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/54903973a9a2b3327f535d2c64832302?sample=1 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید]
| | از اواخر قرن دوم هجری، کتب حدیثی بسیاری در زمینه شناخت صحابه، جرح و تعدیل راویان به رشته تحریر درآمده است.<ref>قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص۴۹۴.</ref> طبق نقل برخی منابع، بصریان در نقل احادیث به بررسی وضعیت راوی از نظر قوت و ضعف و همچنین صحت و سقم روایت اهتمام داشتند؛ به‌گونه‌ای که تنها در صورتی حدیثی را نقل می‌کردند که به وثاقت شخص راوی اطمینان پیدا کرده باشند.<ref>خطيب بغدادی، أحمد بن علی، الكفاية في علم الرواية، مدینه، ج۱، ص۱۵۷؛ قضاة، مدرسة الحدیث فی البصرة حتی القرن الثالث الهجری، ۱۴۱۹ق، ص۳۶۷ و ۴۰۳.</ref> |
| #امکان سنجی دفاع مشروع در برابر پدر در فرض تعدی بر جان در فقه امامیه و حقوق ایران، رضا رهبر، کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق(ع)، دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد، ۱۴۰۳ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/d1d14cab2575c182216db4c971ec8c4f?sample=1 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی احکام فقهی و حقوقی قتل فرزند توسط پدر با تکیه برنظر امام خمینی، حسین کرمی داودی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان مازندران، مرکز پیام نور ساری، ۱۴۰۳ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/2951f9621d5ec1df8dfce35ce0f8ca4c چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی فرزندکشی در نظام کیفری ایران با نگاهی بر قوانین فرانسه و انگلیس، سمیه شفاعی، کارشناسی ارشد، دانشگاه مفید، دانشکده حقوق، ۱۴۰۳ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/46d61dbb70cf82aadf3b319c7ed51d9d چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی فقهی حقوقی و جرم شناختی فرزندکشی، مصطفی حصاری، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت، گروه حقوق، ۱۴۰۲ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/a6215207eca9fa81af581d96ccf00bc2 چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| # مبانی اختلاف مذاهب اهل سنت دراحکام قتل فرزند، محمدیعقوب ابراهیمی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، دانشکده علوم انسانی، ۱۴۰۲ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/e0181bb9e663dc48dd7dd2f457f1c9b8 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی علل فرزندکشی و مجازات آن در نظام حقوق کیفری ایران، فاطمه محمودی، کارشناسی ارشد، دانشگاه ارومیه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/b44c4496976cb52c2e9dfbbd3295587f صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بازاندیشی در ابعاد فقهی و حقوقی قتل فرزند توسط پدر، اکبر عیوضی پور، کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی،۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/854fa932e67706a97eb56a0035ef6a6f صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # احکام کیفری مربوط به والدین در فقه مذاهب اسلامی و قانون ایران، علی آزاده شهروئی، کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه مذاهب اسلامی، دانشکده فقه و حقوق، شهریور ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/a316ec57cb2c021f2453931d5bec7704 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی حقوقی و جرم شناختی فرزندکشی در ایران، ندا نجفیان، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی رشدیه تبریز، گروه حقوق، خرداد ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/840ee71763bfda109ca4694ab7f8be8a?sample=1 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # واکاوی مجازات پدر در قتل فرزند بر پایه شریعت و قانون، سعید برحی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آیت‌الله‌العظمی بروجردی، دانشکده علوم انسانی، بروجرد، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/30ffb2a33fd8e7a45f9a0896ac15c6a9 چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| # سیاست جنایی ایران در برابر فرزند کشی، روح‌انگیز ابراهیم‌زاده کلخوران، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، گروه حقوق، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/7bbb71001258beac1c9fa8147a6a8899 چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی جرم کودک کشی والدین از منظر فقه و حقوق با تأکید بر روانشناسی جنایی، نسیم خادم، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان البرز، مرکز پیام نور کرج، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/e4e4894d88b7d0b457b84c2f5e746788 چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی آموزه‌های جرم شناختی فرزندکشی در نظام حقوق کیفری ایران با رویکردی بر فقه امامیه، محسن مرتضوی، کارشناسی ارشد، گیلان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی، دانشکده علوم انسانی، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/9c9aadd3bbf5dbf83a737de685a9f012?sample=1 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # لزوم بازنگری در حکم عدم اجرای قصاص پدر در قتل عمدی فرزند از مجرای فقه پویا و اصلاح قانون مجازات اسلامی، مریم ویسی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران، ۱۴۰۰ش، [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/6368db46c2a9d21d657f5373e6d39c81 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # مطالعه تطبیقی سیاست کیفری و جنایی ایران و انگلستان در قبال فرزندکشی، حسام سریری آجیلی، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی شاندیز، گروه حقوق، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/search?keywords=%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%85%20%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B1%DB%8C&basicscope=5 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی مجازات فرزند کشی در فقه، حقوق و اخلاق اسلامی با تکیه بر مبانی فقهی امام خمینی، صدیقه صفری، کارشناسی ارشد، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/de41ac720e77359d16aac6c4072083e3 چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| # امکان تشدید مجارات پدر در قتل فرزند در حقوق کیفری ایران و فقه عامه، مریم السادات صیادی راد، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد صفادشت- تهران، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/71b11f15c69c3b243fb1ce2cd55aacc5?sample=1 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # مطالعه تطبیقی مسئولیت کیفری والدین در قتل نوزاد در ایران و ایرلند، علی مرادی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد صفادشت، گروه حقوق، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/076f44b3573fb74a53650208af589425?sample=1 صفحات آغازین را از اینجا بخوانید.]
| |
| #مسئولیت کیفری ناشی از جنایت عمدی والدین نسبت به فرزند در حقوق کیفری ایران، احمد کیانی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، دانشکده علوم پایه، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/3a15a9d09370afade5ae4c431baed2b1 چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| # شرط انتفای اُبوّت در قصاص و امکان سنجی الحاق مادر به پدر در حقوق کیفری و فقه فریقین، ملیکه قدیر، کارشناسی ارشد، دانشگاه شمال، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/e6d0b05521be170d69cd1131533027f4?sample=1 صفحات آغازین را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی جرم قتل فرزند توسط مادر در مذاهب خمسه و حقوق کیفری ایران، سارا نایبی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی، دانشکده حقوق، ۱۳۹۵ش.
| |
| # بررسی تطبیقی حکم قتل فرزند توسط والدین در فقه امامیه و اهل سنت با رویکردی برکتاب الفقه الاسلامی و ادلته، فروزان سهرابی‌نژاد، کارشناسی ارشد، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، دانشکده علوم و تحقیقات اسلامی، ۱۳۹۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/5cd4266f8634d3e0e3d24c1017edaac1?sample=1 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی فقهی حقوقی مجازات پدر و مادر در کشتن فرزند از دیدگاه فقه اسلامی و قانون مجازات اسلامی، عباس زبرجد، کارشناسی ارشد، آمل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات آیت‌اله آملی، دانشکده علوم پایه، ۱۳۹۲ش.
| |
| # بررسی فقهی و حقوقی قتل عمدی طفل متولد از زنا توسط والدین طبیعی در فقه شیعه و عامه، حجت خاکی، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران، پاییز ۱۳۹۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/d9419065195caf856feceb946b3279c7?sample=1 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # فرزندکشی در حقوق جزا و جرم‌شناسی، مهرناز مژگانیه، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشکده حقوق، ۱۳۸۹ش. [https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2505376&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی فقهی و حقوقی معافیت پدر از قصاص در قتل عمدی فرزند، هادی مددی، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق، ۱۳۸۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/c1ea16fc29d9bf45c1da7b00555f4c75?sample=1 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی فقهی و حقوقی ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلام با نگاهی به نظرات اهل سنت، فاطمه قربانی‌نوشهر، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، ۱۳۸۷ش. [https://dl.nlai.ir/UI/d82613d0-f8d7-40cf-962b-ce7142100c00/Catalogue.aspx چکیده را در اینجا بخوانید.]
| |
| # شرط انتفاء ابوت در قصاص و امکان تسری آن به جد، عباس‌علی حیدری، فصلنامه پژوهشهای اعتقادی کلامی (علوم اسلامی)، سال سوم، شماره ۱۰، تابستان ۱۳۸۷ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/591022/%D8%B4%D8%B1%D8%B7-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5-%D9%88-%D8%A7%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B3%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%AF?q=%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5%20%D9%BE%D8%AF%D8%B1&score=16777226.0&rownumber=16 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # مجازات قتل فرزند در اسلام، مهدی بیژنی، دوفصلنامه بلاغ مبین، شماره ۱۶، پاییز ۱۳۸۷ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1027035/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AA-%D9%82%D8%AA%D9%84-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85?q=%D9%82%D8%AA%D9%84%20%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%20%DA%86%D8%B1%D8%A7%20%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5%20%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF&score=16393.768&rownumber=10 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # معافیت پدر از قصاص در قتل عمدی پسر، یاسر یحیی زاده، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۸۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/8938ea6ddf32a84be28810f2b8f339dc?sample=1 صفحات آغازین را از اینجا بخوانید.]
| |
| # قتل فرزند توسط پدر در فقه و حقوق، مرتضی شجاعی‌نیک، کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی. دانشکده حقوق. گروه حقوق، [https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1262079&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author چکیده را از اینجا بخوانید.]
| |
| # قتل فرزند توسط مادر، عباس زراعت، فصلنامه کانون وکلا، شماره ۱۷۷، تابستان ۱۳۸۱ش.[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/72726/%D9%82%D8%AA%D9%84-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1?q=%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B5%20%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1&score=2097161.8&rownumber=12 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
| # بررسی مبانی فقهی-حقوقی ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی (قتل فرزند به وسیله پدر یا جدپدری)، حسین قانع عزآبادی، کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق(ع)، دانشکده حقوق و معارف اسلامی، ۱۳۸۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/ac94fd3d91f69ad77613cd75dff15972?sample=1 صفحات آغازین را در اینجا بخوانید.]
| |
|
| |
|
| === عربی === | | == اماکن مذهبی و تاریخی == |
|
| |
|
| # جريمة قتل الأم لطفلها حديث العهد بالولادة اتقاء العار، نوال طارق إبراهيم العبيدي، رسالة ماجستير، جامعة بغداد، كلية القانون، التاريخ ۱۴۲۴ق / ۲۰۰۳م.
| | === مساجد === |
| # الأحكام العامة و الخاصة لجريمة قتل الام لوليدها: دراسة مقارنة بين القانونين الاردني والفلسطيني، وجدي عبدالرحمن حسني عايش، رسالة ماجستير، جامعة الشرق الأوسط، ۲۰۱۳م.
| | در شهر بصره بیش از سی مسجد جامع و مکان عمومی نام برده شده که مسجد محسن محاسن، مسجد الرواف، مسجد بستان قصب از جمله آنهاست؛<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۵.</ref> همچنین از مکان‌های عمومی بصره می‌توان به جامع العرب، جامع السیف و جامع کوت الحمدانی اشاره کرد.<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۵.</ref> [[مسجد جامع بصره]] نخستین مسجد جامع ساخته‌شده در عراق<ref>شانواز و منتشلو، «بررسی جایگاه مسجد جامع بصره از تأسیس تا پایان امویان»، ص۷۰.</ref> که به‌دلیل حضور امام اول شیعیان در آن، به «مسجد خُطوَة امام علی(ع)» (قدمگاه امام علی)<ref>[https://www.iribnews.ir/fa/news/3198615 «مسجد خطوه امام علی(ع) معروف به مسجد جامع بصره در عراق»]، خبرگزاری صداوسیما.</ref> یا «مسجد امام علی(ع)»<ref>مقدس، راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، ۱۳۸۷ش، ص۲۸۰.</ref> شهرت دارد. |
| # قتل الام لطفلها حدیث الولادة، وفاء جمعة عید محمد، جامعة النهرین - کلیه الحقوق........تکمیل شود................. [http://college.nahrainlaw.org/wp-content/uploads/2024/10/%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1-%D8%AC%D9%85%D8%B9%D8%A9.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.]
| |
|
| |
|
| == سایر ==
| | ابن بطوطه، جهانگرد مشهور قرن هشتم هجری، در سفرنامه خود به بصره به مراکز شیعه اشاره کرده و می‌نویسد: بزرگ‌ترین مسجد بصره، متعلق به شیعیان است و دارای هفت مناره می‌باشد که یکی از آنها متحرک است.<ref>.............مقاله شهیدی......</ref> |
|
| |
|
| # تشدید مجازات جرم فرزندکشی، میترا پازکی‌زاده، روزنامه اعتماد، ۲۴ فروردین ۱۳۸۸ش.
| | === زیارتگاه === |
| # فرزندکشی، امیر سرعتی و مهدی پور‌کاظمی، روزنامه حمایت، ۲۷ مرداد ۱۳۸۶ش.
| | در سفرنامه ناصر خسرو نام سیزده مشهد در بصره به نام حضرت علی(ع) ذکر شده است که به گفته نویسنده همه آنها را زیارت کرده و مشهد بنی مازن، مشهد باب الطیب از جمله آنهاست.<ref>سفرنامه ناصر خسرو</ref> قدمگاه و مرقد‌های زیادی در بصره وجود دارد که زیارتگاه مردم بصره است؛ قدمگاه امام کاظم(ع)، قدمگاه امام رضا(ع)، قدمگاه امام زمان(عج)<ref>احمدی، پژوهشی نو درباره مراقد بصره، ص۲۳۲.</ref> و نیز مقام امام زین العابدین(ع)، مقام خضر نبی(ع) از جمله زیارتگاه مردم بصره ذکر شده است.<ref>رحمانی، «شهر بصره عراق و رخداد ظهور»، ص۹۹ - ۱۰۱. </ref> |
| # قتل فرزند توسط مادر در فقه شیعه، عباس زراعت، ماهنامه بازتاب اندیشه، پیاپی ۵۰، خرداد ۱۳۸۳ش. [https://ensani.ir/fa/article/93496/%D9%82%D8%AA%D9%84-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87 مقاله را از اینجا بخوانید.]
| | |
| # مجازات پدر در برابر کشتن فرزند، سیدمصطفی محقق داماد، مندرج در سایت تابناک، خرداد ۱۳۹۹ش. [https://www.tabnak.ir/fa/news/981515/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%86-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF مقاله را از اینجا بخوانید.]
| | به گفته پژوهشگران بصره، در شهر بصره مقبره‌های متعددی از شخصیت‌های مهم تاریخی وجود دارد؛ مرقد زید بن صوحان، از اصحاب خاص امام علی(ع)، و همچنین مرقد علی بن یقطین، از اصحاب امام کاظم(ع) است.<ref name=":1">رحمانی، «شهر بصره عراق و رخداد ظهور»، ص۹۹ - ۱۰۱. </ref> علاوه بر این، مقبره سلیمان بن رزین، غلام امام حسین(ع)، که احترام ویژه‌ای در بصره دارد، و مرقد ثَروان بن حسن، از نوادگان امام مجتبی(ع)، نیز از زیارتگاه‌های مشهور به شمار می‌روند.<ref>احمدی، پژوهشی نو درباره مراقد بصره، ص۲۳۵</ref> همچنین مزار ابوعبیدالله احمد بن عیسی بن زید بن زین‌العابدین(ع)، که از فقها و شخصیت‌های برجسته شیعه و گروهی از شهدای جنگ جمل نیز در این منطقه قرار دارند.<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۵.</ref> بقعه حارث بن نوفل (از فرماندهان بصره در جنگ صفین) و بقعه طاهر بن قاسم، که در نبردی به دست صاحب‌الزنج به شهادت رسید، جزو مکان‌های زیارتی معروف بصره محسوب می‌شوند.<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۵.</ref> |
| | |
| | == قیام شیعیان == |
| | به گفته عبدالحسین شهیدی، پژوهشگر تاریخ، نخستین قیام شیعیان بصره در سال ۳۸ق علیه عبدالله بن حضرمی والی بصره از طرف معاویه رخ داد؛ مردم بصره، والی بصره و تمامی همراهان وی را در کاخش آتش زدند.<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۳.</ref> به گفته وی، در سال ۴۱ق نیز حَران بن ابان در بصره قیام کرد اما توسط معاویه سرکوب شد؛ همچنین در سال ۴۵ق زیاد بن ابیه والی بصره شیعیان زیادی را بخاطر عدم اطاعت از امویان کشت.<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۳.</ref> طبق نقل کتاب مقاتل الطالبین، قیام زید بن علی بن الحسین در سال ۱۲۲ق بر علیه امویان که از کوفه شروع شد اما عمده نیروهای زید از بصره و دیگر شهرهای عراق بود<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۴۱۹ق، ص۱۳۲.</ref> همچنین طبق نقل مورخان، در سال ۱۴۴ق، با قیام [[قیام ابراهیم بن عبدالله|ابراهیم بن عبدالله المحض]] و بیعت مردم بصره با وی،<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۷۷ - ۳۷۸؛ طبری، تاریخ طبری، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۰۰ و ۳۱۳ و ۳۱۶</ref> تعداد بیست هزار از آنها شهید و ۵۵ نفر از برجستگان شیعیان در بصره به دار آویخته شدند.<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۳.</ref> |
| | |
| | در سپتامبر ۱۹۱۴م، (۱۲۹۳ قمری) با اشغال فاو و بصره توسط انگلیسی‌ها شور انقلابی در میان مردم شکل گرفت. علمای بصره با تلگراف به مراجع نجف، کربلا و کاظمین خواستار حمایت و تحریک عشایر شیعه برای نبرد شدند.<ref>انگلیس و جنبش استقلال‌طلبی شیعیان عراق، مندرج در سایت مؤسسه مطالعات و پژوهشهای اسلامی. |
| | |
| | </ref> این قیام پس از چند ماه توسط نیروهای انگلیسی سرکوب شد.<ref>نگاهی به انقلاب ۱۹۲۰ عراق؛ قیام مردمی علیه استعمار انگلیس، خبرگزاری تسنیم.</ref> |
| | |
| | [[انتفاضه شعبانیه عراق|قیام شعبانیه]] عراق در مارس ۱۹۹۱م (۱۴۱۱ق) بدلیل نارضایتی از حکومت بعث و ویرانی‌های ناشی از جنگ‌ها از بصره شروع شد.<ref>الأسدی، موجز تاریخ العراق السیاسی الحدیث، ۲۰۰۱م، ص۲۰۰.</ref> انتفاضه شعبان را بزرگ‌ترین چالش داخلی عراق در دوره [[صدام حسین]] دانسته‌اند.<ref>الحکیم، عذاب بلا نهایه، ۱۹۹۳م، ص۱۱۷.</ref> این قیام با توسط حکومت عراق و با همکاری گروهک تروریستی سازمان مجاهدین خلق ایران (منافقین) سرکوب شد.<ref>نقش منافقین در سرکوب انتفاضه شعبانیه، روزنامه قدس. |
| | |
| | </ref> |
| | |
| | == تشیع در بصره == |
| | |
| | |
| | مردم بصره در زمان امامت حضرت علی(ع) عمدتاً پیرو عثمان (خلیفه سوم)، و مخالف ایشان بودند.<ref>سلطانی، تشیع بصره در قرون نخستین، ص۲۶. |
| | </ref> وقوع جنگ جمل در سال ۳۶ هجری با همکاری مخالفان حضرت(ع) در بصره،<ref> |
| | دینوری، الاخبار الطوال، ۱۳۳۰ق، ص۱۴۹. |
| | </ref> و همچنین برخی روایات که همه مردم بصره را عثمانی‌مذهب معرفی می‌کنند،<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۶، ص۳۲۵. |
| | </ref> این نظریه را تقویت کرده است. |
| | |
| | مصطفی سلطانی، پژوهشگر تاریخ تشیع در بصره، معتقد است که بیشتر مورخان، بصره را عثمانی‌مذهب می‌دانند؛ عثمانی بودنِ عموم ساکنان بصره ممکن است تحت تأثیر تاریخ‌نگاری عثمانیان شکل گرفته باشد.<ref>سلطانی، تشیع بصره در قرون نخستین، ص۲۶.</ref> به اعتقاد او، با وجود حاکمان عثمانی در بصره، شواهد متعدد، نشان می‌دهد که پیش از حکومت حضرت علی(ع)، تشیع در این منطقه وجود داشته است.<ref>سلطانی، تشیع بصره در قرون نخستین، ص۲۷.</ref> |
| | |
| | |
| | بصره بعد از جنگ جمل یکی از مهمترن مراکز تشیع مبدل گردید.<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۵</ref> حمدالله مستوفی مورخ در کتاب نزهة القلوب(۳۸) می نویسد مردم بصره بر مذهب اثنی عشری بودند.<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۴.</ref> در حوادث سالهای ۱۴۲ - ۱۴۶ق محمد بن سلیمان عامل منصور و مهدی خلافی عباسی برای مجازات شیعیانی که با عبدالله محض بیعت کرده بودند بیش از سه هزار خانه های شیعیان را در بصره خراب و صدهزار نخل خرمایشان را قطع کردند که حاکی از بزرگی شهر بصره و نفوذ شیعیان است)؟؟؟؟ <ref>از دانشنامه مستند سازی شود:</ref> |
| | |
| | بصره از ظهور دولت شیعه آق قویونلوها تا عصر صفویه تابع ایران بود<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۴.</ref>در قرن یازدهم هجری سه نفر از آل افراسیاب یحیی، علی و حسین هفتاد سال بر بصره حکومت کردند و تمام این حکومت ها بر مذهب شیعه بودند تا آنکه نفوذ عثمانیهای سنی مذهب گسترش پیدا کرد و در بصره قدرت یافتند ولی بر اثر اکثریت شیعیان در بصره، عثمانی ها نتوانستند تسلط کامل را به دست گیرند. در قرن سیزدهم هجری بصره کانون قدرت عشایر شیعه قرار گرفت<ref>شهیدی، «بصره»، ص۲۶۴.</ref> |
| | |
| | بصره امروزی اکثر شیعه امامی اثنی عشری و بخشی اخباری هستند و از غلاة شیعیان همچون شیخیه و صوفیه نیز در بصره ساکن اند. از مقدسى مورخ قرن چهارم نقل شده که در قرن چهارم در کنار ساير مذاهب، حنبلیان نیز در اين شهر حضور داشتند(مقدسی، :1411/ 126) |
| | |
| | بصره از جمله از شهرهای ثروتمند حکومت در صدر اسلام بود که به آن لقب خزانه العرب داده بودند تا جایی که وقتی چشم زبیر به اموال بیت المال افتاد گفت: وعدکم الله مغانم کثیره ....سپس گفت ما بیش از مردم بصره در این اموال حق داریم( ابن ابی الحدید 1404ق ج9 ص322) حضور بزرگان در بصره و |
| | |
| | == پانویس == |
| | <references responsive="1"></references> |
| | |
| | |
| | == منابع == |
| | {{منابع}} |
| | * ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، تحقیق احمد صقر، بیروت، موسسة الأعلمي للمطبوعات، ۱۴۱۹ق. |
| | |
| | |
| | [https://psri.ir/print.php?id=uqbsp82j «انگلیس و جنبش استقلال‌طلبی شیعیان عراق(۱۹۲۴-۱۹۱۴م)»]، مندرج در سایت مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، تاریخ مندرج: ۱۸ تیر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۳۱ تیر ۱۴۰۴ش. |
| | |
| | [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/04/09/2043195 «نگاهی به انقلاب ۱۹۲۰ عراق؛ قیام مردمی علیه استعمار انگلیس»]،مندرج در خبرگزاری تسنیم، تاریخ مندرج: ۹ تیر ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۳۱ تیر ۱۴۰۴ش. |
| | |
| | [https://qudsdaily.com/Newspaper/item/16236 «نقش منافقین در سرکوب انتفاضه شعبانیه»]، مندرج در روزنامه قدس، تاریخ مندرج: ۲ خرداد ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۳۱ تیر ۱۴۰۴ش. |
| | |
| | |
| | |
| | الأسدی، مختار، موجز تاریخ العراق السیاسی الحدیث، مرکز الشهیدین الصدرین للدراسات و البحوث، ۲۰۰۱م. |
| | |
| | دینوری، احمد بن داود، الأخبار الطوال، قاهره، مطبعة السعادة، ۱۳۳۰ق. |
| | |
| | |
| | الحکیم، صاحب، عذاب بلا نهایه، لندن، المنار، ۱۹۹۳م. |
| | |
| | یعقوبی، احمدبن واضح، تاریخ، بیروت، بی‌نا، ۱۳۷۹ق. |
| | |
| | طبری، ابن جریر، تاریخ، بيروت، دار الكتب العلميه، ۱۴۰۷ق. |
| | |
| | احمدی، علی، پژوهشی نو درباره مراقد بصره، فصلنامه فرهنگ زیارت، زمستان ۱۳۹۳ش. شماره ۲۱. |
| | |
| | رحمانی، محمد، «شهر بصره عراق و رخداد ظهور»، در دوفصلنامه مطالعات مهدوی، سال پانزدهم، شماره ۵۷، بهار و تابستان ۱۴۰۳ش. |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | *[https://www.iribnews.ir/fa/news/3198615 «مسجد خطوه امام علی(ع) معروف به مسجد جامع بصره در عراق»]، خبرگزاری صداوسیما، تاریخ انتشار: ۳۱ مرداد ۱۴۰۰، تاریخ بازدید: ۳ مهر ۱۴۰۲ش. |
| | |
| | |
| | *مقدس، احسان، راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، تهران، مشعر، ۱۳۸۷ش. |
| | |
| | |
| | شانواز، بلال؛ منتشلو، جمشید، «بررسی جایگاه مسجد جامع بصره از تأسیس تا پایان امویان»، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، سال ششم، زمستان ۱۳۹۴ش، شماره ۲۱. |
| | |
| | |
| | محمدعلی مهدوی راد، آتنا بهادری، «سفرهای حدیث پژوهی شیعیان به عراقین (کوفه و بصره)»، دوفصلنامه پژوهش های قرآن و حدیث، سال چهل و دوم- شماره 1، پاییز و زمستان 1388ش |
| | |
| | |
| | السيرافی ابوسعید، الحسن بن عبد الله بن المرزبان، أخبار النحويين البصریین، محقق: طه محمد الزيني و محمد عبد المنعم خفاجی، بی‌نا،مصطفى البابي الحلبی، ۱۳۷۳ق. |
| | |
| | موسوی، سید اکبر، جریان حدیثی امامیه در بصره(عصر حضور) فصلنامه علوم حدیث، سال بیست و دوم، شماره۲، تابستان ۱۳۹۶ش. |
| | |
| | |
| | ابن طاووس، على بن موسى، التشريف بالمنن في التعريف بالفتن، محقق، مؤسسة صاحب الأمر(ع)، قم، مؤسسة صاحب الأمر(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۶ق. |
| | |
| | ابن نما حلى، جعفر بن محمد، مثير الأحزان، محقق، قم، مدرسه امام مهدى(ع)، چاپ سوم ۱۴۰۶ق.. |
| | |
| | مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، محقق، جمعی از محققان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق. |
| | |
| | مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ اول، ۱۳۸۶ش. |
| | |
| | |
| | المنقری، نصر بن مزاحم وقعة صفین، تصحیح: عبدالسلام محمد هارون، قم، مکتبة آیةالله المرعشی النجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق. |
| | |
| | |
| | |
| | جلالیان، حبیب‌الله، تاریخ تفسیر قرآن کریم، تصحیح: محمدرضا آشتیانی، تهران، اسوه، ۱۳۷۸ش. |
| | |
| | |
| | سلطانی، مصطفی، «تشیع بصره در قرون اولیه»، مجله تاریخ اسلامی، سال سوم، شماره ۱۱، ۱۳۸۱ش. |
| | |
| | |
| | |
| | موسوی خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، قم، اسماعیلیان، چاپ اول، ۱۳۹۰ش. |
| | |
| | یاقوت حموی، معجم الادباء، تحقیق احسان عباس، بیروت، دار الغرب الاسلامی، ۱۹۹۳م. |
| | |
| | ابن‌ندیم، کتاب الفهرست، تهران، چاپ محمدرضا تجدد، ۱۳۵۰ش. |
| | |
| | |
| | |
| | خطيب بغدادی، أحمد بن علی، الكفاية في علم الرواية، محقق: أبو عبدالله السورقي، إبراهيم حمدي المدنی، مدینه، المكتبة العلمية |
| | |
| | تاثیر جغرافیای محیطی بر اخلاق و رفتار مردم بصره در عصر امام علی (ع)، اکرم السادات حسینی و کمال صحرایی اردکانی و علی محمد میرجلیلی، دوفصلنامه پژوهشنامه علوی، سال یازدهم شماره اول، بهار و تابستان ۱۳۹۹ش |
| | |
| | |
| | مقریزی، احمد بن علی، إمتاع الأسماع، تحقیق محمد عبد الحمید، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۲۰ق. |
| | |
| | امین عاملی، سید محسن، أعیان الشیعة، بیروت، دار التعارف، ۱۴۰۳ق. |
| | |
| | ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، ۱۴۱۸ق. |
| | |
| | ابن عبد ربه، العقد الفريد، بی‌نا، دار الکتب العلمية، بی‌تا. |
| | |
| | عسقلانی، ابن حجر، الإصابة في تمييز الصحابة، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۵ق. |
| | |
| | علی اکبر عباسی و اصغر منتظر القائم و مریم پروینیان «تبیین و تحلیل سیر ارتباط علمی دانشمندان اصفهان و بصره در سه قرن اول هجری با تاکید بر علم حدیث»، دوفصلنامه پژوهشهای تاریخ ایران و اسلام، دوره هفدهم، شماره ۳۲، بهار و تابستان ۱۴۰۲ش. |
| | |
| | ذهبی، شمس الدین، تاريخ الإسلام، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق. |
| | |
| | |
| | |
| | ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، ۱۴۱۸ق. |
| | |
| | «[https://hawzah.net/fa/Article/View/5930/حوزه-علمیه-بصره حوزه علیمه بصره]» مندرج در سایت پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۳ مرداد ۱۳۸۵ش، تاریخ بازدید: ۴ خرداد ۱۴۰۴ش. |
| | |
| | |
| | نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی التابعه لجامعة المدرسین، چاپ ششم، ۱۳۶۵ش. |
| | |
| | المدنی، ضامن بن شدقم، وقعة الجمل، محقق، تحسین آل شبيب موسوی، قم، نشر محمد، چاپ اول، ۱۴۲۰ق |
| | |
| | |
| | مدرسة الحديث في البصرة حتى القرن الثالث الهجري، قضاة، امین، بیروت، دار ابن حزم، ۱۴۱۹ق |
| | |
| | {{پایان}} |