بررسی فقهی حقوق خانواده (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
صفحه‌ای تازه حاوی «{{نویسنده | نویسنده = مهدی خسروی سرشکی | نویسنده۲ = | نویسنده۳ = | گردآوری = | ویراستار۱ = | ویراستار۲ = | ویراستار۳ = }} {{کتاب‌های دیگر | رده نویسنده = کتاب‌های سید مصطفی محقق داماد | منابع مطالعاتی = | رده کتاب‌های موضوع = }} {{جعبه اطلاعات کتاب | عنوا...» ایجاد کرد
 
Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۴: خط ۱۴:
}}
}}
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان =بررسی فقهی حقوق خانواده
| عنوان = بررسی فقهی حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن
| تصویر = بررسی فقهی حقوق خانواده.jpg
| تصویر = بررسی فقهی حقوق خانواده.jpg
| اندازه تصویر =  
| اندازه تصویر =  
خط ۴۵: خط ۴۵:
| مترجم = <!-- مترجم به فارسی -->
| مترجم = <!-- مترجم به فارسی -->
| مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی -->
| مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی -->
| نسخه الکترونیکی =  
| نسخه الکترونیکی = [https://noorlib.ir/book/info/548 نسخه الکترونیکی در کتابخانه دیجیتال نور]
}}
}}
*چکیده
*چکیده


'''بررسی فقهی حقوق خانواده''' نوشتهٔ [[سید مصطفی محقق داماد]] که به تحلیل فقهی و حقوقی مواد مرتبط با [[فقه خانواده]] در قانون مدنی ایران (نکاح و طلاق) می‌پردازد. این اثر، پس از بررسی موضوعات مختلف، دیدگاه فقهی نویسنده را نیز ارائه می‌کند. نویسنده عقد نکاح را به‌عنوان یک قرارداد حقوقی و دینی معرفی کرده و مسائل مرتبط با ازدواج و طلاق را با توجه به شرایط جدید اجتماعی بررسی کرده است. محقق داماد بر عدالت و حفظ [[کرامت انسانی]] در حقوق و وظایف زوجین تأکید دارد و به تحلیل شرایط و موانع نکاح با نگاهی به مقتضیات روز پرداخته است. وی همچنین در موضوعاتی همچون ازدواج دائم و موقت، ولایت بر نکاح و طلاق، خواستگاری، مهریه، [[ازدواج با غیرمسلمان]]، دیدگاه‌های جدید فقهی را طرح و بحث کرده است.
'''بررسی فقهی حقوق خانواده''' نوشتهٔ [[سید مصطفی محقق داماد]]، به تحلیل فقهی و حقوقی مواد مرتبط با [[فقه خانواده]] در قانون مدنی ایران (نکاح و طلاق) می‌پردازد. این اثر، پس از بررسی موضوعات مختلف، دیدگاه فقهی نویسنده را نیز ارائه می‌کند. نویسنده عقد نکاح را به‌عنوان یک قرارداد حقوقی و دینی معرفی کرده و مسائل مرتبط با ازدواج و طلاق را با توجه به شرایط جدید اجتماعی بررسی کرده است. محقق داماد بر عدالت و حفظ [[کرامت انسانی]] در حقوق و وظایف زوجین تأکید دارد و به تحلیل شرایط و موانع نکاح با نگاهی به مقتضیات روز پرداخته است. وی همچنین در موضوعاتی همچون ازدواج دائم و موقت، ولایت بر نکاح و طلاق، خواستگاری، مهریه، [[ازدواج با غیرمسلمان]]، دیدگاه‌های جدید فقهی را طرح و بحث کرده است.
==معرفی اجمالی و ساختار==
==معرفی اجمالی و ساختار==
کتاب بررسی فقهی حقوق خانواده اثر [[سید مصطفی محقق داماد]]، یکی از آثار در حوزه [[فقه خانواده]] است که به بررسی مسائل فقهی و حقوقی مرتبط با نکاح و ازدواج بر اساس قانون مدنی ایران می‌پردازد. چاپ بیستم این کتاب توسط مرکز نشر علوم اسلامی در سال ۱۴۰۰ش منتشر شده است. نویسنده تلاش کرده است تا ضمن تحلیل دقیق مسائل کلاسیک فقهی، به چالش‌ها و پرسش‌های جدید در این حوزه نیز پاسخ دهد.  
کتاب بررسی فقهی حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن، اثر [[سید مصطفی محقق داماد]]، یکی از آثار در حوزه [[فقه خانواده]] است که به بررسی مسائل فقهی و حقوقی مرتبط با نکاح و ازدواج بر اساس قانون مدنی ایران می‌پردازد. چاپ بیستم این کتاب توسط مرکز نشر علوم اسلامی در سال ۱۴۰۰ش منتشر شده است. نویسنده تلاش کرده است تا ضمن تحلیل دقیق مسائل کلاسیک فقهی، به چالش‌ها و پرسش‌های جدید در این حوزه نیز پاسخ دهد.  


محقق داماد، پیروزی انقلاب اسلامی و نزدیکی حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها را فرصتی کم‌نظیر برای تکامل حقوق اسلامی می‌داند. به گفته او قانون مدنی ایران که توسط جمعی از علمای برجسته تدوین گردیده، به‌عنوان میراثی ارزشمند مبتنی بر اصول شریعت شناخته می‌شود. در همین راستا، کتاب حاضر تلاش دارد بخش حقوق خانواده را در این قانون، با تحلیل عمیق‌تر و ارائه دیدگاه‌های متفاوت بررسی کند. همچنین در این اثر، با بهره‌گیری از منابع فقهی، ضمن جلوگیری از سنت‌شکنی، امکان مقایسه با نظام‌های حقوقی غیر اسلامی فراهم شده است (ص۲۳). سبک نویسنده به گونه‌ای است که پس از توضیح مواد قانونی مرتبط با حقوق خانواده در قانون مدنی، با بررسی فقهی به جمع‌بندی مطالب پرداخته و در نهایت نظر فقهی خود را نیز بیان می‌کند.
محقق داماد، پیروزی انقلاب اسلامی و نزدیکی حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها را فرصتی کم‌نظیر برای تکامل حقوق اسلامی می‌داند. به گفته او قانون مدنی ایران که توسط جمعی از علمای برجسته تدوین گردیده، به‌عنوان میراثی ارزشمند مبتنی بر اصول شریعت شناخته می‌شود. در همین راستا، کتاب حاضر تلاش دارد بخش حقوق خانواده را در این قانون، با تحلیل عمیق‌تر و ارائه دیدگاه‌های متفاوت بررسی کند. همچنین در این اثر، با بهره‌گیری از منابع فقهی، ضمن جلوگیری از سنت‌شکنی، امکان مقایسه با نظام‌های حقوقی غیر اسلامی فراهم شده است (ص۲۳). سبک نویسنده به گونه‌ای است که پس از توضیح مواد قانونی مرتبط با حقوق خانواده در قانون مدنی، با بررسی فقهی به جمع‌بندی مطالب پرداخته و در نهایت نظر فقهی خود را نیز بیان می‌کند.
خط ۶۱: خط ۶۱:


== وضعیت ولایتِ ولی در ازدواج دختر ==
== وضعیت ولایتِ ولی در ازدواج دختر ==
محقق داماد با بررسی نسخه‌های قدیمی و جدید مواد مرتبط با قانون مدنی، موضوعاتی همچون سن ازدواج، ولایت ولی، رعایت مصلحت، تأثیر بکارت در سقوط ولایت و ترتیب ولایت پدر و جد را شرح داده است.
محقق داماد با بررسی نسخه‌های قدیمی و جدید مواد مرتبط با قانون مدنی، موضوعاتی همچون [[سن ازدواج]]، ولایت ولی، رعایت مصلحت، تأثیر بکارت در سقوط ولایت و ترتیب ولایت پدر و جد را شرح داده است.


=== اجازه ولی در نکاح دختر شوهر نکرده ===
=== اجازه ولی در نکاح دختر شوهر نکرده ===
خط ۸۳: خط ۸۳:


== حرمت نكاح با غيرمسلمان ==
== حرمت نكاح با غيرمسلمان ==
نكاح مرد و زن مسلمان با غيرمسلمان از مسائل مهم فقهى است. بر اساس ماده ۱۰۵۹ قانون مدنى، ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان در هر نوع ازدواج (دائم و موقت) مجاز نیست. اما برای ازدواج مرد مسلمان با زن غیرمسلمان، این قانون ساکت است و باید به منابع فقهى مراجعه کرد (ص۱۴۱).
[[ازدواج مسلمان با غیرمسلمان|نكاح مرد و زن مسلمان با غيرمسلمان]] از مسائل مهم فقهى است. بر اساس ماده ۱۰۵۹ قانون مدنى، ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان در هر نوع ازدواج (دائم و موقت) مجاز نیست. اما برای ازدواج مرد مسلمان با زن غیرمسلمان، این قانون ساکت است و باید به منابع فقهى مراجعه کرد (ص۱۴۱).


محقق داماد در بررسی فقهی این موضوع اشاره می‌کند که تعریف «مسلمان» و «غیرمسلمان» در قانون مدنى نیامده است، اما از دیدگاه فقهى، مسلمان كسى است که به وحدانیت خداوند و رسالت پیامبر اسلام اعتقاد داشته باشد؛ غیرمسلمان نیز به کسی گفته می‌شود که این اعتقاد را نداشته باشد یا یکی از ضروریات دین اسلام را انکار کند (ص۱۴۱).
محقق داماد در بررسی فقهی این موضوع اشاره می‌کند که تعریف «مسلمان» و «غیرمسلمان» در قانون مدنى نیامده است، اما از دیدگاه فقهى، مسلمان كسى است که به وحدانیت خداوند و رسالت پیامبر اسلام اعتقاد داشته باشد؛ غیرمسلمان نیز به کسی گفته می‌شود که این اعتقاد را نداشته باشد یا یکی از ضروریات دین اسلام را انکار کند (ص۱۴۱).
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:


== بررسی فقهی احکام مهریه و مسائل جدید ==
== بررسی فقهی احکام مهریه و مسائل جدید ==
مهریه از ارکان مهم عقد نکاح است که در نظام فقهی و حقوقی بررسی‌های بسیاری درباره‌ نحوه‌ پرداخت، تقسیط، تلف یا کاهش ارزش آن انجام شده است. قوانین مرتبط با مهریه در فقه امامیه بر اساس اصول حقوقی و شرعی تنظیم شده‌اند، اما برخی موارد، مانند مهریه به نرخ روز، همچنان محل بحث میان فقها هستند.
[[مهریه]] از ارکان مهم عقد نکاح است که در نظام فقهی و حقوقی بررسی‌های بسیاری درباره‌ نحوه‌ پرداخت، تقسیط، تلف یا کاهش ارزش آن انجام شده است. قوانین مرتبط با مهریه در فقه امامیه بر اساس اصول حقوقی و شرعی تنظیم شده‌اند، اما برخی موارد، مانند مهریه به نرخ روز، همچنان محل بحث میان فقها هستند.


=== مهریه به نرخ روز: چالش کاهش ارزش پول ===
=== مهریه به نرخ روز: چالش کاهش ارزش پول ===