منطقة الفراغ: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
=== منافات با ادله اباحه تشریعی === | === منافات با ادله اباحه تشریعی === | ||
به گفته برخی پژوهشگران، پذیرش جعل قانون در منطقة الفراغ برای حاکم جامعه اسلامی، ممکن است با پاره‌ای از آیات و روایات (مانند آیه ۸۷ سوره مائده) که به تأسیس حوزه مباحات انجامیده، تعارض داشته باشد؛<ref>حکمت‌نیا، «تبیین نظریه منطقة الفراغ»، ص۱۱۱.</ref> زیرا وقتی شارع بندگان خود را در حکمی آزاد گذاشت و در وجوب یا حرمت آن مصلحتی ندید، یا متعلق آنها را دارای مصلحتی در حد وجوب و حرمت ندانست، به چه دلیل حاکم یا هر کس دیگر می‌تواند همان را بر مردم واجب یا حرام اعلام کند؛ بنابراین پذیرش اختیار حاکم بر جعل حکم در منطقة الفراغ به مخالفت با حکم الهی منجر خواهد شد.<ref>حسینی، «بازشناسی، تحلیل و نقد نظریه منطقه الفراغ»، ص۹۴.</ref> | به گفته برخی پژوهشگران، پذیرش جعل قانون در منطقة الفراغ برای حاکم جامعه اسلامی، ممکن است با پاره‌ای از آیات و روایات (مانند آیه ۸۷ سوره مائده) که به تأسیس حوزه مباحات انجامیده، تعارض داشته باشد؛<ref>حکمت‌نیا، «تبیین نظریه منطقة الفراغ»، ص۱۱۱.</ref> زیرا وقتی شارع بندگان خود را در حکمی آزاد گذاشت و در وجوب یا حرمت آن مصلحتی ندید، یا متعلق آنها را دارای مصلحتی در حد وجوب و حرمت ندانست، به چه دلیل حاکم یا هر کس دیگر می‌تواند همان را بر مردم واجب یا حرام اعلام کند؛ بنابراین پذیرش اختیار حاکم بر جعل حکم در منطقة الفراغ به مخالفت با حکم الهی منجر خواهد شد.<ref>حسینی، «بازشناسی، تحلیل و نقد نظریه منطقه الفراغ»، ص۹۴.</ref> | ||
==منابع مطالعاتی== | |||
{{اصلی|منطقة الفراغ (منابع مطالعاتی)}} | |||
نظریه‌پردازی درباره منطقة الفراغ در آثار فقهی معاصر از کتاب اقتصادنا اثر سید محمدباقر صدر شروع شد؛ اگرچه زمینه‌های آن را در کتاب [[تنبیه الامه و تنزیه المله]] اثر [[محمدحسین غروی نائینی]] نیز می‌توان پیگیری کرد. پس از آن در کتاب‌هایی که به مسائل حکومت‌داری و نظام قانون‌گذاری در اسلام پرداخته‌اند، بخش‌هایی به این مسئله اختصاص داده شده است. | |||
درباره نظریه منطفة الفراغ در فقه معاصر شیعه کتاب‌ها و مقالاتی نیز به صورت مستقل به رشته تحریر درآمده است. از جمله این کتاب‌ها می‌توان به کتاب منطقة الفراغ در قانون‌گذاری اسلامی نوشته عبدالمجید قائدی لامردی به زبان فارسی و کتاب منطقة الفراغ التشریعی دراسة مقارنة لأهم العناصر المرنة فی الشریعة الاسلامیة اثر فلاح عبدالحسن الدوخی به زبان عربی اشاره کرد. مقالاتی چون نظریه منطقة الفراغ و مرجعیت انسانی نوشته [[حیدر حب‌الله]]، چیستی و دلائل منطقة الفراغ در قانون‌گذاری اسلامی تألیف علی رحمانی‌فرد و عبدالمجید قائدی لامردی و منطقة الفراغ به مثابه نظریه قانون‌گذاری نوشته حسن امینی‌پژوه و محسن اسماعیلی، نیز به بررسی این مسئله از منظر فقه شیعه پرداخته‌اند. | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||