کاربر:Ma.sultanmoradi/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخه‌ها

Ma.sultanmoradi (بحث | مشارکت‌ها)
Ma.sultanmoradi (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱: خط ۱:
[[قرارداد الکترونیکی]] به معنای توافقی است که ایجاب و قبول آن از راه دور و از طریق اینترنت انجام می‌شود. این نوع از قراردادها، رکن اساسی [[تجارت الکترونیکی]] است. فراگیری قراردادهای الکترونیکی - در قالب‌های خرید و فروش، ازدواج، اجاره و امثال این‌ها - باعث پدید آمدن برخی مسائل فقهی تازه شده است. این مسائل بیشتر به مکتوب بودن قرارداد، نحوه احراز شرایط صحت، شرایط متعاقدین، حجیت ایجاب و قبول اینترنتی، حجیت امضای الکترونیک، حقوق دو طرف قرارداد الکترونیک مربوط می‌شود. برای مثال در بسیاری از خرید و فروش‌های اینترنتی، ایجاب و قبول به شکل سنتی خود وجود ندارد و خریدار با انتخاب گزینه‌هایی مثل «ارسال به سبد خرید» یا «ثبت سفارش»  اقدام به خرید می‌کند. این تفاوت‌ها با نحوه سنتیِ بیع و دیگر قراردادها سوالاتی را برابر فقیهان و پژوهشگران فقه قرار داده است.   
[[قرارداد الکترونیکی]] به معنای توافقی است که ایجاب و قبول آن از راه دور و از طریق اینترنت انجام می‌شود. این نوع از قراردادها، رکن اساسی [[تجارت الکترونیکی]] است. فراگیری قراردادهای الکترونیکی - در قالب‌های خرید و فروش، ازدواج، اجاره و امثال این‌ها - باعث پدید آمدن برخی مسائل فقهی تازه شده است. این مسائل بیشتر به مکتوب بودن قرارداد، نحوه احراز شرایط صحت، شرایط متعاقدین، حجیت ایجاب و قبول اینترنتی، حجیت امضای الکترونیک، حقوق دو طرف قرارداد الکترونیک مربوط می‌شود. برای مثال در بسیاری از خرید و فروش‌های اینترنتی، ایجاب و قبول به شکل سنتی خود وجود ندارد و خریدار با انتخاب گزینه‌هایی مثل «ارسال به سبد خرید» یا «ثبت سفارش»  اقدام به خرید می‌کند. این تفاوت‌ها با نحوه سنتیِ بیع و دیگر قراردادها سوالاتی را برابر فقیهان و پژوهشگران فقه قرار داده است.   


برخی از پرسش‌های پیش روی فقه در زمینۀ قرارداد‌های الکترونیک بدین شرحند: ماهیت قراردادهای الکترونیکی می‌تواند ذیل مبانی فقه موجود برسی شود یا اینکه فقه برای توضیح آنها نیازمند توسعه در فروع خود است؟  شرایط عمومی صحت قراردادهای الکترونیک چیست؟ آیا کنش‌هایی مثل کلیک کردن روی گزینه‌ها می‌تواند معنای ایجاب یا قبول داشته باشد؟ کدام یک از مراحل یک معاملۀ اینترنتی - از جمله قرار دادن اطلاعات مورد معامله در سایت، بازدید، افزودن به سبد کالا، پرداخت پول یا تحویل کالا - به معنای ایجاب یا قبول است؟ در معاملاتی که مبتنی بر نوشتن قرارداد است، کدام یک از مراحل - نوشتن متن یا امضای الکترونیکی - به معنای ایجاب و قبول است؟ آیا فقه امضای الکترونیکی را به رسمیت می‌شناسد؟ ماهیت و قلمرو اقاله در قراردادهای الکترونیکی و شرایط صحت آن چیست؟ آیا طرفین قرارداد می‌توانند قرارداد را با وسایل ارتباط الکترونیکی اقاله کنند؟ خیارات در فقه اسلامی چگونه بر قوانین تجارت الکترونیکی تطبیق می‌­شود؟ آیا خیاراتی که قابل تطبیق بر قرارداد الکترونیکی نیستند - مثل خیار مجلس - به شکل دیگری در نظر گرفته می‌شوند یا بایستی آنها را غیر قابل اجرا دانست؟  
برخی از پرسش‌های پیش روی فقه در زمینۀ قرارداد‌های الکترونیک بدین شرحند: ماهیت قراردادهای الکترونیکی می‌تواند ذیل مبانی فقه موجود برسی شود یا اینکه فقه برای توضیح آنها نیازمند توسعه در فروع خود است؟  شرایط عمومی صحت قراردادهای الکترونیک چیست؟ آیا کنش‌هایی مثل کلیک کردن روی گزینه‌ها می‌تواند معنای ایجاب یا قبول داشته باشد؟ کدام یک از مراحل یک معاملۀ اینترنتی - از جمله قرار دادن اطلاعات مورد معامله در سایت، بازدید، افزودن به سبد کالا، پرداخت پول یا تحویل کالا - به معنای ایجاب یا قبول است؟ در معاملاتی که مبتنی بر [[قرارداد مکتوب|نوشتن قرارداد]] است، کدام یک از مراحل - نوشتن متن یا امضای الکترونیکی - به معنای ایجاب و قبول است؟ آیا فقه [[امضای الکترونیکی]] را به رسمیت می‌شناسد؟ ماهیت و قلمرو اقاله در قراردادهای الکترونیکی و شرایط صحت آن چیست؟ آیا طرفین قرارداد می‌توانند قرارداد را با وسایل ارتباط الکترونیکی اقاله کنند؟ خیارات در فقه اسلامی چگونه بر قوانین تجارت الکترونیکی تطبیق می‌­شود؟ آیا خیاراتی که قابل تطبیق بر قرارداد الکترونیکی نیستند - مثل خیار مجلس - به شکل دیگری در نظر گرفته می‌شوند یا بایستی آنها را غیر قابل اجرا دانست؟  


== کتاب ==
== کتاب ==
خط ۳۰: خط ۳۰:
# بررسی فقهی و حقوقی قانون حاکم بر قراردادهای الکترونیکی، مهدی محمدیان امیری و علیرضا عسگری و سید محمدمهدی احمدی و سید حسن عابدیان، [[فصلنامه مطالعات فقهی و فلسفی]]، دوره ۹، شماره ۳۴، شماره پیاپی ۳۴، تیر ۱۳۹۷ش. [https://aqojap.qom.iau.ir/article_667755_429489769db30c01a9bf5a48b32ef841.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# بررسی فقهی و حقوقی قانون حاکم بر قراردادهای الکترونیکی، مهدی محمدیان امیری و علیرضا عسگری و سید محمدمهدی احمدی و سید حسن عابدیان، [[فصلنامه مطالعات فقهی و فلسفی]]، دوره ۹، شماره ۳۴، شماره پیاپی ۳۴، تیر ۱۳۹۷ش. [https://aqojap.qom.iau.ir/article_667755_429489769db30c01a9bf5a48b32ef841.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# ماهیت حقوقی و فقهی قراردادهای الکترونیکی، خلیل‌اله احمدوند و احمدرضا چنگیزیان، پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران، دوره ۴، ۱۳۹۷ش.
# ماهیت حقوقی و فقهی قراردادهای الکترونیکی، خلیل‌اله احمدوند و احمدرضا چنگیزیان، پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران، دوره ۴، ۱۳۹۷ش.
# خیار حق انصراف در قراردادهای الکترونیکی، سید محمد حسینی و زهرا سخن‌خوش، مطالعات علوم سیاسی، [[ماهامه حقوق و فقه]]، دوره چهارم، شماره ۱، بهار ۱۳۹۷ش.
# خیار حق انصراف در قراردادهای الکترونیکی، سید محمد حسینی و زهرا سخن‌خوش، [[فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه]]، دوره چهارم، شماره ۱، بهار ۱۳۹۷ش.
# خیار تعذر تسلیم در قراردادهای الکترونیکی، سید محمد حسینی و زهرا سخن‌خوش، مطالعات علوم سیاسی، [[ماهامه حقوق و فقه]]، دوره چهارم، شماره۱، بهار ۱۳۹۷ش.
# خیار تعذر تسلیم در قراردادهای الکترونیکی، سید محمد حسینی و زهرا سخن‌خوش، مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره چهارم، شماره۱، بهار ۱۳۹۷ش.
# نقش کتبی یا لفظی بودن قراردادها در امنیت شغلی از دیدگاه فقهی، مبانی فقهی حقوق اسلامی، دوره ۱۱، شماره ۱، دی ۱۳۹۷ش. [https://journals.srbiau.ac.ir/article_13467_5de11101d7c60b0bb336cdab3d338431.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# نقش کتبی یا لفظی بودن قراردادها در امنیت شغلی از دیدگاه فقهی، مبانی فقهی حقوق اسلامی، دوره ۱۱، شماره ۱، دی ۱۳۹۷ش. [https://journals.srbiau.ac.ir/article_13467_5de11101d7c60b0bb336cdab3d338431.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# مبانی تفسیر قرارداد در قانون تجارت الکترونیک، شهرام محقق دولت آبادی و محمدرضا فلاح، [[فصلنامه فقه، حقوق و علوم جزا]] زمستان ۱۳۹۶ش. [https://joce.ir/afile/112-123SH.M.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# مبانی تفسیر قرارداد در قانون تجارت الکترونیک، شهرام محقق دولت آبادی و محمدرضا فلاح، [[فصلنامه فقه، حقوق و علوم جزا]]، زمستان ۱۳۹۶ش. [https://joce.ir/afile/112-123SH.M.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# واکاوی فقهی و حقوقی خیار غبن در قراردادهای الکترونیکی، امیر احمدی و محمد رسول آهنگران، دوره ۸، شماره ۳۰ - شماره پیاپی ۳۰، تیر ۱۳۹۶ش. [https://aqojap.qom.iau.ir/article_539470_9c66a4efde15fc60fb8ea54e0a6331e9.pdf مقاله را اینجا ببینید].
# واکاوی فقهی و حقوقی خیار غبن در قراردادهای الکترونیکی، امیر احمدی و محمد رسول آهنگران، دوره ۸، شماره ۳۰ - شماره پیاپی ۳۰، تیر ۱۳۹۶ش. [https://aqojap.qom.iau.ir/article_539470_9c66a4efde15fc60fb8ea54e0a6331e9.pdf مقاله را اینجا ببینید].
# مطالعه تطبیقی شرط مکتوب بودن ابراز اراده، جلال سلطان‌احمدی، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دوره ۲۱، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۶ش. [https://clr.modares.ac.ir/article-20-8894-fa.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# مطالعه تطبیقی شرط مکتوب بودن ابراز اراده، جلال سلطان‌احمدی، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دوره ۲۱، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۶ش. [https://clr.modares.ac.ir/article-20-8894-fa.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# شبهه‌شناسی فقهی و اصل اولی در قرارداد الکترونیکی، محمدعلی خادمی کوشا، [[فصلنامه فقه]]، دوره ۲۲، شماره ۸۳، شماره پیاپی ۸۳، فروردین ۱۳۹۴ش. [http://jf.isca.ac.ir/article_22660_bd263f7cfa0316992040bae285ffe069.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# شبهه‌شناسی فقهی و اصل اولی در قرارداد الکترونیکی، محمدعلی خادمی کوشا، [[فصلنامه فقه]]، دوره ۲۲، شماره ۸۳، شماره پیاپی ۸۳، فروردین ۱۳۹۴ش. [http://jf.isca.ac.ir/article_22660_bd263f7cfa0316992040bae285ffe069.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# تطبیق خیارات فقهی در تجارت الکترونیک، [[فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی]]، دوره ۸، شماره ۴ - شماره پیاپی ۲۶، اسفند ۱۳۹۴ش. [https://jil.bonab.iau.ir/article_531257_60a3e5607f87655365f6ebf7398df771.pdf مقاله را انجا ببینید.]
# تطبیق خیارات فقهی در تجارت الکترونیک، [[فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی]]، دوره ۸، شماره ۴ - شماره پیاپی ۲۶، اسفند ۱۳۹۴ش. [https://jil.bonab.iau.ir/article_531257_60a3e5607f87655365f6ebf7398df771.pdf مقاله را انجا ببینید.]
# خیار مجلس در قراردادهای الکترونیکی، علی‌اکبر ایزدی‌فرد و حسین کاویار و علی حسنجانی، [[فصلنامه مجله حقوقی دادگستری]]، دوره ۷۷، شماره ۸۱ - شماره پیاپی ۸۱، فروردین ۱۳۹۲ش. [https://www.jlj.ir/article_10971_72a0e7c0e3b4b0da39fa3060bcd5a1de.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# خیار مجلس در قراردادهای الکترونیکی، علی‌اکبر ایزدی‌فرد و حسین کاویار و علی حسنجانی، فصلنامه مجله حقوقی دادگستری، دوره ۷۷، شماره ۸۱ - شماره پیاپی ۸۱، فروردین ۱۳۹۲ش. [https://www.jlj.ir/article_10971_72a0e7c0e3b4b0da39fa3060bcd5a1de.pdf مقاله را اینجا ببینید.]


=== عربی ===
=== عربی ===
خط ۷۱: خط ۷۱:
===عربی===
===عربی===
# العقد الإلکترونی فی الفقه الإسلامی والقانون: دراسة مقارنة، ولید خلیل محمد الحواجرة، رسالۀ دکتری، کلیة الدراسات العلیا، الجامعة الاردنیة، اردن، ۲۰۱۰م.
# العقد الإلکترونی فی الفقه الإسلامی والقانون: دراسة مقارنة، ولید خلیل محمد الحواجرة، رسالۀ دکتری، کلیة الدراسات العلیا، الجامعة الاردنیة، اردن، ۲۰۱۰م.
== منابع دیگر ==
=== فارسی ===
# قراردادهای الکترونیکی از دیدگاه فقه و حقوق بررسی شد