کاربر:Khoshnudi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات یار امام (ع) | |||
| عنوان = عُمَر بن عبدالله قرشی مخزومی | |||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
|توضیح تصویر = | |||
| نام کامل = عُمَر بن عبدالله قرشی مخزومی | |||
| لقب = | |||
| نسب = | |||
| خویشاوندان سرشناس = ام‌سلمه | |||
| تاریخ تولد = ۲ هجری قمری | |||
| شهر تولد = [[حبشه]] | |||
| کشور تولد = | |||
| محل زندگی = [[مدینه]]، [[بحرین]]، [[کوفه]] | |||
| تاریخ وفات/شهادت = [[سال ۳۸ هجری قمری|۳۸ق]]. | |||
| شهر وفات/شهادت = مدینه | |||
| نحوه وفات/شهادت = | |||
| مدفن = قبرستان بقیع | |||
| از یاران = [[امام علی(ع)]] | |||
| فعالیت‌ها= فرمانده جنگی، از مخالفان عثمان، والی منصوب [[بحرین]] | |||
| مشایخ = | |||
| شاگردان = | |||
| آثار = | |||
}} | |||
عمر بن ابی‌سلمه مخزومی | |||
'''عُمَر بن أبی‌سَلَمِه مَخزومی''' ... | |||
== معرفی و جایگاه == | |||
عُمَر بن عبدالله قرشی مخزومی فرزندخوانده [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] بود.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۵۹.</ref> پدرش [[عبدالله بن عبدالاسد|أبوسلمه عبدالله بن عبدالأسد]]، [[محرمیت رضاعی|برادر رضاعی]] و [[صحابه|صحابی پیامبر(ص)]] و مادرش [[ام سلمه|ام‌سلمه]] بود<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۵۹.</ref> که پس از [[شهادت]] عبدالله در جنگ بدر به [[سال سوم هجری|سال سوم هجری قمری]]<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۴۰۷.</ref> با حضرت محمد(ص) ازدواج کرد.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۴۰۷.</ref> در رجال برقی و شیخ طوسی نام او عَمْرو ضبط شده است<ref name=":0" /> | |||
=== جایگاه نزد ائمه (ع) === | |||
در منابع تاریخی عُمَر را از [[شیعه|شیعیان]] و [[فهرست اصحاب امام علی(ع)|اصحاب امام علی(ع)]] برشمرده‌اند. او و برادرش محمد به توصیه مادرشان ([[ام سلمه]]) در جنگهای [[جنگ جمل|جمل]]،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۶۰.</ref> [[جنگ نهروان|نهروان]] و [[صفین]] حضور داشتند. امام علی بعد از جنگ نهروان، او را به امارت فارس و بحرین منصوب کرد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۶۰.</ref> به نقل سید رضی در کتاب نهج البلاغه او به سال ۳۸ هجری قمری کارگزار امام علی (ع) در بحرین بود.<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج۶، ص۲۱۹؛ و ر.ک. تاریخ طبری، ج۴، ص۴۵۱.</ref><ref>سید اصغر ناظم‌زاده، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۰۶۰.</ref><ref>ر. ک. شرح ابن ابی الحدید، ج. ۱۴، ص۱۷ و ج۱۶، ص۱۷۳؛ تهذیب التهذیب، ج۶، ص۶۱.</ref> امام علی قبل از جنگ صفین، در نامهای ضمن اظهار رضایت از عملکرد عُمَر، حکمرانی بحرین را به شخص دیگری سپرد و از او به عنوان کسی که مایه دلگرمی است برای شرکت در جنگ صفین و نبرد با شامیان دعوت کرد. پس از جنگ صفین او همراه با علی (ع) به کوفه بازگشت و حدود یک سال در کنارش ماند. به نقل الفتوح، عُمَر شخصی فاضل و عابد و عاقل بود. | |||
بنابر نقل تاریخ‌نویسان عُمَر بعد از شهادت امام علی(ع) از شیعیان امام حسن و مخالفین با معاویه بود. او مورد اعتماد و وثوق [[امام حسن مجتبی|امام حسن]] بود که در [[صلح امام حسن(ع)|معاهده صلح با معاویه]] حضور داشت و از جمله شاهدان عینی آن واقعه بود.<ref>ر. ک. خصال صدوق، باب ۱۲، ص۴۱؛ مناقب ابن‌شهرآشوب، ج۴، ص۳۴ (در این سند لفظ «عُمر» به «عمرو» ضبط شده است و چنین است: «عمرو بن ابی سلمه».</ref> | |||
طبق نقل علمای رجال و حدیث‌نگاران او حافظ قرآن بود و روایاتی از پیامبر(ص) نقل کرده است.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۶۰.</ref> و در سلسله راویان [[حدیث کساء]]، [[غدیر خم]] و [[حدیث ائمه|ائمه اثنا عشر]] قرار دارد. | |||
=== زندگی‌نامه === | |||
به نقل منابع تاریخی، عُمَر در حبشه به دنیا آمد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۵۹. ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۴۰۶.</ref> ولی برخی منابع محل تولد او را مدینه دانسته‌اند.<ref>الاصابه (ج ۸، ص۲۲۲) محل ولادت او را مدینه ذکر کرده است</ref> در سال تولد او نیز اختلاف است و کتاب الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تولد او را [[سال ۲ هجری قمری|سال دو هجری قمری]] ضبط کرده است.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۵۹.</ref> اما در کتاب سیر اعلام النبلاء، نقل الاستیعاب را ناصحیح دانسته و سال تولد عُمَر بن عبدالله را دوسال یا بیشتر، قبل از هجرت نگاشته است.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۴۰۷.</ref> در رجال برقی و شیخ طوسی نام او عمرو ضبط شده است.<ref name=":0">رجال البرقی-ابن داود. جلد:۱. صفحه:۲۸۶ [۳۱۳] ۳۵ - عمرو بن أبی سلمة | |||
رجال الطوسی. جلد:۱. صفحه:۴۳ عمرو بن أبی سلمة، ابن أم سلمة</ref> | |||
به نقل کتاب الاستیعاب، او هنگام رحلت پیامبر، نُه سال داشت. کتاب سیر اعلام النبلاء عُمَر را بزرگترین فرزند ابی‌سلمه دانسته و برای او یک برادر به نام سلمه و دو خواهر به نامهای زینب و دره معرفی کرده است.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۴۰۷.</ref> در منابع رجال شیعی برای او برادری به نام محمد نیز ذکر شده است. به نقل ذهبی او عمر زیادی کرد و بزرگ قبیله بنی‌مخزوم شد<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۴۰۷.</ref> و در سال ۸۳ هجری در عصر حکومت [[عبدالملک مروان]] درگذشت<ref name=":2">ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج۳، ص۱۱۶۰.</ref> و در بقیع به خاک سپرده شد. | |||
== نامه تمجید و دعوت امام علی(ع) از عمر بن ابی‌سلمه == | |||
{{جعبه نقل قول | |||
| عنوان = عنوان گفتاورد | |||
| نویسنده = نام نویسنده | |||
| نقل قول = | |||
أَمَّا بَعْدُ فَإِنِّی قَدْ وَلَّیْتُ نُعْمَانَ ابْنَ عَجْلَانَ الزُّرَقِیَّ عَلَی الْبَحْرَیْنِ وَ نَزَعْتُ یَدَکَ بِلَا ذَمٍّ لَکَ وَ لَا تَثْرِیبٍ عَلَیْکَ فَلَقَدْ أَحْسَنْتَ الْوِلَایَةَ وَ أَدَّیْتَ الْأَمَانَةَ فَأَقْبِلْ غَیْرَ ظَنِینٍ وَ لَا مَلُومٍ وَ لَا مُتَّهَمٍ وَ لَا مَأْثُومٍ | |||
فَلَقَدْ أَرَدْتُ الْمَسِیرَ إِلَی ظَلَمَةِ أَهْلِ الشَّامِ وَ أَحْبَبْتُ أَنْ تَشْهَدَ مَعِی فَإِنَّکَ مِمَّنْ أَسْتَظْهِرُ بِهِ عَلَی جِهَادِ الْعَدُوِّ وَ إِقَامَةِ عَمُودِ الدِّینِ إِنْ شَاءَ اللَّهُ | |||
| منبع = منبع (اختیاری) | |||
| تراز = تراز گفتاورد (اختیاری) | |||
| پس‌زمینه = رنگ پس‌زمینه (اختیاری) | |||
| عرض = عرض جعبه (اختیاری) | |||
| حاشیه = حاشیه (اختیاری) | |||
| اندازه قلم = اندازه قلم (اختیاری) | |||
}} | |||
امام علی (ع) در نامهای به عمر بن ابی سلمه مخزومی که والی بحرین بود، او را عزل کرده و نعمان بن عجلان زرقی را به جای او منسوب کرد. | |||
مضمون نامه چنین است که: | |||
ای عُمَر تو وظیفه خویش در امارت بحرین را به خوبی انجام دادی و امانتی که به تو سپرده بودم را ادا کردی. اینک قصد لشکرکشی به شام را دارم و دوست دارم که تو هم با من باشی زیرا از کسانی هستی که در جهاد با دشمن و برپای نگهداشتن دین، به تو دلگرم هستم. | |||
قبل از شریف رضی ابن واضح در تاریخ خود ج ۲ ص ۱۹۰ و بلاذری در کتاب انساب الاشراف ص۱۵۹ آنرا نقل کرده‌اند<ref>(مصادر نهج البلاغه ج۳ ص۳۴۶) | |||
. نهج‌البلاغه، نامه ۴۲. یکصد موضوع پانصد داستانسید علی‌اکبر صداقتتولیقمزمستان ۱۳۸۶دوم۳۳۰ وسند نامه در کتاب مصادر نهج البلاغه آمده است: از کسانی که قبل از سید رضی این نامه را نقل کرده‌اند: ابن واضح (یعقوبی متوفای ۲۸۴) در کتاب تاریخ خود و بلاذری (متوفای ۲۷۹) در کتاب انساب الاشراف است (مصادر نهج البلاغه، ج ۳، ص 346)</ref>.<ref>ر. ک. نهج البلاغه، نامه ۴۴.</ref> | |||
== پانویس == | |||
{{پانوشت}} | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
{{پایان}} | |||
* إبن عبدالبِر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، چاپ اول، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | |||
* ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ ۱۰، ۱۴۱۴ق. | |||
{{یاران امام علی (ع)}} | |||
[رده:کارگزاران حکومت امام علی]] | |||
[رده:سپاهیان امام علی در جنگ صفین]] | |||
[رده:سپاهیان امام علی در جنگ جمل]] | |||
[رده:سپاهیان امام علی در جنگ نهروان]] | |||
[رده:یاران امام علی]] | |||
[رده:تابعین]] | |||
[رده:مخاطبان نامه‌های امام علی]] | |||
[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[رده:مدفونان در بقیع]] | |||