کاربر:Mojtaba61.Abedini/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
== | ==جایگاه فقهی طنز== | ||
نویسنده در ابتدا روایات مرتبط با مزاح را به سه دسته کلی تقسیم میکند: جواز مزاح، نهی از مزاح به‌طور مطلق و نهی از کثرت مزاح. پس از بررسی سندی و دلالتی هر یک از این روایات، نویسنده به جمع‌بندی و تحلیل آنها می‌پردازد. او با استفاده از تعلیل‌هایی که در روایات نهی از مزاح آمده، نتیجه میگیرد که مراد شارع از نهی در این روایات، نهی تنزیهی است و نه تحریمی. همچنین، با استناد به قرائن و شواهد موجود در متن روایات و بر اساس قاعده اصولی، روایات نهی را به نهی از کثرت مزاح تفسیر میکند و توضیح میدهد که آنچه کراهت دارد، کثرت مزاح است، نه خود مزاح. در ادامه، نویسنده با استناد به روایتی که بر کثرت مزاح در سفر دلالت دارد، حکم به عدم کراهت کثرت مزاح در سفر میدهد. (ص۶۳-۸۰) | |||
نویسنده در ادامه با استناد به روایات، به بررسی حکم شرعی خنده و کلام خنده‌آور پرداخته است. او سوال میکند که آیا خندیدن یا کلام و فعل خنده‌آور در اسلام حکم خاصی دارد؟ | |||
نویسنده در ابتدا با استناد به روایاتی که از خنداندن دیگران نهی کرده‌اند، دلالت این روایات را بررسی کرده و نتیجه میگیرد که این نهی‌ها جنبه ارشادی دارند و نه مولوی. به عبارت دیگر، نهی از خندان دیگران به معنای تحریم نیست، بلکه نوعی توصیه است که نشان میدهد کثرت خندیدن ممکن است نکوهیده باشد. (ص۸۱-۸۷) | |||
==مصادیق طنز== | |||
نویسنده مصادیق مختلف طنز را با ادله فقهی و روایی سعی در بیان حکم فقهی آنها داشته است. مصادیقی همچون: | |||
* بررسی مرزهای لهو و مبالغه در ادبیات طنز | |||
* بررسی فقهی طنز در اعانه بر مکروه | |||
* ظنز و ادخال سرور، خیرخواهی و امر به معروف | |||
* طنز و هتک حرمت نسبت به مؤمنان | |||
* حکم فقهی طنز اقوام و اصناف | |||
* طنز و دوربین مخفی | |||
* طنز با احکام الهی | |||
نویسنده در ابتدا توضیحاتی در ذیل هر یک از این موضوعات مذکور ارائه میدهد و سپس با بیان روایات مورد نظر و بررسی سندی و محتوایی آنها حکم فقهی آن را ذکر میکند. | |||
===قاعده اصل برائت === | ===قاعده اصل برائت === | ||
| خط ۱۹: | خط ۴۹: | ||
مقدمه: | مقدمه: | ||
در فصل دوم کتاب، نویسنده به جایگاه فقهی مزاح پرداخته است. او | در فصل دوم کتاب، نویسنده به جایگاه فقهی مزاح پرداخته است. او | ||
===بررسی مرزهای لهو و مبالغه در ادبیات طنز=== | ===بررسی مرزهای لهو و مبالغه در ادبیات طنز=== | ||
در فصل پنجم و ششم، نویسنده به بررسی فقهی ارتباط میان لهو و طنز و نیز طنز و مبالغه پرداخته و در ابتدا این پرسش را مطرح میکند که آیا طنز می‌تواند نوعی لهو باشد و بنابراین حرام محسوب شود. او با مثال‌هایی از موارد لهو، مانند حرمت شکار به قصد تفریح یا حرمت دست زدن به حد افراط، نتیجه میگیرد که اگر این موارد به دلیل لهو بودن ممنوع‌اند، برنامه‌های سرگرم‌کننده رادیو و تلویزیون و کمدی های طنزگونه که ساعت ها وقت مردم را میگیرد، مصداق لهو حرام باشند. | در فصل پنجم و ششم، نویسنده به بررسی فقهی ارتباط میان لهو و طنز و نیز طنز و مبالغه پرداخته و در ابتدا این پرسش را مطرح میکند که آیا طنز می‌تواند نوعی لهو باشد و بنابراین حرام محسوب شود. او با مثال‌هایی از موارد لهو، مانند حرمت شکار به قصد تفریح یا حرمت دست زدن به حد افراط، نتیجه میگیرد که اگر این موارد به دلیل لهو بودن ممنوع‌اند، برنامه‌های سرگرم‌کننده رادیو و تلویزیون و کمدی های طنزگونه که ساعت ها وقت مردم را میگیرد، مصداق لهو حرام باشند. | ||
| خط ۷۹: | خط ۱۰۶: | ||
۷- نویسنده در فصل یازدهم، به موضوع تزاحم دو مصلحت در طنز پرداخته است (ص۱۴۹)، اما در فصل سیزدهم، دوباره به دو مورد مشابه، یعنی تزاحم طنز با اخلاق اسلامی (ص۱۶۶) و تزاحم با احکام الهی (ص۱۶۷)، اشاره کرده است. به نظر می‌رسد این عناوین، با توجه به اشتراک محتوایی، می‌توانستند در یک فصل ادغام شوند. این تعدد و پراکندگی باعث کاهش انسجام مطالب شده و مخاطب را با تکرار موضوع مواجه میکند. | ۷- نویسنده در فصل یازدهم، به موضوع تزاحم دو مصلحت در طنز پرداخته است (ص۱۴۹)، اما در فصل سیزدهم، دوباره به دو مورد مشابه، یعنی تزاحم طنز با اخلاق اسلامی (ص۱۶۶) و تزاحم با احکام الهی (ص۱۶۷)، اشاره کرده است. به نظر می‌رسد این عناوین، با توجه به اشتراک محتوایی، می‌توانستند در یک فصل ادغام شوند. این تعدد و پراکندگی باعث کاهش انسجام مطالب شده و مخاطب را با تکرار موضوع مواجه میکند. | ||
8-ادله نویسنده در ارائه بحث جامع نیست. در مواردی با استناد به آیات، روایات و کلمات فقها و در مواردی با ادله روایی و در بعضی دیگر بدون ذکر ادله به بیان حکم فقهی می پردازد. | |||