کاربر:Salehi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
===تدریجی الحصول بودن حزب=== | ===تدریجی الحصول بودن حزب=== | ||
فیرحی حزب را مانند هر امر عرفی دیگری، پدیده‌ای می‌بیند که به تدریج شکل می‌گیرد و عناصر آن تکمیل می‌شود. به گفته او حزب ماهیتی ترکیبی دارد که ممکن است برخی از اجزای آن درست و برخی نادرست انجام شود. (ص۶۱-۶۲) فیرحی زاده شدن حزب به‌عنوان موضوعی عرفی را در فرآیندی چند مرحله‌ای تصور می‌کند. شکل‌گیری رویداد حزب، تبدیل شدن آن رویداد به واقعیت، تبدیل شدن واقعیت حزب به مسئله مورد پژوهش، مشخص شدن تعریف و مفهوم مسئله حزب و در نهایت شکل‌گیری و ایجاد موضوع حزب به‌عنوان آخرین گام موضوع‌شناسانه، مراحلی است که در این فرآیند شکل می‌گیرد. به گفته فیرحی مراحل فوق مقدمه شکل‌گیری استدلال و قواعد عملی یا حکم‌شناسی حزب خواهد بود. (ص۶۱-۸۶) | فیرحی حزب را مانند هر امر عرفی دیگری، پدیده‌ای می‌بیند که به تدریج شکل می‌گیرد و عناصر آن تکمیل می‌شود. به گفته او حزب ماهیتی ترکیبی دارد که ممکن است برخی از اجزای آن درست و برخی نادرست انجام شود. (ص۶۱-۶۲) فیرحی زاده شدن حزب به‌عنوان موضوعی عرفی را در فرآیندی چند مرحله‌ای تصور می‌کند. شکل‌گیری رویداد حزب، تبدیل شدن آن رویداد به واقعیت، تبدیل شدن واقعیت حزب به مسئله مورد پژوهش، مشخص شدن تعریف و مفهوم مسئله حزب و در نهایت شکل‌گیری و ایجاد موضوع حزب به‌عنوان آخرین گام موضوع‌شناسانه، مراحلی است که در این فرآیند شکل می‌گیرد. به گفته فیرحی مراحل فوق مقدمه شکل‌گیری استدلال و قواعد عملی یا حکم‌شناسی حزب خواهد بود. (ص۶۱-۸۶) | ||
===تحول در موضوع حزب=== | ===تحول در موضوع حزب=== | ||
به باور نویسنده واژه حزب اگرچه در متون دینی اسلامی تا صدر اسلام امتداد دارد؛ ولی به معنای جدید، پدیده‌ای مدرن است و مختصات خاص خود را دارد؛ بنابراین می‌توان گفت واژه حزب دچار تحول موضوع و انقلاب در مفهوم شده است. (ص۹۰) فیرحی با پیگیری واژه حزب در متون دینی، معتقد است در ادبیات دینی، این مفهوم دارای بار منفی است؛ چراکه در بعد اعتقادی به اختلاف در باورهای دینی اشاره دارد، (ص۹۱-۹۳) در بعد نظامی به لشگرکشی مخالفان انبیا در غالب واژه احزاب می‌پردازد (۹۴-۹۶) و در بعد اجتماعی، بر وحدت‌شکنی این واژه و ایجاد گروه‌بندی‌ها و تفرقه میان امت واحده تأکید دارد. (۹۴-۱۰۰) مثبت‌ترین برداشت از واژه حزب در ادبیات دینی به نظر فیرحی، کاربرد آن در مفهوم بازی و مسابقه در خیرات است. (۱۰۰-۱۰۲) | به باور نویسنده واژه حزب اگرچه در متون دینی اسلامی تا صدر اسلام امتداد دارد؛ ولی به معنای جدید، پدیده‌ای مدرن است و مختصات خاص خود را دارد؛ بنابراین می‌توان گفت واژه حزب دچار تحول موضوع و انقلاب در مفهوم شده است. (ص۹۰) فیرحی با پیگیری واژه حزب در متون دینی، معتقد است در ادبیات دینی، این مفهوم دارای بار منفی است؛ چراکه در بعد اعتقادی به اختلاف در باورهای دینی اشاره دارد، (ص۹۱-۹۳) در بعد نظامی به لشگرکشی مخالفان انبیا در غالب واژه احزاب می‌پردازد (۹۴-۹۶) و در بعد اجتماعی، بر وحدت‌شکنی این واژه و ایجاد گروه‌بندی‌ها و تفرقه میان امت واحده تأکید دارد. (۹۴-۱۰۰) مثبت‌ترین برداشت از واژه حزب در ادبیات دینی به نظر فیرحی، کاربرد آن در مفهوم بازی و مسابقه در خیرات است. (۱۰۰-۱۰۲) | ||
به گفته فیرحی سابقه تشکیل احزاب در ایران، دوره‌ها (گروهی هم مشرب سیاسی مرکب از دوستان و آشنایان) و انجمن‌های عصر مشروطه بود و پس از آن اولین احزابی که در ایران شکل گرفت حزب دموکرات و اجتماعیون هستند که پیش‌درآمد تاسیس و استقرار حزب در عرف سیاسی ایران بودند. نویسنده کتاب از مجموع احزابی که در ایران از زمان مشروطه تا پس از انقلاب اسلامی فعالیت کرده‌اند، دو حزب توده و جمهوری اسلامی را دارای مهم‌ترین سازمان تشکیلاتی و گسترده‌ترین آنها می‌داند. به باور نویسنده شناخت مرام‌نامه، ساختار و اهداف این احزاب برای شناخت و تحول موضوع حزب و درک شرایط و اجزای حزب صحیح، ناقص و فاصد بسیار مهم است. (ص۱۰۲-۱۰۳ و ۱۵۱-۱۵۴) | به گفته فیرحی سابقه تشکیل احزاب در ایران، دوره‌ها (گروهی هم مشرب سیاسی مرکب از دوستان و آشنایان) و انجمن‌های عصر مشروطه بود و پس از آن اولین احزابی که در ایران شکل گرفت حزب دموکرات و اجتماعیون هستند که پیش‌درآمد تاسیس و استقرار حزب در عرف سیاسی ایران بودند. نویسنده کتاب از مجموع احزابی که در ایران از زمان مشروطه تا پس از انقلاب اسلامی فعالیت کرده‌اند، دو حزب توده و جمهوری اسلامی را دارای مهم‌ترین سازمان تشکیلاتی و گسترده‌ترین آنها می‌داند. به باور نویسنده شناخت مرام‌نامه، ساختار و اهداف این احزاب برای شناخت و تحول موضوع حزب و درک شرایط و اجزای حزب صحیح، ناقص و فاصد بسیار مهم است. (ص۱۰۲-۱۰۳ و ۱۵۱-۱۵۴) | ||
===ارجاع رقابت‌های حزبی به منطق بازی=== | ===ارجاع رقابت‌های حزبی به منطق بازی=== | ||
فیرحی با استناد به سخنان [[محمد حسینی بهشتی]] از بنیان‌گذاران حزب جمهوری اسلامی که از رقابت حزبی به مثابه مسابقه در خیرات یاد می‌کند، (ص۲۰۶) حکمرانی حزبی را نوعی بازی تلقی کرده و به شبیه‌سازی عناصر اصلی بازی‌ها با رقابت‌های حزبی می‌پردازد. (ص۲۱۱-۲۱۶) وی نظریه بازی یا استعاره بازی در ادبیات فقهی را ابزار تحلیل مشترکی برای بررسی بسیاری از مسائل رقابتی ازجمله حزب می‌داند. به گفته او این نظریه امکانات دستیابی به هدف را در موقعیت‌های تعارض‌آمیز فراهم می‌کند. (ص۲۱۶) نکته دیگر اینکه رقابت‌های حزبی از نخستین موضوعات در دانش سیاسی است که خود را به ابزارهای ریاضیات کاربردی مانند نظریه بازی‌ها گشوده است. (ص۲۱۸) به باور فیرحی دستیابی به اهداف حزب (کسب قدرت، مشارکت سیاسی و تربیت افراد) نیاز به ایجاد فرصت برابر، عادلانه و منصفانه برای بازی حزبی است و باید به هر قیمتی رقیب در شرایط رقابت بماند و به‌عبارتی حیات تو به حیات رقیب بستگی دارد. (ص۲۲۶-۲۲۷) | فیرحی با استناد به سخنان [[محمد حسینی بهشتی]] از بنیان‌گذاران حزب جمهوری اسلامی که از رقابت حزبی به مثابه مسابقه در خیرات یاد می‌کند، (ص۲۰۶) حکمرانی حزبی را نوعی بازی تلقی کرده و به شبیه‌سازی عناصر اصلی بازی‌ها با رقابت‌های حزبی می‌پردازد. (ص۲۱۱-۲۱۶) وی نظریه بازی یا استعاره بازی در ادبیات فقهی را ابزار تحلیل مشترکی برای بررسی بسیاری از مسائل رقابتی ازجمله حزب می‌داند. به گفته او این نظریه امکانات دستیابی به هدف را در موقعیت‌های تعارض‌آمیز فراهم می‌کند. (ص۲۱۶) نکته دیگر اینکه رقابت‌های حزبی از نخستین موضوعات در دانش سیاسی است که خود را به ابزارهای ریاضیات کاربردی مانند نظریه بازی‌ها گشوده است. (ص۲۱۸) به باور فیرحی دستیابی به اهداف حزب (کسب قدرت، مشارکت سیاسی و تربیت افراد) نیاز به ایجاد فرصت برابر، عادلانه و منصفانه برای بازی حزبی است و باید به هر قیمتی رقیب در شرایط رقابت بماند و به‌عبارتی حیات تو به حیات رقیب بستگی دارد. (ص۲۲۶-۲۲۷) | ||
نویسنده با بررسی احکام بازی در متون فقهی به‌ویژه از منظر [[سید محمد صدر]] در [[کتاب ماورا الفقه]]، جواز هر نوع بازی دارای منفعت عقلانی را استخراج می‌کند. (ص۲۴۰-۲۴۸) به گفته فیرحی حزب به مفهوم مدرن آن همه مختصات یک بازی عقلایی را داراست و می‌توان ذیل باب سبق و رمایه از ابواب فقهی به حکم‌شناسی حزب پرداخت. (ص۲۵۰) او با استناد به سخن سید محمد صدر که بازی‌ها را به معاملات عقلائیه ارجاع می‌دهد، معتقد است اگر حزب را نوعی بازی جدید تلقی کنیم، از آن روی که هر بازی معامله‌ای است، حزب و رقابت‌های حزبی نیز نوعی معامله جدید است و لاجرم تابعی از قواعد و عمومات باب معاملات خواهد بود. (ص۲۵۰-۲۵۳) | |||
==بررسی و ارزیابی== | ==بررسی و ارزیابی== | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۶: | ||
===محدودیت روش تبارشناسی برای موضوع شناسی=== | ===محدودیت روش تبارشناسی برای موضوع شناسی=== | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||