کاربر:Ms.sadeghi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

Ms.sadeghi (بحث | مشارکت‌ها)
دیدگاه عالمان اهل سنت: اصلاح ارقام، اصلاح فاصلهٔ مجازی
Ms.sadeghi (بحث | مشارکت‌ها)
دیدگاه عالمان اهل سنت: اصلاح ارقام، اصلاح فاصلهٔ مجازی
خط ۷۹: خط ۷۹:


===دیدگاه عالمان اهل سنت===
===دیدگاه عالمان اهل سنت===
به گفته قانعی در فصل چهارم، برخی از فقهای اهل سنت همچون احمد بن حنبل، ابن نافع و مالکیه معتقدند مادر برای قتل فرزندش، قصاص می‌شود. (ص۱۱۴-۱۱۶) مولف در ادامه دلایل موافقان قصاص مادر را بیان می‌کند (ص۱۱۷).
به گفته قانعی در فصل چهارم، برخی از فقهای اهل سنت مانند احمد بن حنبل، ابن نافع و مالکیه بر این باورند که مادر در صورت قتل فرزندش قصاص می‌شود (ص۱۱۴-۱۱۶). مولف در ادامه دلایل موافقان این دیدگاه را بررسی می‌کند (ص۱۱۷).


*عدم ولایت مادر بر فرزند
*عدم ولایت مادر بر فرزند
به گفته احمد بن حنبل، مادر چون بر فرزندش همانند پدر ولایت ندارد، در برابر قتل فرزند مانند برادر، قصاص می‌شود. همچنین برخی از علمای اهل سنت مانند ابن ناصر و ابن عبدالحکم و ابن منظر معتقدند ظاهر آیات و روایاتی که درباره قصاص وارد شده است فرقی بین قاتل نمی‌گذارد (خواه والد باشد یا غیر والد) اما بر اساس برخی روایات، پدر از این عموم قصاص استثنا شده است لذا باید در این امور به قدر متیقن که پدر است اکتفا شود پس مادر باید قصاص شود (ص۱۱۷).
احمد بن حنبل معتقد است که مادر، برخلاف پدر، ولایت بر فرزند ندارد و به همین دلیل در صورت قتل فرزند، مانند برادر، قصاص می‌شود (ص۱۱۷). مولف در نقد این دیدگاه بیان می‌کند که اگر ملاک قصاص نشدن پدر، ولایت او بر فرزند باشد، در مواردی که ولایت از پدر سلب شده و به مادر منتقل می‌شود، همچنان پدر در صورت قتل فرزند قصاص نمی‌شود. همچنین، پدر در قتل فرزند بزرگ خود که دیگر ولایتی بر او ندارد نیز قصاص نمی‌شود. بنابراین، این استدلال نمی‌تواند پذیرفته شود (ص۱۱۹ و ۱۲۲).
 
*عموم آیات و روایات
برخی علمای اهل سنت مانند ابن ناصر، ابن عبدالحکم و ابن منذر بر این باورند که ظاهر آیات و روایات مربوط به قصاص، تفاوتی میان قاتلان (والد یا غیر والد) قائل نمی‌شود. اما بر اساس برخی روایات، پدر از این حکم عمومی استثنا شده است و باید به قدر متیقن که همان پدر است اکتفا شود؛ بنابراین، مادر باید قصاص شود (ص۱۱۷). با این حال، گفته شده که در مقابل این عموم، روایاتی وجود دارد که می‌توان با استناد به آنها مادر را نیز از حکم عمومی قصاص مستثنا کرد. به عنوان نمونه، در برخی روایات آمده است که والد به دلیل قتل فرزند قصاص نمی‌شود و واژه «والد» شامل هر دو والدین، یعنی پدر و مادر، می‌شود (ص۱۱۹ و ۱۲۲).


*قیاس با اجنبی
*قیاس با اجنبی
مولف بیان می‌کند جان و خون فرزند همانند هر آدمی محترم است همان گونه که فرزندان همانند اجنبی در صفت محترم الدم بودن مشترک هستند. مجازات قصاص نیز درباره آنان به طور همسان عمل می‌شود به غیر از پدر که در قتل فرزندش قصاص نمی‌شود اما مادر تحت عموم ادله‌ای که درباره قصاص وارد شده است باقی می‌ماند (ص۱۱۸).
مولف بیان می‌کند که همان‌طور که جان و خون فرزندان مانند افراد دیگر محترم است، مجازات قصاص نیز به طور همسان درباره آنان اجرا می‌شود، به جز پدر که در قتل فرزندش قصاص نمی‌شود. اما مادر تحت عموم ادله مربوط به قصاص باقی می‌ماند (ص۱۱۸). قانعی در نقد این دیدگاه می‌گوید که با وجود روایاتی که والد را از قصاص در قتل فرزند مستثنا کرده‌اند، برخی فقهای اهل سنت همچنان معتقد به قصاص مادر هستند. اما با توجه به تصریح بسیاری از علمای اهل سنت در صحت این روایات، والد (اعم از پدر و مادر) در قتل فرزند قصاص نمی‌شود (ص۱۲۰).


*
*شفقت و مهربانی پدر
بر اساس نظر مالکیه، قتل میان پدر و فرزند قتل شبه عمد محسوب می‌شود؛ زیرا پدر به دلیل مهر و محبت زیادی که به فرزندش دارد، نمی‌تواند به عمد او را به قتل برساند. بنابراین، پدر قصاص نمی‌شود اما ملزم به پرداخت دیه است (ص۱۱۸). مولف در نقد این نظر بیان می‌کند که اگر بر اساس دیدگاه مالکیه، پدر به دلیل محبت زیاد نمی‌تواند از روی عمد فرزندش را به قتل برساند و به همین دلیل قصاص نمی‌شود، این حکم باید درباره مادر نیز صدق کند. زیرا رابطه مادر و فرزند، اگر بیشتر از پدر نباشد، کمتر هم نیست. بنابراین، مادر نیز نباید قصاص شود و تنها به پرداخت دیه محکوم گردد (ص۱۲۰ و ۱۲۲).


==مخالفان قصاص مادر==
==مخالفان قصاص مادر==