کاربر:Aliabadi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

Aliabadi (بحث | مشارکت‌ها)
Aliabadi (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''دانش‌نامه فقه پزشکی''' نوشته محمدعلی قاسمی اثری فراگیر در حوزه فقه پزشکی است. فقه پزشکی از جمله عناوین فقه مضاف است که برای تبیین عناوین جدید پزشکی تعریف شده است.
'''دانش‌نامه فقه پزشکی''' نوشته محمدعلی قاسمی اثری فراگیر در حوزه [[فقه پزشکی]] است. فقه پزشکی از جمله عناوین [[فقه مضاف]] است که برای تبیین عناوین جدید پزشکی تعریف شده است.
 
این اثر با هدف بررسی فقهی مسائل مربوط به حوزه پزشکی و روابط بیمار با پزشک و برخی مسائل مورد ابتلای مکلفین نگارش شده است. نویسنده در هر مسئله‌ای ضمن تعریف عناوین مربوطه و بررسی آراء و نظرات در هر مورد در ضمائم هر فصل بخشی را به فتاوی مراجع معظم تقلید اختصاص داده است.


این اثر با هدف بررسی فقهی مسائل مربوط به حوزه پزشکی و روابط بیمار با پزشک و برخی مسائل مورد ابتلای مکلفین در سه جلد نگارش شده است. نویسنده در هر مسئله‌ای ضمن تعریف عناوین مربوطه و بررسی آراء و نظرات در هر مورد در ضمائم هر فصل بخشی را به فتاوی مراجع معظم تقلید اختصاص داده است.


وی با هدف دسترسی آسان خوانندگان فهرست مطالب دانشنامه را بر اساس حروف الفبا تنظیم کرده است. این اثر اگرچه با عنوان دانشنامه نشر یافته است اما دچار ضعف ادبیات دانشنامه‎ای است.


==معرفی اجمالی==
==معرفی اجمالی==
دانش‌نامه فقه پزشکی نوشته محمدعلی قاسمی است. وی کوشیده است که مجموعه‌ای فراگیر از مسائل پزشکی را به [[روش اجتهادی]] تبیین کند. وی در این اثر با انگیزه نظام‌بخشی به مطالعه خوانندگان شیوه نگارش خود را بر اساس اهمیت، تازگی، کاربردی بودن، ظرفیت تحقیقی و پژوهشی و مدخلیت آن در موضوع پزشکی قرار داده است.
دانشنامه فقه پزشکی نوشته محمدعلی قاسمی است. وی کوشیده است که مجموعه‌ای فراگیر از مسائل پزشکی را به [[روش اجتهادی]] تبیین کند. وی در این اثر با انگیزه نظام‌بخشی به مطالعه خوانندگان شیوه نگارش خود را بر اساس اهمیت، تازگی، کاربردی بودن، ظرفیت تحقیقی و پژوهشی و مدخلیت آن در موضوع پزشکی قرار داده است.


در این اثر برخی [[قواعد فقهی]] که در فقه پزشکی کاربرد گسترده‌ای دارند به عنوان قواعد این فقه مورد بررسی قرار گرفته است؛ تا در سایر مباحث از نتایج آن استفاده گردد.
در این اثر برخی [[قواعد فقهی]] که در فقه پزشکی کاربرد گسترده‌ای دارند به عنوان قواعد این فقه مورد بررسی قرار گرفته است؛ تا در سایر مباحث از نتایج آن استفاده گردد.
خط ۱۷: خط ۱۷:


سرفصل مباحث دیگر این جلد این موارد است:
سرفصل مباحث دیگر این جلد این موارد است:
اجرت پزشک و هزینه ویزیت، انرژی درمانی و اقسام آن با بررسی مساله هیپونوتیزم، آزمایشات پزشکی، [[تلقیح مصنوعی]](باروری پزشکی)، موضوع بکارت(تدلیس در بکارت)، بلوغ، بیمارهای مسری و ایدز، [[پزشک قانونی]]، پیوند اعضا.
اجرت پزشک و هزینه ویزیت، [[انرژی درمانی]] و [[هیپونوتیزم]]، آزمایشات پزشکی، [[تلقیح مصنوعی]](باروری پزشکی)، موضوع بکارت(تدلیس در بکارت)، بلوغ، بیمارهای مسری و ایدز، [[پزشک قانونی]]، پیوند اعضا.


نویسنده در پایان هر یک از سرفصل‌ها ضمائمی از فتاوی مراجع تقلید را ذکر کرده است.
نویسنده در پایان هر یک از سرفصل‌ها ضمائمی از فتاوی مراجع تقلید را ذکر کرده است.
خط ۲۴: خط ۲۴:
عناوینی که در این جلد مورد بحث و بررسی قرار گرفته است:  
عناوینی که در این جلد مورد بحث و بررسی قرار گرفته است:  


[[تغییر جنسیت]]، [[تنظیم نسل]](راه‌های پیشگیری)، [[تولید مثل]]، [[جراحی زیبایی]]، جنسیت، جنون، جنین و حجامت، [[حقوق بیمار]](رازداری پزشک)، ختنه، خون، خون بندناف، درمان، [[رحم اجاره‌ای]]، ژن‌درمانی، [[سقط جنین]]، [[سلول‌های بنیادین]]، [[شبیه‌سازی]].
[[تغییر جنسیت]]، [[تنظیم نسل]](راه‌های پیشگیری)، [[تولید مثل]]، [[جراحی زیبایی]]، جنسیت، جنون، جنین و حجامت، [[حقوق بیمار]](رازداری پزشک)، ختنه، خون، [[خون بندناف]]، درمان، [[رحم اجاره‌ای]]، ژن‌درمانی، [[سقط جنین]]، [[سلول‌های بنیادین]]، [[شبیه‌سازی]].


===جلد سوم===
===جلد سوم===
مسائلی که نویسنده در این جلد مورد بررسی قرار داده شامل این عناوین است:
مسائلی که نویسنده در این جلد مورد بررسی قرار داده شامل این عناوین است:


ضمان و مسئولیت پزشکی، عده زنان فاقد رحم، [[عقیم‌سازی]]، عیوب موجب فسخ نکاح، [[کالبدشکافی]]، کاهش جنین، [[مرگ از روی ترحم]](آتانازی)، [[مرگ مغزی]]، معاینه پزشکی از جنس مخالف، یائسگی.
[[ضمان و مسئولیت پزشکی]]، عده زنان فاقد رحم، [[عقیم‌سازی]]، [[عیوب موجب فسخ نکاح]]، [[کالبدشکافی]]، [[کاهش جنین]]، [[مرگ از روی ترحم]](آتانازی)، [[مرگ مغزی]]، [[معاینه پزشکی از جنس مخالف]]، یائسگی.


==مدعیات==
==مدعیات==
دانشنامه برخی از عناوین مثل مسئله یائسگی یا عده زنان بی رحم و... را مطرح کرده است که به نظر می‌رسد جایی در فقه پزشکی نداشته و یا مربوط به مسائل مستحدثه فقهی نیست؛ از این رو بخش مدعیات، مربوط به مواردی است که در چارچوب فقه پزشکی و همچنین از مباحث جدید این حوزه باشد.
دانشنامه فقه معاصر شامل عناوین متعددی است که برخی از آنها مثل مسئله یائسگی یا عده زنان بی رحم و... جایی در فقه پزشکی ندارد و یا مربوط به مسائل مستحدثه فقهی نیست؛ از این رو در بخش مدعیات، به مواردی اشاره می‎شود که در چارچوب فقه پزشکی و همچنین از مباحث جدید این حوزه باشد.


===انرژی‌درمانی===
===انرژی‌درمانی===
قاسمی درباره انرژی‌درمانی مدعی است که حکم آن و هیپنوتیزم به حسب موارد و درجات متعدد است. از نظر وی برخی از آنها در صورتی که مصداق سحر نباشد حرمت ندارد. با این حال یک چالش اساسی در این روش از نظر نویسنده وجود دارد و آن مقدار سلطه درمانگر بر مراجعه کننده است. از نظر وی دایره این سلطه را سیره عقلا مشخص می‌کند. با این وصف آنچه که در استفاده از این نوع روش درمانی باید لحاظ شود اذن بیمار است.
قاسمی درباره [[انرژی‌درمانی]] مدعی است که حکم آن و هیپنوتیزم به حسب موارد و درجات متعدد است. از نظر وی برخی از آنها در صورتی که مصداق [[سحر]] نباشد حرمت ندارد. با این حال از نگاه نویسنده یک چالش اساسی در این روش، مقدار سلطه درمان‎کننده بر مراجعه کننده است. از نظر وی دایره این سلطه را سیره عقلا مشخص می‌کند. با این همه آنچه که در استفاده از این نوع روش درمانی باید لحاظ شود اذن بیمار است.


نویسنده تاکید دارد که ضمن ملاحظه بهره‌مندی از انرژی‌درمانی و هیپنوتیزم باید مسئله اهم و مهم شود و در صورت ترجیح مصلحت درمان بر مفسده اضرار از این دو فرایند استفاده گردد. علاوه این که این عمل مستلزم تسلط بر جنّ مومن بدون اذن آن جنّ نباشد.(ج ۱، ص ۲۱۸)
نویسنده تاکید دارد که در بهره‌مندی از انرژی‌درمانی و هیپنوتیزم باید مسئله اهم و مهم شود و در صورت ترجیح مصلحت درمان بر مفسده ی اضرار، از این دو فرایند استفاده گردد. علاوه بر این که دو روش مذکور مستلزم تسلط بر جنّ مومن بدون اذن آن جنّ نباشد.(ج۱، ص ۲۱۸)


===آزمایشات پزشکی===
===آزمایشات پزشکی===
نویسنده درباره این مسئله بر این باور است که آزمایش با احتمال ضرر جانی به حکم نقل و عقل حرام است حتی با وجود ترس از ضرر قابل توجه نیز اشکال دارد اما اگر آزمایشات با تحمل ضرر کمتر باشد و یا آنکه ضرر قابل توجه برای دفع مفسده با اهمیت بالاتر باشد انجام آن جایز است. وی همچین بر مبنای اصل حلیت استفاده از گیاهان برای آزمایش پزشکی را بلااشکال می‌داند.(ج۱، ص ۲۳۳)
نویسنده درباره آزمایشات پزشکی بر این باور است که آزمایش با احتمال ضرر جانی، به حکم نقل و عقل حرام است؛ حتی در صورت ترس از ضرر قابل توجه نیز انجام آزمایش اشکال دارد اما اگر فرایند آزمایشی با تحمل ضرر کمتر باشد و یا آنکه ضرر قابل توجه برای دفع مفسده با اهمیت بالاتر باشد انجام آن جایز است. وی همچین بر مبنای اصل حلیت استفاده از گیاهان برای آزمایش پزشکی را بلااشکال می‌داند.(ج۱، ص ۲۳۳)
 
نویسنده درباره انجام آزمایش در حیوانات با استفاده از مجموع روایات این طور نتیجه گرفته است که استفاده از حیوانات برای غرض صحیح بلااشکال است.(ج ۱، ص ۲۳۶)
 
وی در ادامه با اشاره به پیامدها و آثار اثباتی آزمایش خون معتقد است در مواردی مثل اثبات جرم، مستی، اعتیاد و همچنین نسبت فرزندی به والدین، آزمایش خون دلیل اثبات نمی‌تواند باشد اگرچه به عنوان یک قرینه قابل قبول است و در صورتی که برای قاضی علم‌آور باشد می‌تواند یکی از دلایل اثبات باشد.(ج ۱، ص ۲۳۶)


نویسنده درباره انجام آزمایش در حیوانات با استفاده از مجموع روایات این طور نتیجه گرفته است که استفاده از حیوانات برای غرض صحیح بلااشکال است. وی در ادامه با اشاره به پیامدها و آثار اثباتی آزمایش خون معتقد است در مواردی مثل اثبات جرم، مستی، اعتیاد و همچنین نسبت فرزندی به والدین، آزمایش خون دلیل اثبات نمی‌تواند باشد اگرچه به عنوان یک قرینه قابل قبول است و در صورتی که برای قاضی علم‌آور باشد می‌تواند یکی از دلایل اثبات باشد.(ج ۱، ص ۲۳۶)
قاسمی در مسئله [[سقط جنین]] ناقص مدعی است که در صورت عدم ولوج روح و در صورت اثبات نقص و حرجی شدن نگهداری آن، می‌توان از آزمایش خون به عنوان دلیل اثبات بهره برد.(ج ۱، ص ۲۴۰)
قاسمی در مسئله سقط جنین ناقص مدعی است که در صورت عدم ولوج روح و در صورت اثبات نقص و حرجی شدن نگهداری آن، می‌توان از آزمایش خون به عنوان دلیل اثبات بهره برد.(ج ۱، ص ۲۴۰)


===لقاح مصنوعی(باروری پزشکی)===
===لقاح مصنوعی(باروری پزشکی)===
نویسنده کتاب دانشنامه فقه پزشکی درباره مسئله لقاح مصنوعی مدعی است که این عمل به خودی خود بنابر اصل اباحه و حلیت حرمتی ندارد زیرا دلیلی بر حرمت آن یافت نشد.(ج ۱، ص ۲۸۲)
نویسنده کتاب دانشنامه فقه پزشکی درباره مسئله لقاح مصنوعی مدعی است که این عمل به خودی خود بنابر [[اصل اباحه]] و حلیت حرمتی ندارد زیرا دلیلی بر حرمت آن یافت نشد.(ج۱، ص ۲۸۲)


کارهای حرام ملازم با عمل باروری پزشکی در صورت اضطرار، حرج شدید و ضرورت، حلال و مجاز می‌شوند. برخی تلقیحات نیز مورد پذیرش ارتکازات متشرعه نیست مثل تلقیح از برادر به خواهر یا از پسر به مادر و...(ج ۱، ص ۲۸۳)
کارهای حرام ملازم با عمل باروری پزشکی در صورت اضطرار، حرج شدید و ضرورت، حلال و مجاز می‌شوند. برخی تلقیحات نیز مورد پذیرش ارتکازات متشرعه نیست مثل تلقیح از برادر به خواهر یا از پسر به مادر و...(ج ۱، ص ۲۸۳)