کاربر:Mojtaba61.Abedini/صفحه تمرین۳: تفاوت میان نسخهها
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
به نظر نویسنده، دیدگاههای فقهی امام در زمان حاضر تغییر بزرگی در نحوه برداشت و فهم احکام الهی ایجاد کرده است که یکی از نمونههای آن مسئله غنا است. به باور نویسنده امام خمینی(ره) در بحث غنا و موسیقی، رویکردی اجتهادی و تطبیقی داشته و بر اهمیت زمان و مکان در فقه تأکید کرده است. رویکردی که میتواند به فهم بهتر مسائل فقهی و تطبیق آنها با شرایط روز کمک کند. امام در ابتدا به تعریف غنا پرداخته و آن را به «صوت رقیق و نازک انسان» تعریف کرده که قابلیت ایجاد طرب را دارد. این تعریف با تعاریف مشهور غنا که به کشیدن صدا و چهچههای طربآور اشاره کرده، تفاوت دارد. چرا که در بسیاری از اقسام، غنا نه صدای کشیده است و نه ترجیع چهچه و قید این دو در تعریف برخی صرفا به اقتضای عرف زمان آنها بوده است.امام خمینی تأکید میکند غنا چون از مقوله صوت و یا کیفیت صوت است نه کلام و قول در نتیجه در پیدایش غنا فرقی ندارد که گفتار باطل باشد خواه حکمت و آیه. هر آنچه که صدا نازک، نرم، باطراوت و مطبوع باشد و موجب طرب شد غنا بشمار میآید. امام خمینی به آیات قرآن و روایات برای اثبات حرمت غنا استناد میکند (البته نویسنده به آیه و روایتی اشاره نمیکند) در ادامه نویسنده با استناد به کلام امام خمینی به نظرات فقها درباره حرمت ذاتی و عرضی غنا اشاره میکند. او همچنین به نقد نسبتهای ناروایی که به برخی فقها همچون فیض کاشانی و محقق سبزواری داده شده، میپردازد و بر درک صحیح نظرات آنان تأکید میکند. | به نظر نویسنده، دیدگاههای فقهی امام در زمان حاضر تغییر بزرگی در نحوه برداشت و فهم احکام الهی ایجاد کرده است که یکی از نمونههای آن مسئله غنا است. به باور نویسنده امام خمینی(ره) در بحث غنا و موسیقی، رویکردی اجتهادی و تطبیقی داشته و بر اهمیت زمان و مکان در فقه تأکید کرده است. رویکردی که میتواند به فهم بهتر مسائل فقهی و تطبیق آنها با شرایط روز کمک کند. امام در ابتدا به تعریف غنا پرداخته و آن را به «صوت رقیق و نازک انسان» تعریف کرده که قابلیت ایجاد طرب را دارد. این تعریف با تعاریف مشهور غنا که به کشیدن صدا و چهچههای طربآور اشاره کرده، تفاوت دارد. چرا که در بسیاری از اقسام، غنا نه صدای کشیده است و نه ترجیع چهچه و قید این دو در تعریف برخی صرفا به اقتضای عرف زمان آنها بوده است.امام خمینی تأکید میکند غنا چون از مقوله صوت و یا کیفیت صوت است نه کلام و قول در نتیجه در پیدایش غنا فرقی ندارد که گفتار باطل باشد خواه حکمت و آیه. هر آنچه که صدا نازک، نرم، باطراوت و مطبوع باشد و موجب طرب شد غنا بشمار میآید. امام خمینی به آیات قرآن و روایات برای اثبات حرمت غنا استناد میکند (البته نویسنده به آیه و روایتی اشاره نمیکند) در ادامه نویسنده با استناد به کلام امام خمینی به نظرات فقها درباره حرمت ذاتی و عرضی غنا اشاره میکند. او همچنین به نقد نسبتهای ناروایی که به برخی فقها همچون فیض کاشانی و محقق سبزواری داده شده، میپردازد و بر درک صحیح نظرات آنان تأکید میکند. | ||
غنا در اعیاد و جشنها | === غنا در اعیاد و جشنها === | ||
نویسنده در ابتدا روایتی مبنی بر جواز غنا در اعیاد فطر و قربان به شرط عدم معصیت ذکر کرده است. سپس به امام خمینی اشاره کرده بعد از بحث درباره روایت جواز غنا تأکید میکند، مادامی که غنا منجر به معصیت نشود، اشکالی ندارد. به باور امام از آنجایی که هیچ یک از فقها این استثنا را در مورد اعیاد نقل کردهاند نمیتوان بدان عمل کرد. افزون بر آنکه این روایت ضعف سندی نیز دارد. | نویسنده در ابتدا روایتی مبنی بر جواز غنا در اعیاد فطر و قربان به شرط عدم معصیت ذکر کرده است. سپس به امام خمینی اشاره کرده بعد از بحث درباره روایت جواز غنا تأکید میکند، مادامی که غنا منجر به معصیت نشود، اشکالی ندارد. به باور امام از آنجایی که هیچ یک از فقها این استثنا را در مورد اعیاد نقل کردهاند نمیتوان بدان عمل کرد. افزون بر آنکه این روایت ضعف سندی نیز دارد. | ||
................ | |||
تغنی به قرآن و مراثی بعضی از فقها مانند مقدس اردبیلی حکم به اباحه مرحوم تغنی به قرآن و مراثی صادر کردهاند و در واقع آن را از حکم حرمت غنا استثنا نموده و مدعی تعارض میان ظاهر این اخبار و روایات حرمت غنا شده و طبق قاعدۀ اصولی که «اذا تعارضا تساقطا» به اصول اباحه و حلّیت و برائت تمسک جسته اند و یا با تمسک به دلیل عرف که غنا در مرثیه و نوحه خوانی را رایج و جایز نموده حکم به اباحه غنا داده اند ولی حضرت امام () به دلیل هر دو گروه پاسخ داده اند: در پاسخ به شبهه اول می:فرایند بین این گروه از اخبار رابطه عموم و خصوص من وجه حاکم است که اولی مستحب و دومی حرام است و اگر بخواهیم تعارضی بین این دو دسته از اخبار قایل شویم ناچار مطابق اصل مذکور هر عنوان مستحبی را مانند گرامی داشتن مهمان و شاد کردن مؤمن و... که مطابق آن است حکم به جواز بدهیم حتی این مسئله به ادله ،مکروهات محرمات و واجبات هم سرایت میکند که به ناچار این قضیه منجر به پدید آمدن فقهی جدید میگردد و چنین مسئله ای تاکنون به ذهن فقها خطور نکرده است و بطلان این مدعا به خوبی روشن است سپس حضرت امام (ره)) ادامه میدهند دلایل استحباب جملگی بیانگر این مطلب است که موارد مذکور به طریق مباح و مشروعی غیر غنای (حرام انجام میگیرد و به اصطلاح ،اصولی انصراف به طریق مباح دارد بنابر این مقدمۀ آن هم حرام نخواهد بود حضرت امام در جواب دلیل گروه دوم تمسک به دلیل عرف میفرمایند این که محقق اردبیلی فرمودند غنا در مرثیه و نوحه سرایی، میان مسلمانان از زمان بزرگان و قدمای امامیه تا زمان ایشان مرسوم بوده دلیل بر جواز حکم غنا نمیشود، چه بسیاری از آنها چون موضوع مشتبه و تحققش مشکوک بوده صراحتاً حکم به حرمت نداده اند و اساساً . در غالب این موارد تحقق غنا مشکوک است دلیل دیگر محقق اردبیلی این است که تحریم غنا به خاطر طرب آور بودن آن است در حالی که در مراثی و تغنی به قرآن و نوحه سرایی چیزی جز اندوه و ماتم نیست. پاسخ به این مطلب مرحوم محقق اردبیلی میفرمایند: «این حضرت امام (ره) مدعا با اطلاق ادله غنا که عبارت از صوت نازک مطرب بالفعل یا بالقوه است مغایرت دارد. از طرفی مواد و محتوای کلام در حرمت غنا دخالتی ندارد بلکه گاه به خاطر همین مضامین شعر و کلام است که صدای خواننده موجب طرب نمیگردد اما صوتی که مطرب و غنا ،است حرمت آن محقق است هر چند بالفعل مضامین کلام مانع تحقق طرب گردد و پیش از این گفته شد که طرب به معنای سبکی نفس است که گاه از شدت حزن و اندوه بر انسان عارض میگردد و گاه از شدت شادی و سرور.فتوای خویش را به این طریق بیان میکند که: «قول اقوی این است که تغنی در مراثی و دعاها و سخنان با فضیلت و همچنین تغنّی به قرآن از حکم کلی (حرمت) استثنا نشدهاند همان طور که خصوص روایات بر این فتوا دلالت دارند. | |||