کاربر:Mkhaghanif/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخه‌ها
Mkhaghanif (بحث | مشارکت‌ها) جز ←قلمرو |
Mkhaghanif (بحث | مشارکت‌ها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
===پرسش‌ها درباره علم فقه=== | ===پرسش‌ها درباره علم فقه=== | ||
* فقه دارای چه ساختاری است؟ معایب، محاسن و آسیب‌های آن کدام است؟ | * فقه دارای چه ساختاری است؟ معایب، محاسن و آسیب‌های آن کدام است؟ | ||
| خط ۲۵: | خط ۶: | ||
* عوامل پویایی، رشد و بالندگی فقه کدامند و عوامل جمود، ایستایی و رکود آن کدام است؟ | * عوامل پویایی، رشد و بالندگی فقه کدامند و عوامل جمود، ایستایی و رکود آن کدام است؟ | ||
* وجوه مشترک و متمایز فقه امامیه از فقه اهل سنت چیست؟ وجوه رجحان هر یک بر دیگری کدام است؟ | * وجوه مشترک و متمایز فقه امامیه از فقه اهل سنت چیست؟ وجوه رجحان هر یک بر دیگری کدام است؟ | ||
===پرسش‌های پیشفرضهای دیگر=== | ===پرسش‌های پیشفرضهای دیگر=== | ||
* انسان مخاطب احکام دینی و فقهی دارای چه اوصاف و ویژگی‌هایی است؟ | * انسان مخاطب احکام دینی و فقهی دارای چه اوصاف و ویژگی‌هایی است؟ | ||
| خط ۳۶: | خط ۱۲: | ||
* پیشفرضهای علم فقه چیست و تأثیرات آن در استنباط احکام فقهی تا چه حدی است؟ | * پیشفرضهای علم فقه چیست و تأثیرات آن در استنباط احکام فقهی تا چه حدی است؟ | ||
* حکم حکومتی چیست؟ قلمرو آن تا کجاست و ضمانت اجرای آن چیست؟ وظیفه مقلدان سایر مراجع نسبت به آن چه می‌باشد؟ این حکم با احکام ثانویه و احکام ضرورتی چه ارتباطی دارد؟ | * حکم حکومتی چیست؟ قلمرو آن تا کجاست و ضمانت اجرای آن چیست؟ وظیفه مقلدان سایر مراجع نسبت به آن چه می‌باشد؟ این حکم با احکام ثانویه و احکام ضرورتی چه ارتباطی دارد؟ | ||
====پرسش‌های فرعی (پرسش‌های خودم)==== | ====پرسش‌های فرعی (پرسش‌های خودم)==== | ||
* ادبیات متون دینی عرفی است یا دقی؟ | * ادبیات متون دینی عرفی است یا دقی؟ | ||
| خط ۷۹: | خط ۴۹: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== مبانی دین‌شناختی== | == مبانی دین‌شناختی== | ||
* پذیرش یا عدم پذیرش منطقة الفراغ (و در صورت پذیرش آن تعیین قلمرو این منطقه) در تحدید قلمرو فقه چه نقشی می‌تواند داشته باشد؟ | |||
* آیا فقه، علاوه بر بیان احکام و قواعد، برنامه‌ای نیز برای اجرا مشخص کرده است؟ به بیان دیگر آیا روش اجرایی احکام داخل در قلمرو فقه است؟ آيا فقه فقط حکم‌ساز است یا طراح و معمارگر نیز می‌باشد؟ | |||
* آیا رسالت فقه، صرفا بیان احکام است یا موضوع‌شناسی احکام نیز می‌تواند در این دایره قرار گیرد؟ | |||
* آیا فقه و به‌طور کلی شریعت، بیانگر حداقل‌های لازم برای یک زندگی اجتماعی است یا بیانگر حداکثری امور و دربردارنده ضوابط، احکام و تمامی دستورات لازم برای زندگی فردی و اجتماعی بشر، من المهد الی اللحد است؟ | |||
* آیا تمام اعمال انسان اعم از ظاهری و باطنی و فردی و اجتماعی در موضوع فقه جای دارد؟ | |||
* آیا فقه برای تأمین سعادت اخروی آمده است یاسعادت دنیوی و اخروی؟ | |||
* حکم فقهی آیا مفهومی اعتباری است یا واقعی؟ اقسام احکام فقهی کدام است؟ | |||
* آیا تمامی اقسام حکم اعم از وضعی و تکلیفی، ظاهری و واقعی، اولی و ثانوی، حکومتی و ضرورتی، تابع مصالح و مفاسدند؟ اگر پاسخ مثبت است، مصالح و مفاسد واقعی یا ظاهری؟ | |||
* ویژگی فقه و حقوق اسلامی چیست؟ آیا احکام فقهی، حقوقی اسلام با حقوق فطری، طبیعی و حقوق بشر سازگار است، | |||
* جایگاه سهولت و سماحت در فقه و حقوق اسلامی کجاست؟ | |||
=== جامعیت و کمال دین=== | === جامعیت و کمال دین=== | ||
* قلمرو فقه/ گستره شریعت | * قلمرو فقه/ گستره شریعت | ||
| خط ۸۷: | خط ۶۷: | ||
* تابعیت احکام از مصالح و مفاسد | * تابعیت احکام از مصالح و مفاسد | ||
=== ثابت و متغیر در دین=== | === ثابت و متغیر در دین=== | ||
* آیا تمامی احکام اسلام از جمله فقه احکام ثابت‌اند؟ در صورتی که علاوه بر احکام ثابت احکام متغیری نیز وجود داشته باشد، معیار و میزان تکفکیک این دو چیست؟ | |||
* آیا دو عنصر زمان و مکان در اجتهاد و استنباط احکام شرعی، اثر گذارند؟ بر فرض مثبت‌بودن پاسخ، محدوده این اثرگذاری تا کجاست؟ | |||
* آیا مخاطب نصوص فقهی، تنها جامعه آن روزگار بوده است؟ آیا در فهم و تفسیر نصوص دینی، شرایط جامعه و اوضاع و احوال حاکم باید مورد ملاحظه قرار گیرد؟ | |||
* تاریخمندی | * تاریخمندی | ||
* تأثیر از زمان و مکان | * تأثیر از زمان و مکان | ||
==منابع و مبانی روش‌شناختی فقه== | ==منابع و مبانی روش‌شناختی فقه== | ||
* آیا روش اجتهاد سنتی، پاسخگوی نیازهای فعلی و ارائه‌دهنده راه‌حلی برای مسائل مستحدثه می‌باشد؟ | |||
* به عبارت دیگر آیا فقه امروزی، به‌راستی تئوری واقعی و کامل اداره انسان و اجتماع از گهواره تا گور است؟ | |||
* چنان‌چه فقه برای تأمین سعادت هر دو جهان باشد، آيا فقه کنونی، قادر به تأمین و تضمین این سعادت است؟ | |||
* شیوه فهم متون و نصوص دینی و فقهی چیست؟ شیوه مناسب منطق فهم دین و فقه با عنایت به دو جایگاه قانون‌گذار و مخاطب، کدام است؟ | |||
* آیا می‌توان با تمسک به «روح شریعت»، «مذاق شریعت»، و «مقاصد شریعت» در تفسیر نصوص شرعی، توسعه و تضییق ایجاد نمود؟ | |||
=== معرفی منابع=== | === معرفی منابع=== | ||
* نسبت منابع با هم و اولویت هر یک | * نسبت منابع با هم و اولویت هر یک | ||
| خط ۱۰۹: | خط ۹۷: | ||
* هرمنوتیک کلاسیک | * هرمنوتیک کلاسیک | ||
==مبانی متن‌شناختی== | ==مبانی متن‌شناختی== | ||
* آیا تمامی اقوال و افعال معصومین، جزء قلمرو فقه یا دین بوده و «بما أنه هو الشارع» از ایشان صادر شده است؟ اگر این‌گونه نباشد معیار و ضابطه تشخیص چه خواهد بود؟ | |||
* کاربرد عقل، مصلحت، بنای عقلا، قاعده عدل و انصاف و ... در استنباط احکام فقهی و شرعی تا چه میزانی است؟ | |||
* آیا فقه به دنبال دست‌يافتن به اهداف و غایاتی است؟ اگر این‌گونه باشد آيا می‌توان به این غایات دست‌یافت و از آن در اجتهاد بهره برد؟ | |||
* آيا فقه، ظرفیت نظام‌سازی را دارد؟ به عبارت دیگر آیا می‌توان از میان احکام فقهی به نظامی دست‌یازید که ابعاد مختلف زندگی انسان را پوشش دهد؟ | |||
* زبان دین | * زبان دین | ||
* هرمنوتیک | * هرمنوتیک | ||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۰۶: | ||
* تصویب و تخطئه | * تصویب و تخطئه | ||
==نسبت فقه و سایر علوم== | ==نسبت فقه و سایر علوم== | ||
* ارتباط فقه با اخلاق، کلام، علم درایه، سیاست، جامعه‌شناسی و خصوصا علم اصول جیست؟ اثر متقابل این علوم بر یکدیگر چگونه است؟ | |||
*کلام، فقه و اجتهاد فقهی | *کلام، فقه و اجتهاد فقهی | ||
*فقه و حقوق | *فقه و حقوق | ||