کاربر:Khoshnudi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخهها
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
== عدم مشروعیت و دلایل آن == | == عدم مشروعیت و دلایل آن == | ||
در | در صحت معاملات فارکس اختلاف نظر وجود دارد. برخی فقها در این زمینه اظهار نظر فقهی نکردهاند و به دیگر فقها ارجاع دادهاند.<ref>سیستانی، استفتا اینترنتی، شماره استفتا: ۱۱۵۵۸۷۸.</ref> اکثر فقهای معاصر معاملات فارکس را مشروع نمیدانند و ادله مختلفی را اقامه کردهاند. | ||
=== بررسی حکم اولیه === | === بررسی حکم اولیه === | ||
* '''خریدوفروشِ ارزش مال''' | * '''خریدوفروشِ ارزش مال''' | ||
معاملات فارکس خرید و فروشِ ارزش مال است نه خود مال و از همین جهت صحیح نیست زیرا که بیع مبادله مال است. <ref>شبیری زنجانی،استفتا اینترنتی، شماره استفتا: ۹۱۳۰۵.</ref>. قرارداد ما به التفاوت یا CFD، معامله ای است که طرفین بدون اینکه مالک ارز یا سهم یا کالایی باشند، اقدام به خرید و فروش آن میکنند. در واقع به جای خرید و فروش عین مال مورد معامله، ارزش آن را مبادله میکنند و امکان تحویل ارز یا کالا وجود ندارد. به این صورت که طرفین بر قیمتی توافق میکنند و کسی که انتظار افزایش قیمت را دارد نقش خریدار و کسی که انتظار کاهش قیمت را دارد، نقش فروشنده را ایفا میکند و طرفین از اختلاف قیمت خرید و فروش، کسب سود یا زیان میکنند. | |||
این ادا قابل اثبات نیست در معاملات دارایی ها واضح است که خود کالا مبادله میشود. مضاف بر اینکه مبادله ارزش مال منعی ندارد. عقلاییت معامله برای صحت آن کافی است. | |||
* '''ربوی بودن''' | * '''ربوی بودن''' | ||
اعتباری که کارگزار به | اعتباری که کارگزار به معاملهگر میدهد که بر مبنای آن خرید و فروش انجام شود، در خقیقت قرض از طرف کارگزار است و از آنجا که بعد از بسته شدن معالمه کارمزد خود را برداشت میکند، پس قرض به شرط دریافت کارمزد بوده است و ربای قرضی است. | ||
این شبهه قابل دفع است که بسیاری از کارگزاران کارمزد دریافت نمیکنند و تنها از اختلاف قیمت بین خرید و فروش یا اسپرد انتفاع میبرد. همچنین بر فرض دریافت کارمزد، شرط دریافت کارمزد در قرض نشده است بلکه در فرض انجام معامله باید کارمزد پرداخت شود. معامله گر مختار است که معامله نکند و کارمزدی هم نپردازد. | |||
* '''قمار''' | * '''قمار''' | ||
معاملات فارکس خرید و فروش واقعی نیست و در واقع نوعی شرطبندی است. در فارکس هیچ ارزی خرید و فروش نمیشود، بلکه معامله گر فقط نرخ ارز را حدس میزند و شرطبندی میکند که نرخ تبدیل، افزایش یا کاهش پیدا میکند. وقتی کارگزار (بروکر) در سایت یا پلتفرم معاملاتیاش قیمتها را میگذارد، در واقع این نرخها را از بازار اسپات به عنوان مرجع بازخوانی میکند. | معاملات فارکس خرید و فروش واقعی نیست و در واقع نوعی شرطبندی است. در فارکس هیچ ارزی خرید و فروش نمیشود، بلکه معامله گر فقط نرخ ارز را حدس میزند و شرطبندی میکند که نرخ تبدیل، افزایش یا کاهش پیدا میکند. وقتی کارگزار (بروکر) در سایت یا پلتفرم معاملاتیاش قیمتها را میگذارد، در واقع این نرخها را از بازار اسپات به عنوان مرجع بازخوانی میکند. | ||
این ادعا قابل اثبات نیست و فرایندی که در معاملات فارکس صورت میگیرد چیزی جز خرید و فروش نیست و خریدار و فروشنده واقعی در هر معامله وجود دارد. الا اینکه کالا قابل تحویل نیست و حتماً باید تسویه شود. بلی در برخی بروکرها که اصطلاحاً به مارکت میکر معروفند خریدار و فروشنده واقعی وجود ندارد، ولی در این صورت هم خود بروکر، یکی از طرفین معامله است در نتیجه قمار و پیشبینی نیست. | این ادعا قابل اثبات نیست و فرایندی که در معاملات فارکس صورت میگیرد چیزی جز خرید و فروش نیست و خریدار و فروشنده واقعی در هر معامله وجود دارد. الا اینکه کالا قابل تحویل نیست و حتماً باید تسویه شود. بلی در برخی بروکرها که اصطلاحاً به مارکت میکر معروفند خریدار و فروشنده واقعی وجود ندارد، ولی در این صورت هم خود بروکر، یکی از طرفین معامله است در نتیجه قمار و پیشبینی نیست. | ||
* '''عدم امکان تحویل کالا''' | * '''عدم امکان تحویل کالا''' | ||
امکان تحویل کالا وجود ندارد.<ref>مکارم شیرازی، استفتا اینترنتی، کد رهگیری: ۱۴۰۰۰۲۲۷۰۱۲۸.</ref> | امکان تحویل کالا وجود ندارد و از همن جهت معامله باطل است.<ref>مکارم شیرازی، استفتا اینترنتی، کد رهگیری: ۱۴۰۰۰۲۲۷۰۱۲۸.</ref> | ||
این اشکال هم وارد نیست. شرط عدم دریافت کالا مخل به حقیقت عقد نیست. | |||
=== بررسی حکم ثانویه === | === بررسی حکم ثانویه === | ||
خط ۷۲: | خط ۷۸: | ||
در این استدلال صغری ناتمام است و اینکه اکثر افراد متضرر میشوند صحیح نیست. نحوه کارکرد در بازار فارکش به این صورت است که هر کسی به هر میزان که ضرر میکند طرف مقابل به همان میران سود خواهد کرد. پس سود و ضرر در این بازار یکسان است پس اساساً این معاملات ضرری نیست. | در این استدلال صغری ناتمام است و اینکه اکثر افراد متضرر میشوند صحیح نیست. نحوه کارکرد در بازار فارکش به این صورت است که هر کسی به هر میزان که ضرر میکند طرف مقابل به همان میران سود خواهد کرد. پس سود و ضرر در این بازار یکسان است پس اساساً این معاملات ضرری نیست. | ||
* '''قاعده غرور''' | * '''قاعده غرور''' | ||
معاملات فارکس به جهت وجود سفته بازان و وجود اطلاعات نهانی و گاهی دستکاری بازار سبب فریب معامله گران میشود. طبق قاعده المغرور یرجع الی من غره باید ضامن مال تلف شده باشد و حال آنکه در معاملات فارکش هیچ راه برگشتی نیست. | معاملات فارکس به جهت وجود سفته بازان و وجود اطلاعات نهانی و گاهی دستکاری بازار سبب فریب معامله گران میشود. طبق قاعده المغرور یرجع الی من غره باید ضامن مال تلف شده باشد و حال آنکه در معاملات فارکش هیچ راه برگشتی نیست. | ||
جدا از اینکه فریب در برخی موارد رخ میددهد و | جدا از اینکه فریب در برخی موارد رخ میددهد و نمیشود کلیت معاملات بازار را زیر سؤال برد. با قبول این ریسک وارد این معاملات شده است. | ||
* '''قاعده مصلحت نظام''' | * '''قاعده مصلحت نظام''' | ||
اخلال در نظام اسلامی حرام است. فعالیت در بازار فارکس موجب آسیب به اشتغال و از بین رفتن ذخایز ملی و خروج ارز و … میشود و از این جهت جایز نیست. | اخلال در نظام اسلامی حرام است. فعالیت در بازار فارکس موجب آسیب به اشتغال و از بین رفتن ذخایز ملی و خروج ارز و … میشود و از این جهت جایز نیست. |