کاربر:Ma.sultanmoradi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۱۲۷: | خط ۱۲۷: | ||
===فقه و عرف=== | ===فقه و عرف=== | ||
سید | سید محمد واسعی نویسنده این مقاله است. این مقاله ابتدا عرف را تعریف میکند و در بخش دوم، عرف را به انواع گوناگونی همچون عرف عام و خاص، قولی و علمی، مُطرد و غالب و مشترک، مقارن و غیر مقارن، دقیق و مسامحی، و صحیح و فاسد تقسیم میکند. در نهایت، نظر نویسنده مقاله این است که عرف در پنج جایگاه به استنباط حکم کلی شرعی کمک میکند: (1) کشف حکم شرعی، (2) شناخت معانی الفاظ، (3) تشخیص حدود موضوعات، (4) کشف مقصود گوینده، (5) کشف دلایل شرعی مثل اخذ به قول افراد ثقه. همچنین اگر عرف در موضوعات احکام شرعی با عقل اخلاف پیدا کرد حکم عرف بر عقل مقدم است، زیرا احکام شرعی بر اساس مکالمات عرفی ابلاغ شده است. اما در جایگاه مستند شرعی، اگر عرف صرفاً با عدم‌ِ ردع شرعی احراز شده باشد، در حکم قضیه خارجیه است (نمی‌توان حکم امور مستحدثه را از آنها استنباط کرد)؛ اما اگر کلام شارع آن را اما کرده باشد به نحو قضیة حقیقیه است. این مقاله پیشتر در [[فصلنامه قبسات]] (شماره 15، دی 1379ش) منتشر شده است. [http://qabasat.iict.ac.ir/article_17077_fbfd3521072b4365b0bd5b6a95c50a73.pdf مقاله را اینجا ببینید.] | ||
===فقه و اخلاق=== | ===فقه و اخلاق=== | ||
عنایت‌الله شریفی این مقاله را نوشته است. این مقاله به بیان شباهت و تفاوت فقه و اخلاق می‌پردازد. از نظر نویسنده، فقه و اخلاق هر دو در حوزه حکمت عملی قرار دارند، موضوع و غایتشان نیز مشترک است. نیت - به مثابه یکی از ارکان عمل - در هر دو علم اهمیت ویژه‌ای دارد. بیان شرع و وحی الهی در اخلاق نیز همچون فقه می‌تواند منشأ الزام باشد. احکام اخلاقی نیز همچون فقه میتوانند ثابت یا متغیر باشند. این احکام از جهت لزوم، اطلاق و کلیت نیز شباهت دارند. اما از جهت تفاوت، نویسنده قائل است که قلمرو فقه گسترده‌تر از احلاق است. فقه بررسی بُعد عبادی و حقوقی موضوعش را برعهده دارد ولی اخلاق به جنبه ارزشی آن می‌پردازد. از جهت غایت نیز در فقه، ثواب و عقاب مطرح است و در اخلاق، تشویق و مواخذه. مبادی و تعالیم فقه جز از طریق وحی الهی پدید نمی‌آید اما ارزشها و مبادی اخلاق منابع دیگری نیز دارند. | عنایت‌الله شریفی این مقاله را نوشته است. این مقاله به بیان شباهت و تفاوت فقه و اخلاق می‌پردازد. از نظر نویسنده، فقه و اخلاق هر دو در حوزه حکمت عملی قرار دارند، موضوع و غایتشان نیز مشترک است. نیت - به مثابه یکی از ارکان عمل - در هر دو علم اهمیت ویژه‌ای دارد. بیان شرع و وحی الهی در اخلاق نیز همچون فقه می‌تواند منشأ الزام باشد. احکام اخلاقی نیز همچون فقه میتوانند ثابت یا متغیر باشند. این احکام از جهت لزوم، اطلاق و کلیت نیز شباهت دارند. اما از جهت تفاوت، نویسنده قائل است که قلمرو فقه گسترده‌تر از احلاق است. فقه بررسی بُعد عبادی و حقوقی موضوعش را برعهده دارد ولی اخلاق به جنبه ارزشی آن می‌پردازد. از جهت غایت نیز در فقه، ثواب و عقاب مطرح است و در اخلاق، تشویق و مواخذه. مبادی و تعالیم فقه جز از طریق وحی الهی پدید نمی‌آید اما ارزشها و مبادی اخلاق منابع دیگری نیز دارند. | ||