رشوه غیرقضائی (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۲: | خط ۲: | ||
[[رشوه غیرقضائی]] یا رشوه غیرحکمی به معنای پرداخت‌های غیرقانونی و بیشتر از وجه معین در غیر باب قضاوت است. این نوع از پرداخت‌ها معمولا در اداره‌های دولتی یا به مسئولان حکومتی برای پیش‌بردن کارها به صورت غیرقانونی و در بعضی موارد برای گرفتن حق، صورت می‌گیرد. رایج‌ترین و بارزترین مصداق فساد اداری که مانع رشد و رقابت سالم و گسترش عدالت اجتماعی می‌شود رشوه است. در ادبیات حقوقی رشوه در همه ابواب اداری و قضایی با حکمی یکسان به کار می‌رود اما در فقه تنها رشوه در باب قضا مطرح است. در صدق عنوان رشوه بر پرداخت‌ها در غیر باب قضاوت دو نظر ارائه شده، برخی آن را مصداق رشوه قلمداد کرده و حرام می‌دانند. در مقابل به باور عده‌ای از اندیشمندان صدق عنوان رشوه بر این نوع از پرداخت محل تردید است. با توجه به جرم‌انگاری اخذ رشوه، و مع الاسف رواج آن در ادارات، فقه معاصر به دنبال بررسی مجدد این موضوع است تا چالشهای ذیل را جواب دهد: | [[رشوه غیرقضائی]] یا رشوه غیرحکمی به معنای پرداخت‌های غیرقانونی و بیشتر از وجه معین در غیر باب قضاوت است. این نوع از پرداخت‌ها معمولا در اداره‌های دولتی یا به مسئولان حکومتی برای پیش‌بردن کارها به صورت غیرقانونی و در بعضی موارد برای گرفتن حق، صورت می‌گیرد. رایج‌ترین و بارزترین مصداق فساد اداری که مانع رشد و رقابت سالم و گسترش عدالت اجتماعی می‌شود رشوه است. در ادبیات حقوقی رشوه در همه ابواب اداری و قضایی با حکمی یکسان به کار می‌رود اما در فقه تنها رشوه در باب قضا مطرح است. در صدق عنوان رشوه بر پرداخت‌ها در غیر باب قضاوت دو نظر ارائه شده، برخی آن را مصداق رشوه قلمداد کرده و حرام می‌دانند. در مقابل به باور عده‌ای از اندیشمندان صدق عنوان رشوه بر این نوع از پرداخت محل تردید است. با توجه به جرم‌انگاری اخذ رشوه، و مع الاسف رواج آن در ادارات، فقه معاصر به دنبال بررسی مجدد این موضوع است تا چالشهای ذیل را جواب دهد: | ||
آیا تسری عنوان رشوه در قضا به تمام ابواب امکان دارد؟ در صورتی که حرمت رشوه منحصر به باب قضا باشد؛ آیا از جهتی دیگر امکان حرمت‌انگاری در این نوع از دریافت‌ها وجود دارد؟ آیا عنوان اکل مال بالباطل در اینجا صادق است؟ در صورتی که بدون پرداخت این وجوه، امکان پیشرفت امور اداری وجود نداشته باشد آیا حرمت از پرداخت کننده ساقط می‌شود؟ فرق هدیه در فقه با رشوه در این موارد چیست؟ | |||
منابع مطالعاتی ذیل در پاسخ این سؤالات جمع‌آوری شده است. | منابع مطالعاتی ذیل در پاسخ این سؤالات جمع‌آوری شده است. | ||