اصل حسن نیت (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منابع مطالعاتی}} | {{منابع مطالعاتی}} | ||
'''اصل حسن نیّت''' یک اصل اخلاقی است که باید بر تمامی مراحل قراردادها - از مذاکره تا انعقاد عقد و ختم به اجرا یا فسخ - حاکم باشد. اصل حسن نیّت در زمینه قراردادها به این معناست که هر یک از طرفین قرارداد باید صادق، امین و منصف باشد و همچنین رفتار او با آنچه نشان دهنده حسن نیّت است منافات نداشته باشد. پذیرش چنین اصلی در فقه باعث می‌شود تا مسئولیت جبران | '''اصل حسن نیّت''' یک اصل اخلاقی و حقوقی است که باید بر تمامی مراحل قراردادها - از مذاکره تا انعقاد عقد و ختم به اجرا یا فسخ - حاکم باشد. اصل حسن نیّت در زمینه قراردادها به این معناست که هر یک از طرفین قرارداد باید صادق، امین و منصف باشد و همچنین رفتار او با آنچه نشان دهنده حسن نیّت است منافات نداشته باشد. پذیرش چنین اصلی در فقه باعث می‌شود تا مسئولیت جبران خساراتی که در اثر سوء نیّت به طرف مقابل وارد می‌شود، مبنایی فقهی پیدا کند. | ||
این اصل در قانون مدنی بسیاری کشورها به رسمیت شناخته شده است. در منابع فقه اسلامی نیز نشانه‌هایی | این اصل در قانون مدنی بسیاری کشورها به رسمیت شناخته شده است. در منابع فقه اسلامی نیز نشانه‌هایی از تایید شارع نسبت به آن وجود دارد و می‌توان این اصل را مبنای بسیاری از احکام عقود و معاملات دانست. با این حال، در سدۀ اخیر این مبحث با این عنوان ویژه از سوی مجامع حقوقی غرب طرح شده است و هنوز پژوهش‌های گسترده‌ای در زبان فارسی و عربی حول این موضوع وجود ندارد. | ||
برخی پرسش‌های پیش روی پژوهشگران فقه، دربارۀ اصل حسن نیّت | برخی پرسش‌های پیش روی پژوهشگران فقه، دربارۀ اصل حسن نیّت عبارتند از: ماهیت اصل حسن نیّت چیست؟ آیا اوامری همچون «اوفوا بالعقود» یا نواهی مربوط به غش در معامله، غرر، تدلیس، فریب و خدعه می‌تواند مبنایی برای اثبات اصلی به نام «حسن نیّت» باشد؟ آیا [[سیره عقلا]]، [[ارتکاز متشرعه]] یا [[مذاق شریعت]] با اصل حسن نیّت سازگار است؟ لوازم پذیرش یا عدم پذیرش این اصل در مسائلی چون [[حفظ نظام]] چه خواهد بود؟ جدا از مرحلۀ ثبوتی، در جهان خارج چه ادله‌ای می‌توانند سوء نیّت یا حسن نیّت را اثبات کنند؟ در صورت وجود چنین اصلی در فقه، آیا می‌توان آن را مبنایی برای تأسیس قاعده‌ای حقوقی قرار داد؟ این قاعدۀ حقوقی از جمله قواعد ماهوی خواهد بود یا از قواعد شکلی؟ | ||
==کتاب== | ==کتاب== | ||