اندیشه سیاسی در جهان اسلام معاصر (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

Mkhaghanif (بحث | مشارکت‌ها)
Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:
}}
}}
===چکیده ===
===چکیده ===
'''اندیشه سیاسی در جهان اسلام معاصر''' عنوان جلد دهم از [[مجموعه ده‌جلدی «فقه سیاسی»]] اثر [[عباسعلی عمید زنجانی]] است. وی در این کتاب بر آن است:
'''اندیشه سیاسی در جهان اسلام معاصر''' عنوان جلد دهم از [[مجموعه ده‌جلدی «فقه سیاسی»]] اثر [[عباسعلی عمید زنجانی]] است. در این کتاب به مباحثی چون اندیشه سیاسی اسلام در قالب ناسیونالیزم در کشورهای اسلامی، سرنوشت دموکراسی در جهان اسلام، مدرنیزم و نوگرایی در اسلام معاصر، مباحث مرتبط با بنیادگرایی و غرب‌ستیزی و ارزیابی اندیشه‌های متفکران سیاسی اسلام پرداخته شده است.


۱. اندیشه سیاسی ولایت فقیه اندیشه ای انعطاف پذیر است. ۲. اندیشه سیاسی اسلام ماهیت ایدئولوژیکی و توحیدی دارد. ۳. تعارض ایدوئولوژیک ناسیونالیزم با وحدت امت و نژادپرستی. ۴. «جامعه اسلامی» سیدجمال در برابر ناسیونالیزم «جامعه عربی». ۵. نظریه انتخابی یا انتصابی ولایت فقیه با دموکراسی قابل جمع است. ۶.
عمید زنجانی، [[نظریه ولایت فقیه]] را اندیشه‌ای انعطاف‌پذیر معرفی می‌کند؛ زیرا در این اندیشه، اگرچه عنصر امامت، ثابت و جامع است؛ ولی مفاهیم عدالت، اجتهاد و بینش سیاسی از شرایط عمده و امور متغیر و معطف آن است. او دو عنصر اصلی اندیشه سیاسی در اسلام را ماهیت ایدئولوژیک و توحیدی آن و استخراج از کتاب و سنت می‌داند. نویسنده مشکل اصلی ناسیونالیزم را در تعارض با وحدت جهان اسلام (امت واحد) و با روح اسلام تبیین می‌کند. وی برای حل مشکل گرایشات ناسیونالیستی در کشورهای اسلامی، ایده جامعه اسلامی سید جمال را مورد توجه قرار می‌دهد.
جمع بین خلافت و امامت با توسعه سیاسی و آزادی، مهمترین چالش آینده جهان اسلام است. ۷. پذیرش مدرنیزم در امور اجرایی و ما لا نص فیه. ۸. اندیشه سیاسی اسلامی مبتنی بر اصول گرایی و نفی دیگران است. ۹. اطاعت از خلیفه و سلطان عادل یا فاسق در فلسفه سیاسی ابن تیمیه. ۱۰. در نگاه امام خمینی بدون اصلاح حوزه‌ها، معرفی اسلام ناب، امکان پذیر نیست.
 
به باور نگارنده، با وجود ضعف‌های نظریه دموکراسی و موانع اجرایی آن در جهان اسلام، ولی [[نظریه ولایت انتخابی فقیه|نظریه‌های انتخابی]] یا [[نظریه انتصابی ولایت فقیه|انتصابی ولایت فقیه]] با بسیاری از اصول، مبانی و روش‌های دموکراسی قابل جمع است. به گفته او الگوی سیاسی حاکم بر نظام جمهوری اسلامی ایران، توان یافتن تکنیک مناسب برای جمع بین مفهوم خلافت و امامت با [[توسعه سیاسی]] و آزادی‌ها به‌معنای معاصرش دارد.
 
نویسنده کتاب معتقد است که مدرنیزم و تجدد در جهان اسلام فقط در ترمیم شیوه‌های سنتی امور اجرایی و همچنین امور ما لا نص فیه قابلیت طرح دارد. نویسنده در بررسی بنیادگرایی و غرب‌ستیزی در اندیشه سیاسی اسلام به این نکته اشاره می‌کند که اندیشه سیاسی اسلامی بیشتر مبتنی بر اصول‌گرایی و نفی دیگران است.  
 
عمید زنجانی با بررسی اندیشه و فلسفه سیاسی امام خمینی، سه اصل استخراج می‌کند: ۱. رابطه اسلام و سیاست، ۲. ضرورت تشکیل حکومت، ۳. تفاوت حکومت اسلامی با نظام‌های دیگر. او اصلاح حوزه‌های علمیه را یکی از عناصر و مراحل دوازده‌گانه اندیشه امام خمینی برای نظام سازی اندیشه ولایت معرفی می‌کند و اینکه بدون اصلاح بنیادین حوزه‌ها، معرفی اسلام ناب، امکان پذیر نیست.
 
در نهایت نویسنده کتاب، حقوق بشر را از مبانی حقوق اقلیت‌ها بر می‌شمرد و معتقد است از نگاه اسلامی، کرامت انسانی مبنای اصلی و مشخصه واقعی شایستگی افراد است. او درباره مبانی فقهی حقوق اقلیت‌ها معتقد است در نظریه فقیه دارالاسلام، شهروندان به سه دسته مؤمنان، اهل ذمه و سایرین (مشرکان) تقسیم می‌شوند و اینکه حقوق اقلیت‌ها در وضعیت امروزی، ذیل قرارداد ذمه تأمین می‌شود.


==ساختار کتاب==
==ساختار کتاب==