فقه هستهای (کتاب): تفاوت میان نسخهها
جز added Category:کتابهای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی using HotCat |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
# [[مقاصد الشریعة|مقاصد شریعت]]: ابوالقاسم علیدوست، در بررسی اسناد حکم سلاحهای غیرمتعارف، به مقاصد شریعت پرداخته و بر آن شده که بر اساس دهها آیه از قرآن، مقصد خداوند در فرستادن پیامبران، نزول کتابهای آسمانی و تشریع قوانین، عبارت است از: اصلاح حال بندگان در ارتباط با خداوند و در پیوند با یکدیگر، و سپس تصریح کرده است که اصلاح هرگز با افساد و کاربرد سلاحهای کشتارجمعی تأمین نمیشود(ص۱۱۳). | # [[مقاصد الشریعة|مقاصد شریعت]]: ابوالقاسم علیدوست، در بررسی اسناد حکم سلاحهای غیرمتعارف، به مقاصد شریعت پرداخته و بر آن شده که بر اساس دهها آیه از قرآن، مقصد خداوند در فرستادن پیامبران، نزول کتابهای آسمانی و تشریع قوانین، عبارت است از: اصلاح حال بندگان در ارتباط با خداوند و در پیوند با یکدیگر، و سپس تصریح کرده است که اصلاح هرگز با افساد و کاربرد سلاحهای کشتارجمعی تأمین نمیشود(ص۱۱۳). | ||
# نقد قاعده یجوز کل ما یرجی به الفتح (جواز هر کاری که به پیروزی بینجامد): [[محمدجواد فاضل لنکرانی]]، نظر [[صاحب جواهر]] را مطرح کرده که معتقد است هیچ فقیهی با قاعده «یجوز کل ما یرجی به الفتح» مخالفت نکرده، و سپس آن را نقد کرده و معتقد است نمیتوان چنین حکم کلیای را به فقیهان نسبت داد که هر آنچه پیروزی بر آن متوقف است جایز باشد(ص۸۹-۹۰). همچنین ناصر قرباننیا استفاده صاحب جواهر از قاعده مذکور و تلاش برای مصطاده فرض کردن آن با تکیه بر آیات و روایات را نقد کرده و بر آن شده است که چنین قاعدهای از آیات به دست نمیآید و تلویحاً روایات مرتبط با آن را نیز غیرمعتبر دانسته است. وی فتح و غلبه به هر شکل را ناسازگار با پارهای از آیات و روایات، و نیز سیره پیامبر(ص) و امام علی(ع) خوانده است(ص۱۹۵-۱۹۷). | # نقد قاعده یجوز کل ما یرجی به الفتح (جواز هر کاری که به پیروزی بینجامد): [[محمدجواد فاضل لنکرانی]]، نظر [[صاحب جواهر]] را مطرح کرده که معتقد است هیچ فقیهی با قاعده «یجوز کل ما یرجی به الفتح» مخالفت نکرده، و سپس آن را نقد کرده و معتقد است نمیتوان چنین حکم کلیای را به فقیهان نسبت داد که هر آنچه پیروزی بر آن متوقف است جایز باشد(ص۸۹-۹۰). همچنین ناصر قرباننیا استفاده صاحب جواهر از قاعده مذکور و تلاش برای مصطاده فرض کردن آن با تکیه بر آیات و روایات را نقد کرده و بر آن شده است که چنین قاعدهای از آیات به دست نمیآید و تلویحاً روایات مرتبط با آن را نیز غیرمعتبر دانسته است. وی فتح و غلبه به هر شکل را ناسازگار با پارهای از آیات و روایات، و نیز سیره پیامبر(ص) و امام علی(ع) خوانده است(ص۱۹۵-۱۹۷). | ||
# نقد استناد به قاعده مقابله به مثل: [[سید سجاد ایزدهی]] با اشاره به آیاتی از قرآن که قاعده مقابله به مثل از آن برداشت شده(بقره، | # نقد استناد به قاعده مقابله به مثل: [[سید سجاد ایزدهی]] با اشاره به آیاتی از قرآن که قاعده مقابله به مثل از آن برداشت شده([[آیه ۱۹۴ سوره بقره|بقره، ۱۹۴]]؛ [[آیه ۱۲۶ سوره نحل|نحل، ۱۲۶]]؛ شوری، ۴۰)، بر آن است که از عموم آیه [[آیه ۶۰ سوره انفال|وأعدوا لهم ما استطعتم]] نمیتوان استفاده از سلاح کشتارجمعی را استنباط کرد. وی همچنین بر آن است که مانند بسیاری از قواعد فقهی و عمومات، استثناهایی وجود دارد؛ مانند [[حرمت جنگ در محدوده حرم]](ص۲۷۳-۲۷۵). همچنین ابوالحسن حسنی با اشاره به آیات قرآن در این باره، تصریح میکند که سلاحهای کشتارجمعی که حرث و نسل را نابود میکند، تخصصاً از قاعده مقابله به مثل خارج است؛ چرا که اصل شخصی بودن مجازات در نظام حقوقی اسلام پذیرفته شده است(ص۲۹۷). به گفته وی، حتی [[قاعده مقابله به مثل]] هم در موارد بسیاری تخصیص خورده و قاتلی که مقتول را با زجر کشته است، قصاص تنها در اصل قتل تجویز شده، و زجرکشی منع شده است(ص۲۹۸). | ||
== استناد به آیات قرآن== | == استناد به آیات قرآن== |