کاربر:Mojtaba61.Abedini/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

Mojtaba61.Abedini (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Mojtaba61.Abedini (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
==مصادیق طنز==
==مصادیق طنز==


نویسنده مصادیق مختلف طنز را با ادله فقهی و روایی سعی در بیان حکم فقهی آنها داشته است. مصادیقی همچون:
نویسنده در ابتدا مصادیق طنز را با بیان توضیحاتی ارائه می دهد و سپس با بیان روایات مورد نظر و بررسی سندی و محتوایی آنها حکم آن را ذکر میکند.
* بررسی مرزهای لهو و مبالغه در ادبیات طنز
* بررسی فقهی طنز در اعانه بر مکروه
===رابطه طنز و لهو===
* ظنز و  ادخال سرور، خیرخواهی و امر به معروف
در فصل پنجم از بخش دوم، نویسنده درصدد این است که آیا طنز مصداقی از لهو است تا حرام محسوب شود؟
* طنز و هتک حرمت نسبت به مؤمنان
نویسنده با استناد به [[سوره لقمان آیه 6]] و کلمات فقهای متعدد به حرام بودن لهو (مثل حرمت شکار لهوی و اتمام نماز در سفر) اشاره می کند. وی اشکال می کند: اگر این موارد به دلیل لهو بودن ممنوع‌اند، برنامه‌های سرگرم‌کننده رادیو و تلویزیون که ساعت ها وقت مردم را میگیرد، باید مصداق لهو حرام باشند (ص106).
* حکم فقهی طنز اقوام و اصناف
* طنز و دوربین مخفی
* طنز با احکام الهی
نویسنده در ابتدا توضیحاتی در ذیل هر یک از این موضوعات مذکور ارائه میدهد و سپس با بیان روایات مورد نظر و بررسی سندی و محتوایی آنها حکم فقهی آن را ذکر میکند.


زارعی در پاسخ این مسأله می نویسد: اطلاق روایات لهو انصراف به قسم خاصی از لهو دارد و لهو بصورت مطلق حرام نیست. وی کلام شیخ انصاری و مرحوم خویی را مؤید بر این مطلب ذکر می کند. همچنین مولف با استناد به گفته شیخ انصاری، حرمت لهو مطلق را خلاف نظر مشهور و سیره متشرعه می داند. بنابر این تنها نوعی از لهو ممنوع است که انسان را از امور مهم باز دارد و فاقد هدف عقلایی و شرعی باشد. در مقابل، طنزی که برای آگاهی‌بخشی به جامعه یا نقد ناهنجاری‌های اجتماعی به کار رود، از دایره لهو خارج بوده و جایز است (ص107 - 110).


===مبالغه در ادبیات طنز===
نویسنده در ادامه به به موضوع اغراق(مبالغه) در طنز می‌پردازد و این سوال را مطرح می‌کند که آیا اغراق در طنز به‌عنوان دروغ محسوب می‌شود یا خیر؟ او توضیح می‌دهد که طنزپردازان گاهی برای اثرگذاری بیشتر، مشکلات ده درصدی جامعه را به‌طور اغراق‌آمیز، هشتاد درصد به نمایش می‌گذارند.
نویسنده می نویسد: از دیدگاه فقهی، اغراق در بیان به‌ویژه در استفاده از اعداد، تشبیهات و استعاره‌ها جزو دروغ به حساب نمی‌آید. او با اشاره به آیات قرآن که در آنها نیز اغراق به‌کار رفته، مانند آیه‌ای که خداوند می‌فرماید (حتی اگر هفتاد بار استغفار کنی، نمی‌بخشد) نتیجه می‌گیرد که اغراق در طنز از دروغ متمایز است و مشکل فقهی ندارد. (ص۱۱۱ - ۱۱۳)






===طنز در اعانه بر مکروه===
=== ظنز و  ادخال سرور، خیرخواهی و امر به معروف===
===طنز و هتک حرمت نسبت به مؤمنان===
=== حکم فقهی طنز اقوام و اصناف===
=== طنز و دوربین مخفی===
=== طنز با احکام الهی===




خط ۵۰: خط ۵۸:


در فصل دوم کتاب، نویسنده به جایگاه فقهی مزاح پرداخته است. او  
در فصل دوم کتاب، نویسنده به جایگاه فقهی مزاح پرداخته است. او  
===بررسی مرزهای لهو و مبالغه در ادبیات طنز===
در فصل پنجم و ششم، نویسنده به بررسی فقهی ارتباط میان لهو و طنز و نیز طنز و مبالغه پرداخته و در ابتدا این پرسش را مطرح می‌کند که آیا طنز می‌تواند نوعی لهو باشد و بنابراین حرام محسوب شود. او با مثال‌هایی از موارد لهو، مانند حرمت شکار به قصد تفریح یا حرمت دست زدن به حد افراط، نتیجه می‌گیرد که اگر این موارد به دلیل لهو بودن ممنوع‌اند، برنامه‌های سرگرم‌کننده رادیو و تلویزیون و کمدی های طنزگونه که ساعت ها وقت مردم را میگیرد، مصداق لهو حرام باشند.
در پاسخ، نویسنده استدلال می‌کند که لهو در اسلام به‌طور مطلق حرام نیست؛ اطلاق روایات انصراف به قسم خاصی از لهو دارد.بنابر این تنها نوعی از لهو ممنوع است که انسان را از امور مهم باز دارد و فاقد هدف عقلایی و شرعی باشد. در مقابل، طنزی که برای آگاهی‌بخشی به جامعه یا نقد ناهنجاری‌های اجتماعی به کار رود، از دایره لهو خارج بوده و جایز است. (ص۱۰۵ - ۱۱۰)
نویسنده در ادامه به به موضوع اغراق(مبالغه) در طنز می‌پردازد و این سوال را مطرح می‌کند که آیا اغراق در طنز به‌عنوان دروغ محسوب می‌شود یا خیر؟ او توضیح می‌دهد که طنزپردازان گاهی برای اثرگذاری بیشتر، مشکلات ده درصدی جامعه را به‌طور اغراق‌آمیز، هشتاد درصد به نمایش می‌گذارند.
نویسنده می نویسد: از دیدگاه فقهی، اغراق در بیان به‌ویژه در استفاده از اعداد، تشبیهات و استعاره‌ها جزو دروغ به حساب نمی‌آید. او با اشاره به آیات قرآن که در آنها نیز اغراق به‌کار رفته، مانند آیه‌ای که خداوند می‌فرماید (حتی اگر هفتاد بار استغفار کنی، نمی‌بخشد) نتیجه می‌گیرد که اغراق در طنز از دروغ متمایز است و مشکل فقهی ندارد. (ص۱۱۱ - ۱۱۳)


==بررسی فقهی طنز در اعانه بر مکروه و اهداف اجتماعی آن==
==بررسی فقهی طنز در اعانه بر مکروه و اهداف اجتماعی آن==