کاربر:Bazeli/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۱۴۰: | خط ۱۴۰: | ||
وی پس از اثبات شأن تفسیر شریعت برای امامان، دو سؤال مطرح می‌کند و به پاسخ آن می‌پردازد: یکم: آیا علم امام به شریعت از طریق قواعد و ضوابط بود مانند ملکه اجتهاد یا علم آنان به صورت شخصی و جزئی و از راه شنیدن، خواندن یا الهام بوده است؟ دوم: شیوه امامان در تفسیر شریعت، شیوه منحصر به خود آنان بود یا شیوه‌ای عقلایی و قابل تعلیم و تعلم؟(ص۶۵۳) در پاسخ به سؤال اول سه احتمال بیان شده است: بیان تمام جزئیات شریعت و گردآوری آن توسط امام علی(ع)؛ بیان کلیات شریعت توسط قرآن و پیامبر(ص) و تعلیم قواعد استخراج جزئیات به امامان و برخورداری از علم غیب. هر یک از این سه احتمال تأثیرات خاصی در فقه دارد به ویژه احتمال سوم که به گفته نویسنده، بیش‌ترین تأثیر را داشته است.(ص۶۵۵-۶۶۹) در پاسخ به پرسش دوم نیز دو احتمال ذکر شده که هر یک طرفدارانی دارد: برخی از اخباریان شیوه تفسیر شریعتِ امامان را شیوه خاص و منحصر شمرده؛ ولی اصولیون شیوه برداشت از شریعت را شیوه‌ای عقلایی و قابل یادگیری دانسته‌اند.(ص۶۶۹ و ۶۷۰) | وی پس از اثبات شأن تفسیر شریعت برای امامان، دو سؤال مطرح می‌کند و به پاسخ آن می‌پردازد: یکم: آیا علم امام به شریعت از طریق قواعد و ضوابط بود مانند ملکه اجتهاد یا علم آنان به صورت شخصی و جزئی و از راه شنیدن، خواندن یا الهام بوده است؟ دوم: شیوه امامان در تفسیر شریعت، شیوه منحصر به خود آنان بود یا شیوه‌ای عقلایی و قابل تعلیم و تعلم؟(ص۶۵۳) در پاسخ به سؤال اول سه احتمال بیان شده است: بیان تمام جزئیات شریعت و گردآوری آن توسط امام علی(ع)؛ بیان کلیات شریعت توسط قرآن و پیامبر(ص) و تعلیم قواعد استخراج جزئیات به امامان و برخورداری از علم غیب. هر یک از این سه احتمال تأثیرات خاصی در فقه دارد به ویژه احتمال سوم که به گفته نویسنده، بیش‌ترین تأثیر را داشته است.(ص۶۵۵-۶۶۹) در پاسخ به پرسش دوم نیز دو احتمال ذکر شده که هر یک طرفدارانی دارد: برخی از اخباریان شیوه تفسیر شریعتِ امامان را شیوه خاص و منحصر شمرده؛ ولی اصولیون شیوه برداشت از شریعت را شیوه‌ای عقلایی و قابل یادگیری دانسته‌اند.(ص۶۶۹ و ۶۷۰) | ||
مؤلف پس از شأن تفسیری امامان، ولایت بر تشریع امامان را مطرح می‌کند. پرسش این است که آیا ایشان چنین ولایتی داشتند یا خیر؟ | مؤلف پس از شأن تفسیری امامان، ولایت بر تشریع امامان را مطرح می‌کند. پرسش این است که آیا ایشان چنین ولایتی داشتند یا خیر؟ وی به دو دیدگاه و دلایل آنها اشاره می‌کند.(ص۶۸۱-۶۸۴) ضیائی‌فر در مقایسه دو شأن تفسیری-تبلیغی و شأن مدیریت سیاسی امام، گفته است کسانی که این دو را همسان می‌دانند، به استمرار نظام امامت در دوران غیبت و مخالفان همسان‌انگاری آن دو، به عدم استمرار آن نظام در زمان غیبت فتوا داده‌اند.(ص۶۸۴و۶۸۵) | ||
از جمله نتایج فقهی که در فصل شانزدهم بیان شده عبارتند از: علم ضابطه‌مند به شریعت (اگر علم امام به شریعت به صورت جزئی باشد مانند الهام، آنچه معصوم می‌گوید حکم کلی و ابدی خواهد بود در غیر این صورت جاودانه نخواهد بود)، تعدی از مرجحات منصوصه، عدم تفویض حق قانونگذاری به دیگران، ترجیح تخصیص بر نسخ و تفسیر مختلف از متون دینی.(ص۶۹۰-۶۹۸) | |||
'''فصل هفدهم: دوران غیبت<br />''' | |||
== تأثیرگذاری ویژگی‌های شریعت بر نظریه‌های فقهی و اجتهاد == | == تأثیرگذاری ویژگی‌های شریعت بر نظریه‌های فقهی و اجتهاد == | ||