کاربر:Ms.sadeghi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
Ms.sadeghi (بحث | مشارکت‌ها) ←کارکرد قضایی و جنایی: اصلاح ارقام |
Ms.sadeghi (بحث | مشارکت‌ها) اصلاح ارقام |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
* '''چکیده''' | * '''چکیده''' | ||
'''واکاوی فقهی انرژی درمانی و هیپنوتیزم''' | '''واکاوی فقهی انرژی درمانی و هیپنوتیزم''' نوشته عباس نوری، در سال ۱۴۰۰ توسط مرکز فقهی ائمه اطهار در قم منتشر شده است. این اثر در سه بخش و شش فصل تنظیم شده است. در فصل نخست بخش اول، مفاهیم متعددی مانند انرژی درمانی، هیپنوتیزم، فرادرمانی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در فصل دوم بخش اول، انواع هیپنوتیزم، ارتباط تلقین با هیپنوتیزم، انواع انرژی درمانی، مجوزهای درمان در شرایط حرج، ضرر و اضطرار، جواز نگاه پزشک به نامحرم و تفاوت هیپنوتیزم با معجزه بررسی شده‌اند. | ||
بخش دوم کتاب، به بررسی انرژی درمانی و هیپنوتیزم از منظر فقهی اختصاص دارد. مولف معتقد است که انرژی درمانی فاقد دو ویژگی اصلی سحر یعنی نمایش غیرواقعی امور و فریب و نیرنگ است؛ لذا انرژی درمانی سحر محسوب نمی‌شود. در مورد فرادرمانی، نویسنده بیان می‌کند که تمامی عناصر سحر، از جمله نمایش غیرواقعی امور، فریب و پنهان بودن علل و اسباب، در آن مشاهده می‌شود. در خصوص ارتباط با جن و ارواح، برخی فقها آن را سحر دانسته و حرام اعلام کرده‌اند، اما آیت‌الله خویی این ارتباط را به‌خودی‌خود حرام نمی‌داند، مگر اینکه باعث آزار دیگران شود یا مقدمات آن حرام باشد. همچنین، تسخیر جن در صورت اکراه او جایز نیست، هرچند که برخی فقها آن را جایز دانسته‌اند. استمداد از ارواح نیز در صورتی که موجب آزار روح یا ضرر به دیگران نشود، اشکالی ندارد. درباره کمک گرفتن از فرشتگان، نویسنده معتقد است که در صورت امکان، این کار جایز است به شرطی که موجب ضرر نشود. | |||
در بررسی ضررهای انرژی درمانی و فرادرمانی، نویسنده معتقد است که اگر درمانگر تخصص کافی داشته باشد، ضرر جدی در این روش‌ها وجود ندارد. هرچند که فرادرمانی ممکن است خطراتی مانند بازگشت بیماری به شکلی شدیدتر یا دردهای حین درمان داشته باشد. همچنین، انرژی درمانی و فرادرمانی ممکن است آسیب‌های روحی یا حتی حمله جن‌ها را در پی داشته باشند، اما چون این موارد غالباً کنترل‌شدنی هستند، مشکل شرعی ندارند. | |||
در بخش سوم، احکام فقهی هیپنوتیزم در پزشکی، قضاوت و کشف جرم بررسی شده است. نویسنده معتقد است برای تعیین حکم فقهی هیپنوتیزم باید مولفه‌های «نمایش غیرواقع به‌عنوان واقعیت»، «پنهان بودن اسباب» و «مکر و فریب» بررسی شوند. به گفته وی، در خودهیپنوتیزم به دلیل نبود مکر و خدیعه، انطباق سحر بی‌معناست، اما در دگرهیپنوتیزم با تلقینات غیرواقع، تمام مولفه‌های سحر ثابت است؛ در غیر این صورت، برخی مولفه‌ها ممکن است وجود نداشته باشند. | |||
درباره تسخیر جن و روح، نویسنده بیان می‌کند که در صورتی که مقدمات آن حرام نباشد و منجر به آزار جن یا روح مؤمن نشود، اشکالی ندارد. همچنین، تسخیر جن برای کشف حوادث گذشته یا اشیای گمشده جایز است. اما در مورد علم قاضی، برخی فقها این روش را شرعی نمی‌دانند، مگر اینکه شواهدی مانند نوار یا ویدئو ارائه شود. در موضوع اخبار از غیب، اگر هیپنوتیزم‌کننده بدون واسطه جن و روح از گذشته خبر دهد، در صورتی که اطلاعاتش نادرست باشد، عمل او دروغ و حرام است. اما اگر اخبارش قطعی و مطابق واقع باشد، حرام نیست. درباره اخبار غیبی با واسطه جن و روح، این عمل کهانت محسوب می‌شود که برخی فقها آن را حرام دانسته‌اند. درباره تسلط بر دیگران، نویسنده معتقد است که در هیپنوتیزم، هیپنوتیزم‌کننده ممکن است بر فرد یا حتی بر جن و روح مسلط شود که حکم فقهی این موضوع به پذیرش یا عدم پذیرش تسلط انسان بر نفس خود بستگی دارد. | |||
در موضوع اضرار به دیگران، نویسنده چهار نوع ضرر ناشی از هیپنوتیزم را بررسی می‌کند: ضرر ذاتی، پیامدهای هیپنوتیزم، ضررهای احتمالی و سوءاستفاده از هیپنوتیزم. او معتقد است که ضررهای احتمالی مانند سوءاستفاده از بیمار، ناشی از عدم مهارت هیپنوتیزم‌کننده است. درباره آگاهانه بودن هیپنوتیزم، اگر فرد با آگاهی از خطرات، اجازه هیپنوتیزم بدهد، در صورتی که احتمال ضرر جانی وجود داشته باشد، این عمل حرام است. در غیر این صورت، اشکالی ندارد. درباره ناآگاهانه بودن هیپنوتیزم، اگر فرد از ضررهای احتمالی بی‌اطلاع باشد و این عمل مستلزم ضرر باشد، هیپنوتیزم حرام است. اما اگر ضرری نداشته باشد و فقط موجب اذیت شود، جایز خواهد بود. | |||
نویسنده بیان می‌کند که هیپنوتیزم در پزشکی، قضاوت و کشف جرم کاربرد دارد. در حوزه پزشکی، از آن در درمان بیماری‌های روانی، دندانپزشکی و حتی زایمان بدون درد استفاده می‌شود. درباره قضاوت و کشف جرم، هیپنوتیزم ممکن است در بازجویی و اعتراف‌گیری مورد استفاده قرار گیرد که حکم فقهی آن بستگی به شرایط دارد. | |||
==معرفی و ساختار کتاب== | ==معرفی و ساختار کتاب== | ||
| خط ۸: | خط ۲۰: | ||
بخش سوم کتاب، تطبیق فقهی هیپنوتیزم در دانش روز را بررسی می‌کند. فصل اول بخش سوم به احکام فقهی هیپنوتیزم در حوزه پزشکی مانند دندانپزشکی (ص۱۸۳)، زایمان بدون درد (ص۲۰۱) و روانپزشکی پرداخته است. (ص۲۰۷) فصل دوم نیز به احکام فقهی هیپنوتیزم در قضاوت و کشف جرم اختصاص دارد و موضوعاتی مانند بررسی فقهی هیپنوتیزم در بازجویی (ص۲۲۳) و اعتراف‌گیری را شامل می‌شود (ص۲۲۹). | بخش سوم کتاب، تطبیق فقهی هیپنوتیزم در دانش روز را بررسی می‌کند. فصل اول بخش سوم به احکام فقهی هیپنوتیزم در حوزه پزشکی مانند دندانپزشکی (ص۱۸۳)، زایمان بدون درد (ص۲۰۱) و روانپزشکی پرداخته است. (ص۲۰۷) فصل دوم نیز به احکام فقهی هیپنوتیزم در قضاوت و کشف جرم اختصاص دارد و موضوعاتی مانند بررسی فقهی هیپنوتیزم در بازجویی (ص۲۲۳) و اعتراف‌گیری را شامل می‌شود (ص۲۲۹). | ||
==انرژی درمانی== | ==انرژی درمانی== | ||
| خط ۳۵: | خط ۴۵: | ||
==هیپنوتیزم== | ==هیپنوتیزم== | ||
مولف در فصل دوم بخش دوم به بررسی حکم فقهی هیپنوتیزم پرداخته است. ( | مولف در فصل دوم بخش دوم به بررسی حکم فقهی هیپنوتیزم پرداخته است. (ض۱۲۹) به گفته نویسنده، برای تعیین حکم فقهی هیپنوتیزم، لازم است مولفه‌های مرتبط با سحر در این پدیده بررسی شوند. (ص۱۳۰) او درجات شش‌گانه هیپنوتیزم را توضیح داده و بر این باور است که برای مشخص شدن حکم فقهی، باید سه مولفه «نمایش غیرواقع به‌عنوان واقعیت»، «پنهان بودن اسباب» و «مکر و فریب» در این درجات بررسی و اثبات شوند. او معتقد است که در خودهیپنوتیزم، که تنها در چهار درجه از هیپنوتیزم قابل تصور است، به دلیل عدم وجود عنصر مکر و خدعه، انطباق آن با سحر بی‌معناست، هرچند ممکن است تلقینات غیرواقع در آن صورت گیرد. اما در دگرهیپنوتیزم، در مواردی که همراه با تلقینات غیرواقع باشد، تمامی عناصر سحر ثابت هستند. با این حال، اگر بدون تلقینات غیرواقع انجام شود، برخی عناصر سحر مانند واقعی جلوه دادن غیرواقع و مکر و خدعه در هیچ‌یک یا برخی درجات هیپنوتیزم ثابت نمی‌شوند (ص۱۳۱-۱۳۷ و ۲۳۶). | ||
===تسخیر جن و روح=== | ===تسخیر جن و روح=== | ||
| خط ۹۰: | خط ۱۰۰: | ||
*عمیق شدن خلسه هیپنوتیزمی | *عمیق شدن خلسه هیپنوتیزمی | ||
به گفته نویسنده، اگر روش‌های عمیق‌تر کردن خلسه با هدف بررسی هیپنوتیزم انجام شوند، سحر محسوب نمی‌شوند؛ اما اگر هدف از آن صرفاً عمیق‌تر کردن خلسه باشد، ممکن است به‌عنوان نوعی فریب یا پنهان‌کاری تلقی شوند و در این حالت سحر به شمار می‌آیند. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که اقدامات و تلقینات دندانپزشک پس از دستیابی کامل به هیپنوتیزم، سحر نیستند، بلکه بیشتر به نوعی شبیه تسخیر شباهت دارند که در صورت رضایت بیمار، ایرادی ندارد. ( | به گفته نویسنده، اگر روش‌های عمیق‌تر کردن خلسه با هدف بررسی هیپنوتیزم انجام شوند، سحر محسوب نمی‌شوند؛ اما اگر هدف از آن صرفاً عمیق‌تر کردن خلسه باشد، ممکن است به‌عنوان نوعی فریب یا پنهان‌کاری تلقی شوند و در این حالت سحر به شمار می‌آیند. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که اقدامات و تلقینات دندانپزشک پس از دستیابی کامل به هیپنوتیزم، سحر نیستند، بلکه بیشتر به نوعی شبیه تسخیر شباهت دارند که در صورت رضایت بیمار، ایرادی ندارد. (ص۱۹۸-۱۹۹). | ||
*تلقینات خاص در هیپنوتیزم | *تلقینات خاص در هیپنوتیزم | ||