کاربر:Ms.sadeghi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخهها
Ms.sadeghi (بحث | مشارکتها) |
Ms.sadeghi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
* '''چکیده''' | * '''چکیده''' | ||
'''بررسی مسئله فقهی تجسس'''، | '''بررسی مسئله فقهی تجسس'''، نوشته رضا مظفری توسط انتشارات میراث ماندگار در سال ۱۳۹۴ در قم منتشر شده و به بررسی دقیق مفهوم تجسس از جنبههای زبانی، اخلاقی و فقهی میپردازد. نویسنده در بخش اول واژههایی مانند تجسس، تفتیش و جاسوسی را در منابع لغوی، فقهی و تفسیری تحلیل کرده و شباهتها و تفاوتهای آنها را توضیح میدهد. تجسس به عنوان دخالت در امور پنهان دیگران، از جمله داراییها یا اسرار شخصی، تعریف میشود. سپس پیشینه تاریخی تجسس و دیدگاه قرآن درباره آن بررسی میگردد و به جایگاه تجسس در مباحث مختلف فقهی از جمله مکاسب، جهاد، تقیه و طهارت اشاره میشود. تجسس از منظر اخلاقی نیز بررسی شده و آسیبهای آن در دو حوزه فردی و اجتماعی تشریح میشود. در بعد فردی، تجسس منجر به گناهانی مانند غیبت و عیبجویی میشود و در بعد اجتماعی، بیاعتمادی، ناامنی و ترویج فحشا را در پی دارد. | ||
در بخش دوم، تجسس از منظر فقهی و با توجه به انگیزهها بررسی میشود. در مواردی که انگیزه عقلایی و سالم مانند حفظ نظام اسلامی وجود دارد، تجسس جایز و حتی واجب دانسته شده است. نویسنده با استناد به آیات، روایات و نظر فقهایی مانند شیخ طوسی و امام خمینی، اثبات میکند که برای حفظ جامعه اسلامی و مقابله با دشمنان، تجسس گاهی ضروری است. همچنین به سیره پیامبر و امام علی اشاره میشود که از تجسس برای نظارت بر کارگزاران و اداره حکومت استفاده میکردند. در ادامه، تجسس با انگیزههایی مانند شناسایی استعدادها یا نیازهای مردم نیز مطرح میشود، اما نویسنده تأکید میکند که این مصالح برای کنار زدن حرمت تجسس کافی نیست. | |||
در فصل دوم این بخش، تجسس با انگیزههای نادرست و غیرعقلایی بررسی شده و با استناد به آیات متعددی از جمله آیه ۱۲ سوره حجرات، حرمت آن اثبات میشود. این آیات همگان را از افشای رازهای دیگران نهی میکنند. روایات نیز تجسس را در اغلب موارد حرام میدانند. نویسنده به اجماع فقها در این باره اشاره دارد و دیدگاههای فقهایی مانند شیخ مفید، ابن براج، علامه حلی، شهید ثانی و امام خمینی را بررسی میکند. بیشتر فقها تجسس را حتی با نیت نهی از منکر جایز نمیدانند. استفاده از ابزارهای نوین مانند دوربین یا ویروسهای جاسوسی نیز از دید فقهی حرام دانسته شده است. مقام معظم رهبری نیز تجسس بدون مجوز قانونی را غیرمجاز میدانند. از منظر عقل، تجسس با اصل آزادی و حریم خصوصی در تضاد است و فقط خداوند حق آگاهی از امور پنهان افراد را دارد. | |||
در بخش سوم، نویسنده دیدگاه فقها درباره مصادیق تجسس را بررسی کرده و دو رویکرد اصلی را شرح میدهد: یکی، تجسس را بهخاطر سرک کشیدن حرام میداند، حتی اگر به نامحرم نگاه نشود؛ دیگری، حرمت را مشروط به نگاه به نامحرم میداند. در پایان، نویسنده نتیجه میگیرد که ملاک اصلی در حرمت، نقض حریم خصوصی افراد است، نه صرفاً نوع نگاه. | |||
==معرفی و ساختار کتاب== | ==معرفی و ساختار کتاب== |