فقه فضای مجازی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
Mkhaghanif (بحث | مشارکت‌ها) صفحه‌ای تازه حاوی «{{نویسنده |نویسنده = سید علی حسینی‌نسب |نویسنده۲ = |نویسنده۳ = |گردآوری = |ویراستار۱ = |ویراستار۲ = |ویراستار۳ = }} {{جعبه اطلاعات کتاب | عنوان =فقه فضای مجازی | تصویر =فقه فضای مجازی.jpg | اندازه تصویر = | توضیح_تصویر = | نام‌های دیگر = | نویسنده =احسان‌ا...» ایجاد کرد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
*'''چکیده''' | *'''چکیده''' | ||
'''فقه فضای مجازی''' عنوان کتابی فارسی | '''فقه فضای مجازی''' عنوان کتابی فارسی است که مبنای بحث رسانه را بر تکنولوژی هنر ارتباطی قرار داده است. نویسندگان کتاب معتقدند با توجه به متغیرهای متعدد مانند سیال‌بودن، فرامکانی، فرازمانی، جهانی‌بودن و دسترسی دائم در تشخیص موضوعات فضای مجازی، در برخی موارد نمی‌توان حکمی منطبق با واقع صادر کرد و باید به تمام متغیرها و مؤلفه‌های خاص فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی کنار هم توجه شود. فضای مجازی فضایی برگرفته از فضای حقیقی است اما موضوع‌شناسی، مخاطب‌شناسی و گستره اثرگذاری و اثربخشی مخاطبان آن در تعیین و تشخیص حکم بسیار تعیین کننده است. در این کتاب سعی در تبیین این نکته است که اگر فقیهی این ویژگی‌ها را در نظر نگیرد در تشخیص خود دچار خطا خواهد شد. | ||
کتاب در بخش‌هایی قواعد فقهی قابل تطبیق بر فضای مجازی و اقسام کنش‌های داخل فضای مجازی را برشمرده است.بخشی را به جایگاه رمزارزها و حقیقت پول اختصاص داده و در صفحاتی نیز حکم روابط زن و مرد در فضای مجازی را بررسی کرده است. نویسندگان برای ایموجی‌ها و استیکرها نیز معنای قابل انتقال در نظر می‌گیرند که به همین جهت می‌تواند مشمول حکم فقهی باشد. | کتاب در بخش‌هایی قواعد فقهی قابل تطبیق بر فضای مجازی و اقسام کنش‌های داخل فضای مجازی را برشمرده است.بخشی را به جایگاه رمزارزها و حقیقت پول اختصاص داده و در صفحاتی نیز حکم روابط زن و مرد در فضای مجازی را بررسی کرده است. نویسندگان برای ایموجی‌ها و استیکرها نیز معنای قابل انتقال در نظر می‌گیرند که به همین جهت می‌تواند مشمول حکم فقهی باشد. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
==بررسی رویکردهای مختلف نسبت به رسانه == | ==بررسی رویکردهای مختلف نسبت به رسانه == | ||
نویسندگان رسانه را موضوعی اجتماعی دانسته‌اند که از حیث تأثیر دارای اثر بالفعل است و به دو دلیل بحث از رسانه را در جامعه‌ی امروزی اجتناب ناپذیر می‌دانند: اول آنکه رسانه جزئی از جامعه بشری است که تأثیر خود را به صورت حداکثری خواهد گذاشت و دوری از آن موجب در انزوا رفتن است. و دیگر اینکه رسانه مرز ناشناس‌ترین موضوع اجتماعی است که از دین تا اقتصاد جامعه را تحت تأثیر خود قرار داده است و دور شدن از رسانه و نفی رسانه موجب تضعیف دین خواهد شد (ص۹۰-۹۱). | نویسندگان رسانه را موضوعی اجتماعی دانسته‌اند که از حیث تأثیر دارای اثر بالفعل است و به دو دلیل بحث از رسانه را در جامعه‌ی امروزی اجتناب ناپذیر می‌دانند: اول آنکه رسانه جزئی از جامعه بشری است که تأثیر خود را به صورت حداکثری خواهد گذاشت و دوری از آن موجب در انزوا رفتن است. و دیگر اینکه رسانه مرز ناشناس‌ترین موضوع اجتماعی است که از دین تا اقتصاد جامعه را تحت تأثیر خود قرار داده است و دور شدن از رسانه و نفی رسانه موجب تضعیف دین خواهد شد (ص۹۰-۹۱). | ||
===رسانه «هنرِ ارتباطات تکنولوژیک» | ===رسانه «هنرِ ارتباطات تکنولوژیک» === | ||
نگارندگان رسانه را «هنرِ ارتباطاتِ تکنولوژیک» می‌دانند؛ چرا که رسانه و فضای مجازی در دل خودش هم هنر دارد و هم در آن نوعی ارتباط است و هم یک پدیده‌ای تکنولوژیک است. می‌توان برخی از فقیهان از جمله آیت الله مکارم شیرازی و محسن اراکی را منتسب به قول ارتباطات و برخی شخصیت‌ها از جمله سید مرتضی آوینی و بخش عمده‌ای از متخصصين سواد رسانه را منتسب به قول تکنولوژی دانست (ص۹۲-۹۵). | نگارندگان رسانه را «هنرِ ارتباطاتِ تکنولوژیک» می‌دانند؛ چرا که رسانه و فضای مجازی در دل خودش هم هنر دارد و هم در آن نوعی ارتباط است و هم یک پدیده‌ای تکنولوژیک است. می‌توان برخی از فقیهان از جمله آیت الله مکارم شیرازی و محسن اراکی را منتسب به قول ارتباطات و برخی شخصیت‌ها از جمله سید مرتضی آوینی و بخش عمده‌ای از متخصصين سواد رسانه را منتسب به قول تکنولوژی دانست (ص۹۲-۹۵). | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
===قاعده «حرمت ترویج کتب ضاله»=== | ===قاعده «حرمت ترویج کتب ضاله»=== | ||
به نظر نویسندگان کتاب فقه فضای مجازی، واژه کتاب به معنای مکتوب است و هر نوشته‌ای را شامل می‌شود. همچنین از منظر فقها كتاب خصوصیتی ندارد پس حفظ هر چیزی اعم از | به نظر نویسندگان کتاب فقه فضای مجازی، واژه کتاب به معنای مکتوب است و هر نوشته‌ای را شامل می‌شود. همچنین از منظر فقها كتاب خصوصیتی ندارد پس حفظ هر چیزی اعم از کتاب و غیر ان که شأنیت گمراهی داشته باشد، حرام خواهد بود. بنابراین بهتر است که در [[قاعده حرمت ترویج کتب ضاله]] عنوان را اعم بگیریم. و اگر فقها عنوان کتاب را انتخاب کرده‌اند به این دلیل است که کتاب از مصادیق غالب وسیله انتقال پیام است و حکم حرمت هر وسیله‌ی تعلیم گمراهی را شامل می‌شود که در فضای مجازی بسیار وجود دارد (ص۱۲۶-۱۳۶). | ||
==بررسی فقهی برخی از پدیده‌های فضای مجازی == | ==بررسی فقهی برخی از پدیده‌های فضای مجازی == | ||