کاربر:Ms.sadeghi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

میراحمدی در فصل سوم کتاب به بررسی نسب فرزند شبیه‌سازی‌شده می‌پردازد.(ص۱۵۴) او پس از تبیین مفهوم نسب و شرایط تحقق آن، دیدگاه برخی فقها را نقل می‌کند که در صورت استفاده از سلول و تخمک زوجین، فرزند حاصل، مشروع و دارای نسب با آنهاست.(ص۱۶۰–۱۶۱) برخی این فرزند را بی‌نسب دانسته و حتی با فرزند ناشی از زنا مقایسه کرده‌اند. نویسنده این دیدگاه را نادرست می‌داند، زیرا برخلاف زنا، در شبیه‌سازی رابطه نامشروعی صورت نگرفته است.(ص۱۶۲)

نویسنده در صفحات ۱۶۳ تا ۱۷۱ به بررسی نسب و رابطه فرزند شبیه‌سازی‌شده با مادر می‌پردازد و تأکید می‌کند که برای اثبات این نسبت باید رابطه میان صاحب رحم، صاحب تخمک و صاحب سلول بررسی شود. برخی فقها مانند آیت‌الله مکارم بر اساس برخی آیات همچون آیه ۲۲۳ سوره بقره و آیه ۲ سوره مجادله معتقدند فرزند شبیه‌سازی شده نسبت قانونی با والدین یا فامیل ندارد و مادر کسی است که فرزند را از رحم خود به دنیا بیاورد (ص۱۶۳-۱۶۵). همچنین برخی دیگر مانند آیت‌الله خویی شرط مادر بودن را صرفاً ولادت می‌دانند و صاحب تخمک بودن را کافی نمی‌شمارند (ص۱۶۶)، اما مولف می گوید که بسیاری از فقیهان معتقدند اگر تخمک و رحم متعلق به یک زن باشد، آن زن به‌عنوان مادر شناخته می‌شود (ص۱۶۷). مولف همجنین می‌گوید رضا و شیر خوردن باعث محرمیت می‌شود و بر اساس قیاس، کسی که جنین را ۹ ماه در رحم خود پرورش داده و تخمک او باشد، مادر فرزند محسوب می‌شود، چون فرزند در این مدت از تخمک و رحم او رشد یافته است.(ص۱۶۷)

در ادامه، مولف به نظر اکثر فقهای شیعه اشاره می‌کند که فرزند را به صاحب نطفه (منی مرد) ملحق می‌دانند و این فرزند حتی اگر در رحم زن دیگری متولد شود، فرزند آن دو محسوب می‌شود (ص۱۶۹). همچنین می‌گوید که مادر بودن نسبت به فرزند شبیه‌سازی شده هم از نظر اصول و هم قواعد شرعی پذیرفته شده است و بسیاری از فقها به این فتوا رسیده‌اند، به طوری که نسبت‌های خانوادگی مانند رابطه خواهر و برادری بین فرزند شبیه‌سازی‌شده و منسوبان به مادر برقرار می‌شود.(ص۱۷۰)

مولف درباره انتساب فرزند به پدر و مادر در شبیه‌سازی توضیح می‌دهد که تحقق نسبت پدری نیازی به اثبات مستقیم منی مرد ندارد و کافی است فرزندی از طریق رابطه زن و شوهر متولد شود و آن دو انکار نکنند تا نسبت پدری و مادری ثابت شود (ص۱۷۱). همچنین برخی فقها معتقدند ترکیب سلول‌های جنسی زن و مرد، حتی از طریق تلقیح مصنوعی، برای اثبات نسبت پدری کافی است (ص۱۷۴). در مورد مادر نیز نظر فقها بر این است که صاحب تخمک یا رحم مادر محسوب می‌شود و فرزندی که از طریق شبیه‌سازی متولد شود، به صاحب تخمک یا رحم نسبت داده می‌شود (ص۱۷۶).

مولف در ادامه بیان می‌کند که یکی از اشکالات شبیه‌سازی این است که ممکن است در فرایند آن به جنس مخالف نیازی نباشد، مثلاً سلول غیرجنسی یک زن در تخمک او قرار گیرد و جنین در رحم همان زن رشد کند، به طوری که فرزند فقط از یک نفر متولد شود. برخی فقها این عمل را مشروع ندانسته و فرزند را به زن یا مرد ملحق نمی‌کنند، برخی فرزند را متعلق به صاحب سلول غیرجنسی می‌دانند و برخی دیگر احکام محرمیت را برای فرزند قائل‌اند اما ارث را مانند آیت‌الله مکارم شیرازی قبول ندارند (ص۱۷۷). همچنین برخی فقها معتقدند فرزند به صاحب سلول غیرجنسی ملحق می‌شود، مثلاً اگر دختر باکره‌ای از طریق روش‌های جدید باروری بارور شود، آن دختر مادر او محسوب می‌شود (ص۱۷۸).

به گفته مولف، برخی فقها فرزند شبیه‌سازی شده را مانند فرزندی می‌دانند که از طریق شبهه متولد شده و بر اساس قواعد شرعی و حقوقی، فرزند متولد شده از شبیه‌سازی به پدر یا مادری که صاحب سلول غیرجنسی است، نسبت داده می‌شود و تمامی احکام نسب، حضانت، محرمیت و ارث برای او برقرار است.(ص۱۷۸-۱۷۸) برخی فقها فرزند شبیه‌سازی شده را مشابه فرزندان رضاعی می‌دانند؛ این افراد نسبت به پدر یا مادر رضاعی محرم می‌شوند و ازدواج با آن‌ها ممنوع است، اما از یکدیگر ارث نمی‌برند.(ص۱۸۰)