کاربر:Mojtaba61.Abedini/صفحه تمرین۲
کتاب «نگاهی نو به موسیقی و رقص» نوشته علی اسماعیل‌پور، توسط نشر زمزمه جاوید در ۲۰۳ صفحه منتشر شده است. این کتاب بدون تقسیم‌بندی به بخش‌ها یا فصل‌ها، به بررسی جنبه‌های مختلف موسیقی و رقص می‌پردازد.
معنای لغوی و اصطلاحی غنا
کتاب «نگاهی نو به موسیقی و رقص» بدون بخش و فصل‌بندی، با مقدمه‌ای آغاز می‌شود که در آن نویسنده به بررسی موسیقی و انواع آن می‌پردازد. سپس به تعریف «غنا» و قیود مرتبط با آن اشاره کرده و معنای لغوی و اصطلاحی غنا را تحلیل می‌کند و در ادامه دو تعریف مختلف از غنا را مطرح می‌کند ص(۵-۲۹)
فعلیت و شأنیت طرب
نویسنده در فعلیت و شأنیت طرب به این نکته اشاره می‌کند که آیا مراد از «طرب» در این زمینه، طرب بالفعل است یا طرب بالقوه. او توضیح می‌دهد، عواملی که موجب حرمت غنا می‌شوند، به این بستگی دارند که آیا این حالت بالفعل بر شنوندگان یا خود خواننده تأثیر می‌گذارد یا اینکه ضرورتی برای این تأثیر وجود ندارد و فقط شأنیت چنین حالتی مورد نظر است. نویسنده معتقد است که بررسی ادله و براهین لغوی و فقهی به ما این نکته را می‌آموزد که برای ایجاد واقعیت طرب، فعلیت تحقق آن ضرورتی ندارد. او همچنین به فقهایی اشاره می‌کند که در مبانی فقهی خود شأنیت را ملاک ایجاد طرب می‌دانند (ص۲۸-۳۰).
غنا از مقوله صوت یا کلام
نویسنده در بررسی مفهوم غنا به این سوال پاسخ می‌دهد که آیا غنا مربوط به صوت، کلام یا ترکیبی از هر دو است. سه دیدگاه را مطرح می‌کند:
1. کلام بودن غنا: برخی معتقدند غنا تنها به کلام مربوط است. 2. صوت بودن غنا: گروهی دیگر بر این باورند که غنا به کیفیت صوت مربوط می‌شود. 3. ترکیب صوت و کلام: برخی از علما غنا را ترکیبی از صوت و کلام می‌دانند.
نویسنده معتقد است که دیدگاه سوم به واقعیت نزدیک‌تر است، زیرا دو نظریه اول پیامدهای نادرستی دارند که بدان‌ها اشاره می‌کند (ص۳۰-۳۵).
ملاک تشخیص غنا
نویسنده در مورد ملاک تشخیص غنا می‌نویسد که با مراجعه به متون فقهی قدما و متاخرین، به این نتیجه می‌رسیم که فقها عموماً عرف را به عنوان ملاک و مقیاس برای تعیین مصداق غنا معرفی کرده‌اند. او در ادامه، به بحث عرف پرداخته معتقد است: عرف وقتی که موضوع حکم شرعی قرار می‌گیرد خودش تابع متغیرهایی همچون زمان مکان و اوضاع مختلف فرهنگی و اجتماعی است و چون موضوع تغییر کند حکم نیز به تبع آن تغییر خواهد کرد و لذا نمی‌توان یک تعریفی جامع و مانع عرفی برای غنا ارائه کرد چون مفهوم غنا به تبع تغییر عرف با تحول زمان، مکان و احوال انسان‌ها متحول می‌شود پس به ناچار باید برای تشخیص معنای غنا به کتاب و سنت روی آورد (ص۳۷-۴۳).