هنر از دیدگاه فقه (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
* '''چکیده''' | * '''چکیده''' | ||
'''هنر از دیدگاه فقه''' کتابی در حوزه [[فقه هنر]] | '''هنر از دیدگاه فقه''' کتابی فارسی در حوزه [[فقه هنر]] که احکام فقهی [[غنا]]، هنر‌های تصویری، و رسانه را مورد بررسی قرار داده است. ابراهیم نُزْهت، نویسنده کتاب، مباحث این اثر را در سه فصل سامان داده است. در این کتاب، موضوعات مورد بحث با در نظر گرفتن دو عامل زمان و مکان و همچنین با توجه به موضوع‌شناسی فقهی تحلیل و دلایل حرام‌بودن آنها بررسی شده است. | ||
در فصل اول مفهوم غنا، دیدگاه فقهاء درباره آن و ادله آنها بررسی شده و این نتیجه به دست آمده است که تنها غنایی حرمت دارد که شهوانی باشد. نویسنده در فصل دوم با بررسی روایات مربوط به نقاشی و [[مجسمه‌سازی]]، نقاشی را جایز دانسته و ادله حرمت مجسمه‌سازی را ناظر به مواردی دانسته که بت‌پرستی ترویج شود. در فصل پایانی کتاب نیز احکام مختلفِ مربوط به رسانه، بررسی شده است. | در فصل اول مفهوم غنا، دیدگاه فقهاء درباره آن و ادله آنها بررسی شده و این نتیجه به دست آمده است که تنها غنایی حرمت دارد که شهوانی باشد. نویسنده در فصل دوم با بررسی روایات مربوط به نقاشی و [[مجسمه‌سازی]]، نقاشی را جایز دانسته و ادله حرمت مجسمه‌سازی را ناظر به مواردی دانسته که بت‌پرستی ترویج شود. در فصل پایانی کتاب نیز احکام مختلفِ مربوط به رسانه، بررسی شده است. | ||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
=== تشبّه به جنس مخالف === | === تشبّه به جنس مخالف === | ||
شبیه‌شدن افراد به جنس مخالف از مسائل موجود در سینما است که نویسنده آن را بررسی می‌کند. به گفته نزهت، برخی فقیهان | شبیه‌شدن افراد به جنس مخالف از مسائل موجود در سینما است که نویسنده آن را بررسی می‌کند. به گفته نزهت، برخی فقیهان [[تشبه به جنس مخالف]] (گریم یا پوشیدن لباس جنس مخالف) را حرام و برخی دیگر آن را جایز دانسته‌اند. روایاتی که از همانندی زنان به مردان و بالعکس نهی کرده، و نیز روایاتی که از پوشیدن لباس جنس مخالف منع کرده، از ادله حرمت است. نگارنده کتاب، پس از بررسی ادله، این روایات را ناتمام می‌داند. به نظر او برخی از این روایات از نظر سندی، ضعیف‌اند. همچنین او معتقد است، روایاتی که از همانندی مردان به زنان و زنان به مردان نهی کرده، منصرف به تشابه در طبیعت جنس مخالف است نه هرگونه همانندی. با فقدان دلیل معتبر، مقتضای اصل برائت جایزبودن تشبّه مردان به زنان و بالعکس خواهد بود، به‌ویژه اگر این امر برای یک هدف مقدس و عقلایی انجام شود (ص۲۴۷-۲۶۷). | ||
=== رابطه زنان و مردان در نمایش === | === رابطه زنان و مردان در نمایش === | ||
رایج‌بودن رابطه زنان و مردان در آثار نمایشی، نویسنده را بر آن داشته تا این مسئله را از نگاه فقهی تحلیل کند. نگارنده در مورد رابطه زنان و مردان در نمایش از جمله معاشرت، گفت‌وگو و ابراز احساسات زنان و مردان بیگانه، با بررسی بعضی از روایات و سیره مسلمانان، این موضوعات را به خودی خود بدون اشکال دانسته، معتقد است، با توجه به هدف با ارزشی که در ساخت فیلم دنبال می‌شود، در صورت رعایت موازین شرعی، انجام این کارها جواز است. البته به گفته نزهت، فقیهان در حرام‌بودن تماس بدنی زنان و مردان بیگانه، اتفاق نظر دارند، مگر اینکه از روی لباس و بدون قصد ریبه باشد (ص۲۶۹-۲۷۷). | رایج‌بودن [[رابطه زنان و مردان]] در آثار نمایشی، نویسنده را بر آن داشته تا این مسئله را از نگاه فقهی تحلیل کند. نگارنده در مورد رابطه زنان و مردان در نمایش از جمله معاشرت، گفت‌وگو و ابراز احساسات زنان و مردان بیگانه، با بررسی بعضی از روایات و سیره مسلمانان، این موضوعات را به خودی خود بدون اشکال دانسته، معتقد است، با توجه به هدف با ارزشی که در ساخت فیلم دنبال می‌شود، در صورت رعایت موازین شرعی، انجام این کارها جواز است. البته به گفته نزهت، فقیهان در حرام‌بودن تماس بدنی زنان و مردان بیگانه، اتفاق نظر دارند، مگر اینکه از روی لباس و بدون قصد ریبه باشد (ص۲۶۹-۲۷۷). | ||
=== بازی‌کردن نقش امامان(ع) === | === بازی‌کردن نقش امامان(ع) === | ||
نویسنده در پایان به بازی‌کردن نقش امامان در نمایش‌های مذهبی پرداخته و حکم شرعی آن را بیان می‌کند. او با استناد به دلایلی مانند تأکید بر حفظ حماسۀ عاشورا، عموم | نویسنده در پایان به [[بازی‌کردن نقش امامان]] در نمایش‌های مذهبی پرداخته و حکم شرعی آن را بیان می‌کند. او با استناد به دلایلی مانند تأکید بر حفظ حماسۀ عاشورا، عموم [[آیه ۲ سوره مائده]] (وَ تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى) و اصل اباحه، این کار را جایز می‌داند. وی در ادامه به برخی شبهات، مانند بدعت‌بودن این کار، پاسخ داده و این شبهه را نشأت گرفته از نگاه افراطی به مفهوم بدعت در دین دانسته است (ص۲۷۷-۲۸۴). | ||
[[رده:کتاب‌های ابراهیم نزهت]] | [[رده:کتاب‌های ابراهیم نزهت]] | ||