شبیه‌سازی انسان در آینه فقه (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
=== ارث بردن فرزند شبیه‌سازی‌شده === | === ارث بردن فرزند شبیه‌سازی‌شده === | ||
نگارنده بر این باور است که اگر انتساب فرزند شبیه‌سازی‌شده به پدر و مادر منتفی باشد، فرزند از آنان ارث نمی‌برد (ص۷۹). اما اگر انتساب و رابطه فرزند با زن و مرد پذیرفته شود، فرزند در صورتی از پدر و مادر ارث می‌برد که در زمان حیات آنان متولد شده باشد (ص۸۰). در صورتی که سلول تلقیح‌شده در آزمایشگاه نگهداری شود و پس از مرگ مورّث (کسی که ارثی برای دیگران گذاشته باشد) در رحم زنی قرار گیرد و متولد شود، فرزند شبیه‌سازی‌شده از مورّث ارث نخواهد برد (ص۸۳). | نگارنده بر این باور است که اگر انتساب فرزند شبیه‌سازی‌شده به پدر و مادر منتفی باشد، فرزند از آنان ارث نمی‌برد (ص۷۹). اما اگر انتساب و رابطه فرزند با زن و مرد پذیرفته شود، فرزند در صورتی از پدر و مادر ارث می‌برد که در زمان حیات آنان متولد شده باشد (ص۸۰). در صورتی که سلول تلقیح‌شده در آزمایشگاه نگهداری شود و پس از مرگ مورّث (کسی که ارثی برای دیگران گذاشته باشد) در رحم زنی قرار گیرد و متولد شود، فرزند شبیه‌سازی‌شده از مورّث ارث نخواهد برد (ص۸۳). | ||
=== دین و مذهب فرزند شبیه‌سازی‌شده === | === دین و مذهب فرزند شبیه‌سازی‌شده === | ||
مرتضوی بیان می‌کند که درباره دین فرزند شبیه‌سازی‌شده اختلاف نظر وجود دارد. او می‌گوید اگر انتساب فرزند به پدر یا مادر پذیرفته شود، دین او تابع پدر یا مادر مسلمانش خواهد بود (ص۸۷). اما در صورتی که رابطه فرزند با والدین منتفی باشد، فرزند شبیه‌سازی‌شده نه مسلمان محسوب می‌شود و نه کافر (ص۸۸) و احکامی مانند وجوب حفظ جان، حرمت قتل، اذیت کردن یا تصرف در اموال او، درباره وی اجرا نمی‌گردد (ص۹۱). | مرتضوی بیان می‌کند که درباره دین فرزند شبیه‌سازی‌شده اختلاف نظر وجود دارد. او می‌گوید اگر انتساب فرزند به پدر یا مادر پذیرفته شود، دین او تابع پدر یا مادر مسلمانش خواهد بود (ص۸۷). اما در صورتی که رابطه فرزند با والدین منتفی باشد، فرزند شبیه‌سازی‌شده نه مسلمان محسوب می‌شود و نه کافر (ص۸۸) و احکامی مانند وجوب حفظ جان، حرمت قتل، اذیت کردن یا تصرف در اموال او، درباره وی اجرا نمی‌گردد (ص۹۱). همچنین مساله ارتداد تابع انتساب به پدر است. (ص۹۴). | ||
=== نفقه و مخارج فرزند شبیه‌سازی‌شده === | === نفقه و مخارج فرزند شبیه‌سازی‌شده === | ||
مرتضوی بیان می‌کند که اگر انتساب شرعی کودک شبیه‌سازی‌شده به پدر و مادر اثبات شود، پدر موظف است نفقه و هزینه‌های او را بپردازد. اما در صورتی که رابطه او با والدین تأیید نشود، پرداخت نفقه الزامی نیست (ص۹۴). | مرتضوی بیان می‌کند که اگر انتساب شرعی کودک شبیه‌سازی‌شده به پدر و مادر اثبات شود، پدر موظف است نفقه و هزینه‌های او را بپردازد. اما در صورتی که رابطه او با والدین تأیید نشود، پرداخت نفقه الزامی نیست (ص۹۴). اگر حکومت اسلامی به دلایلی مانند حفظ نژاد انسانی خاص یا اهداف دیگر اقدام به شبیه‌سازی کند، هزینه‌های او باید از بیت‌المال تأمین شود (ص۹۵). درباره حضانت فرزند شبیه‌سازی‌شده نیز نویسنده می‌گوید که اگر انتساب شرعی او به والدین اثبات شود، حق حضانت تا دو سالگی برای مادر محفوظ خواهد بود (ص۹۵). | ||
=== خرید و فروش سلول‌های تلقیح‌شده و طفل شبیه‌سازی‌شده === | === خرید و فروش سلول‌های تلقیح‌شده و طفل شبیه‌سازی‌شده === | ||
| خط ۱۰۶: | خط ۱۰۰: | ||
=== اجاره رحم برای حمل جنین شبیه‌سازی‌شده === | === اجاره رحم برای حمل جنین شبیه‌سازی‌شده === | ||
از دیگر احکام مرتبط با شبیه‌سازی، اجاره رحم برای رشد سلول تلقیح‌شده است (ص۹۹). نویسنده بیان می‌کند این معامله سه اشکال وارد است | از دیگر احکام مرتبط با شبیه‌سازی، اجاره رحم برای رشد سلول تلقیح‌شده است (ص۹۹). نویسنده بیان می‌کند این معامله سه اشکال وارد است که با توجه به این اشکالات، اجاره رحم برای حمل جنین شبیه‌سازی‌شده جایز نیست (ص۹۹–۱۰۳). | ||
با توجه به این اشکالات، اجاره رحم برای حمل جنین شبیه‌سازی‌شده جایز نیست (ص۹۹–۱۰۳). | |||
=== حفظ جنین شبیه‌سازی‌شده در رحم === | === حفظ جنین شبیه‌سازی‌شده در رحم === | ||
| خط ۱۴۵: | خط ۱۳۱: | ||
=== احکام وضعی همزادسازی انسان === | === احکام وضعی همزادسازی انسان === | ||
مؤلف در فصل سوم بخش سوم به احکام وضعی همزادسازی پرداخته است که مهمترین آنها نسبت فرزند با سایر افراد است. | مؤلف در فصل سوم بخش سوم به احکام وضعی همزادسازی پرداخته است که مهمترین آنها نسبت فرزند با سایر افراد است. | ||
* نسبت طفل همزادسازی‌شده با پدر: | * نسبت طفل همزادسازی‌شده با پدر: برای اثبات پدری، تولد از سلول جنسی معیار است. اما در اینجا طفل از تلقیح سلول غیرجنسی با تخمک ایجاد و متولد شده است؛ بنابراین، رابطه فرزند و پدری با صاحب سلول غیرجنسی برقرار نمی‌شود (ص۱۴۴). | ||
* نسبت طفل همزادسازی‌شده با مادر: | * نسبت طفل همزادسازی‌شده با مادر: اگر سلول تلقیح‌شده به رحم همان زنی که تخمک از او گرفته شده منتقل شود، عنوان مادری بر او صدق می‌کند و طفل همزادسازی‌شده فرزند او محسوب می‌شود (ص۱۴۵). | ||
* نسبت خواهری و برادری بین اطفال همزادسازی‌شده: به دلیل تولد این فرزندان از سلول‌های غیرجنسی، رابطه پدری برای آنان قابل اثبات نیست؛ بنابراین نمی‌توان رابطه خواهری و برادری را نیز برایشان ثابت کرد (ص۱۶۴). مرتضوی اظهار می‌دارد که اگر این کودکان از یک رحم متولد شده باشند، رابطه خواهری و برادری مادری میان آنان ثابت می‌شود؛ اما در صورتی که از رحم‌های مختلف به دنیا آمده باشند، از نظر مادری نیز رابطه‌ای میانشان وجود ندارد (ص۱۶۴). | |||
* نسبت خواهری و برادری بین اطفال همزادسازی‌شده: | |||
احکام استثناء شده بحث نَسَب | احکام استثناء شده بحث نَسَب | ||
* ارث بردن طفل همزادسازی‌شده: اگر نسبت فرزند حاصل از همزادسازی با پدر و مادر اثبات شود و کودک پیش از فوت آنان متولد شود، وی از پدر و مادر خود ارث خواهد برد (ص۱۶۶–۱۶۷). | |||
* ارث بردن طفل همزادسازی‌شده | |||
* حرمت ازدواج با طفل همزادسازی‌شده نویسنده اشاره می‌کند که به دلیل عدم اثبات نسبت عرفی و شرعی کودک حاصل از همزادسازی با پدر و مادر، دلیلی برای حرمت ازدواج با این کودک وجود ندارد (ص۱۶۸–۱۶۹). | * حرمت ازدواج با طفل همزادسازی‌شده نویسنده اشاره می‌کند که به دلیل عدم اثبات نسبت عرفی و شرعی کودک حاصل از همزادسازی با پدر و مادر، دلیلی برای حرمت ازدواج با این کودک وجود ندارد (ص۱۶۸–۱۶۹). | ||
| خط ۱۷۹: | خط ۱۵۹: | ||
مرتضوی بیان می‌کند که بر اساس فقه امامیه، مالکیت حیوان معمولاً به مادر آن تعلق دارد. بنابراین، اگر سلول تلقیح‌شده در رحم یک حیوان قرار گیرد، مالکیت حیوان شبیه‌سازی‌شده متعلق به صاحب همان حیوان خواهد بود (ص ۱۹۶). اما اگر سلول غیرجنسی با تخمک در شرایط آزمایشگاهی ترکیب شود و سپس حیوانی متولد گردد، مالکیت آن به صاحب حیوانی که سلول غیرجنسی از آن گرفته شده است بازمی‌گردد، در حالی که در مورد تخمک، تنها مسئله غرامت و ضمان مطرح می‌شود (ص ۱۹۹). | مرتضوی بیان می‌کند که بر اساس فقه امامیه، مالکیت حیوان معمولاً به مادر آن تعلق دارد. بنابراین، اگر سلول تلقیح‌شده در رحم یک حیوان قرار گیرد، مالکیت حیوان شبیه‌سازی‌شده متعلق به صاحب همان حیوان خواهد بود (ص ۱۹۶). اما اگر سلول غیرجنسی با تخمک در شرایط آزمایشگاهی ترکیب شود و سپس حیوانی متولد گردد، مالکیت آن به صاحب حیوانی که سلول غیرجنسی از آن گرفته شده است بازمی‌گردد، در حالی که در مورد تخمک، تنها مسئله غرامت و ضمان مطرح می‌شود (ص ۱۹۹). | ||
* طهارت و نجاست حیوان شبیه‌سازی‌شده | * طهارت و نجاست حیوان شبیه‌سازی‌شده | ||
نویسنده تصریح می‌کند که اگر حیوان شبیه‌سازی‌شده از سلول غیرجنسی یک حیوان حلال‌گوشت ایجاد شود و ویژگی‌های همان حیوان را داشته باشد، گوشت آن نیز حلال خواهد بود | نویسنده تصریح می‌کند که اگر حیوان شبیه‌سازی‌شده از سلول غیرجنسی یک حیوان حلال‌گوشت ایجاد شود و ویژگی‌های همان حیوان را داشته باشد، گوشت آن نیز حلال خواهد بود . در مقابل، اگر حیوان شبیه‌سازی‌شده از سلول غیرجنسی حیوانی نجس‌العین یا حرام‌گوشت ایجاد شده باشد، آن حیوان نیز نجس یا حرام‌گوشت است (ص ۱۹۹–۲۰۰). | ||
* خرید و فروش حیوان شبیه‌سازی‌شده | * خرید و فروش حیوان شبیه‌سازی‌شده | ||
مرتضوی در این زمینه تأکید دارد که اگر مالکیت حیوان شبیه‌سازی‌شده از نظر فقهی به رسمیت شناخته شود، خرید و فروش آن نیز صحیح خواهد بود. اما در صورتی که مالکیت آن مورد پذیرش قرار نگیرد، فرد تنها در صورتی می‌تواند مبلغی دریافت کند که از حق خود صرف‌نظر نماید (ص ۲۰۲). | مرتضوی در این زمینه تأکید دارد که اگر مالکیت حیوان شبیه‌سازی‌شده از نظر فقهی به رسمیت شناخته شود، خرید و فروش آن نیز صحیح خواهد بود. اما در صورتی که مالکیت آن مورد پذیرش قرار نگیرد، فرد تنها در صورتی می‌تواند مبلغی دریافت کند که از حق خود صرف‌نظر نماید (ص ۲۰۲). | ||
[[رده:مقالات کتاب‌شناسی]] | [[رده:مقالات کتاب‌شناسی]] | ||