کاربر:Salehi/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخه‌ها

Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
Mkhaghanif (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
* '''چکیده'''
* '''چکیده'''


'''نظریه ولایت امت بر خویش''' از نظریات درباره تشکیل حکومت در فقه شیعه که توسط [[محمدمهدی شمس‌الدین]] (۱۳۵۳-۱۴۲۱ق) ارائه شده است. هدف شمس‌الدین از ارائه این نظریه را جمع میان [[مردم‌سالاری|دموکراسی]] و شریعت دانسته‌اند. گفته شده نظریه ولایت امت در پی به‌رسمیت شناختن حقوق کامل برای شهروندان تابع یک کشور بدون در نظر گرفتن تمایزات مذهبی، قومی و نژادی است. این نظریه به‌دلیل تأکید بر حق مردم در تشکیل حکومت، همسویی‌هایی با نظریه‌هایی همچون [[نظریه وکالت مالکان شخصی مشاع|وکالت مالکان شخصی مشاع]] و [[نظریه خلافت مردم با نظارت مرجعیت|خلافت مردم با نظارت مرجعیت]] پیدا کرده که آنها را ذیل یک کلان نظریه به‌نام [[نظریه دولت انتخابی اسلامی|دولت انتخابی اسلامی]] قرار می‌دهد.
'''نظریه ولایت امت بر خویش''' نظریه سیاسی- حکومتی شیخ [[محمدمهدی شمس‌الدین]] (۱۳۵۳-۱۴۲۱ق) اندیشمند شیعه لبنانی است که تلاش می‌کند [[مردم‌سالاری|دموکراسی]] و شریعت را با هم همراه کند. گفته شده نظریه ولایت امت در پی به‌رسمیت شناختن حقوق کامل برای شهروندان تابع یک کشور بدون در نظر گرفتن تمایزات مذهبی، قومی و نژادی است. این نظریه به‌دلیل تأکید بر حق مردم در تشکیل حکومت، همسویی‌هایی با نظریه‌هایی همچون [[نظریه وکالت مالکان شخصی مشاع|وکالت مالکان شخصی مشاع]] و [[نظریه خلافت مردم با نظارت مرجعیت|خلافت مردم با نظارت مرجعیت]] پیدا کرده که آنها را ذیل یک کلان نظریه به‌نام [[نظریه دولت انتخابی اسلامی|دولت انتخابی اسلامی]] قرار می‌دهد.


شمس‌الدین پس از اثبات ضرورت تشکیل حکومت در آموزه‌های اسلامی، نوع مطلوب حکومت را نه حکومت ولایی (ولایت فقیه)، بلکه حکومتی با کمترین حد از سلطه و نفوذ می‌داند که آن هم در نظریه ولایت امت بر خویش امکان‌پذیر خواهد بود. عناصر اصلی این نظریه عبارتند از: امت (مردم)، امارت (قوه مجریه)، پارلمان و نهاد قضاوت.
شمس‌الدین پس از اثبات ضرورت تشکیل حکومت در آموزه‌های اسلامی، نوع مطلوب حکومت را نه حکومت ولایی (ولایت فقیه)، بلکه حکومتی با کمترین حد از سلطه و نفوذ می‌داند که آن هم در نظریه ولایت امت بر خویش امکان‌پذیر خواهد بود. عناصر اصلی این نظریه عبارتند از: امت (مردم)، امارت (قوه مجریه)، پارلمان و نهاد قضاوت.


صدور نظریه ولایت امت از سوی شمس‌الدین بر پایه برخی منابع صورت گرفته که فراتر از منابع سنتی مورد استفاده دیگر فقها است. او علاوه بر منابع سنتی فقه شیعه، قائل به اجتهاد در [[منطقة الفراغ]] بر اساس واقعیت‌های اجتماعی و [[مقاصد الشریعة]] است.
شمس‌الدین علاوه بر منابع سنتی فقه شیعه، قائل به اجتهاد در [[منطقة الفراغ]] بر اساس واقعیت‌های اجتماعی و [[مقاصد الشریعة]] است. او با تکیه بر مبانی فقهی و کلامی متعددی هم‌چون [[اصل عدم ولایت]]، انعطاف احکام مرتبط با امور غیرعبادی، [[تفکیک میان احکام تشریعی و تدبیری]]، عرفی بودن قدرت، و [[جایگاه شورا در حکومت|ضرورت شورا]]، نظریه ولایت امت را سامان‌دهی کرده است.
 
شمس‌الدین با استفاده از مبانی فقهی و کلامی متعددی ازجمله [[اصل عدم ولایت]] هیچ شخصی بر دیگران، انعطاف احکام مرتبط با امور غیرعبادی، [[تفکیک میان احکام تشریعی و تدبیری]]، عرفی بودن قدرت و [[جایگاه شورا در حکومت|ضرورت شورا]] به مستندسازی نظریه ولایت امت می‌پردازد.
==نظریه‌ای برای جمع میان شریعت و دموکراسی==
==نظریه‌ای برای جمع میان شریعت و دموکراسی==
نظریه ولایت امت بر خویش، از نظریات مطرح درباره چگونگی تشکیل دولت در فقه شیعه است که [[محمدمهدی شمس‌الدین]] از فقهای شیعی ساکن لبنان مدعی ابداع آن است.<ref>کدیور، نظریه‌های دولت در فقه شیعه، ص۱۷۱.</ref> او در خلال برخی از آثار خود ازجمله در [[کتاب نظام‌الحکم و الادارة فی الاسلام]] و [[کتاب فی الاجتماع السیاسی الاسلامی]] نکاتی را درباره چگونگی شکل‌گیری دولت در فقه شیعه ارائه داده و پس از آن وعده طرح این نظریه را در آینده می‌دهد<ref>شمس‌الدین، نظام الحکم و الادارة فی الاسلام، ص۴۸۲-۴۸۳؛ شمس‌الدین، فی الاجتماعی السیاسی الاسلامی، ص۹۵-۹۷.</ref> و مدعی است که کسی قبل از او چنین نظریه‌ای را مطرح نکرده است.<ref>فیاض، نظریات السلطه فی الفکر السیاسی الشیعی المعاصر، ص۲۷۶.</ref> گفته شده هدف شمس‌الدین از طرح این نظریه، از میان برداشتن جدال همیشگی میان [[مردم‌سالاری|دموکراسی]] و شریعت بود و اینکه قانون شرع باید بتواند خود را با مقتضیات زمان وفق دهد.<ref>طباطبایی‌فر، «مشروطه شیعی؛ نظریه‌ای برای طرح»، ص۱۰۶.</ref> تدوین این نظریه از سوی شمس‌الدین را همچنین پاسخی به درگیری‌های داخلی لبنان دانسته‌اند که او با طرح این نظریه قصد ایجاد آشتی میان طرف‌های درگیر را داشته است.<ref>مرادی، اندیشه سیاسی محمدمهدی شمس‌الدین، ص۳۵.</ref>  
نظریه ولایت امت بر خویش، از نظریات مطرح درباره چگونگی تشکیل دولت در فقه شیعه است که [[محمدمهدی شمس‌الدین]] از فقهای شیعی ساکن لبنان مدعی ابداع آن است.<ref>کدیور، نظریه‌های دولت در فقه شیعه، ص۱۷۱.</ref> او در خلال برخی از آثار خود ازجمله در [[کتاب نظام‌الحکم و الادارة فی الاسلام]] و [[کتاب فی الاجتماع السیاسی الاسلامی]] نکاتی را درباره چگونگی شکل‌گیری دولت در فقه شیعه ارائه داده و پس از آن وعده طرح این نظریه را در آینده می‌دهد<ref>شمس‌الدین، نظام الحکم و الادارة فی الاسلام، ص۴۸۲-۴۸۳؛ شمس‌الدین، فی الاجتماعی السیاسی الاسلامی، ص۹۵-۹۷.</ref> و مدعی است که کسی قبل از او چنین نظریه‌ای را مطرح نکرده است.<ref>فیاض، نظریات السلطه فی الفکر السیاسی الشیعی المعاصر، ص۲۷۶.</ref> گفته شده هدف شمس‌الدین از طرح این نظریه، از میان برداشتن جدال همیشگی میان [[مردم‌سالاری|دموکراسی]] و شریعت بود و اینکه قانون شرع باید بتواند خود را با مقتضیات زمان وفق دهد.<ref>طباطبایی‌فر، «مشروطه شیعی؛ نظریه‌ای برای طرح»، ص۱۰۶.</ref> تدوین این نظریه از سوی شمس‌الدین را همچنین پاسخی به درگیری‌های داخلی لبنان دانسته‌اند که او با طرح این نظریه قصد ایجاد آشتی میان طرف‌های درگیر را داشته است.<ref>مرادی، اندیشه سیاسی محمدمهدی شمس‌الدین، ص۳۵.</ref>