فقه معاصر:پیش‌نویس مقصدهای شریعت (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

Alikhani (بحث | مشارکت‌ها)
Alikhani (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۷۹: خط ۷۹:
طه جابر در فصل سوم کارآمدی رویکرد فقه مقاصدی و فقه اولویت‌ها را در تبیین فقه اقلیت‌ها نمایش می‌دهد. به گفته نویسنده، فقه اقلیت‌ها نوعی فقه است که فقه جمیعت محدودی را که ویژ‌گی‌ها و مصالح خاصی دارند (مانند مسلمانانی که در کشورهای غربی زندگی می کنند) لحاظ می‌کند. به نظر او، فقیهِ این رشته باید در برخی دانش‌های اجتماعی و نیز در رشته‌هایی مانند جامعه‌شناسی، اقتصاد، علوم سیاسی و روابط بین‌الملل آگاهی داشته باشد (ص97).
طه جابر در فصل سوم کارآمدی رویکرد فقه مقاصدی و فقه اولویت‌ها را در تبیین فقه اقلیت‌ها نمایش می‌دهد. به گفته نویسنده، فقه اقلیت‌ها نوعی فقه است که فقه جمیعت محدودی را که ویژ‌گی‌ها و مصالح خاصی دارند (مانند مسلمانانی که در کشورهای غربی زندگی می کنند) لحاظ می‌کند. به نظر او، فقیهِ این رشته باید در برخی دانش‌های اجتماعی و نیز در رشته‌هایی مانند جامعه‌شناسی، اقتصاد، علوم سیاسی و روابط بین‌الملل آگاهی داشته باشد (ص97).


نویسنده پس از برشمردن دلایل عبور از فقه سنتی (ص100-102)، برای به‌کارگیری درست از فقه اقلیت‌ها اصولی را برمی‌شمارد، اصولی مانند دقت به هدفمندی قرآن و اعتراف با ناکارآمدی فقه سنتی در پاسخ به احکام مربوط به اقلیت‌ها (ص102-106). او با طرح پرسش‌های بنیادین در حوزه فقه اقلیت‌ها (پرسش‌هایی مثل چیستی حقیقت همزیستی میان اعضای جامعه و چگونگی ایجاد یا گسیتختگی فرهنگی میان اقلیت‌ها و اکثریت) پاسخ به آنها را برای رسیدن به حکم صحیح در این حوزه لازم می‌داند (ص106-109). او با بررسی برخی آیات قرآن (ص109-114) و برخی نمونه‌های تاریخی از صدر اسلام (ص115) نتایجی را به دست آورده که برخی از آنها، عبارت‌اند از: لزوم برنامه‌ریزی برای حضور مسلمانان در کشورهای دیگر به لحاظ حضوری مستمر و دائمی و نه موقّتی، پرهیز اقلیت‌های مسلمان از اصطلاحات فقهی و تاریخی که ریشه در وحی ندارد، مانند دار الاسلام و دار الکفر، و لزوم مشارکت فعال در اجتماعات سیاسی و اجتماعی مردم (ص118-120).  
نویسنده پس از برشمردن دلایل عبور از فقه سنتی (ص100-102)، برای به‌کارگیری درست از فقه اقلیت‌ها اصولی را برمی‌شمارد، اصولی مانند دقت به هدفمندی قرآن و اعتراف با ناکارآمدی فقه سنتی در پاسخ به احکام مربوط به اقلیت‌ها (ص102-106). او با طرح پرسش‌های بنیادین در حوزه فقه اقلیت‌ها (پرسش‌هایی مثل چیستی حقیقت همزیستی میان اعضای جامعه و چگونگی ایجاد یا گسیتختگی فرهنگی میان اقلیت‌ها و اکثریت) پاسخ به آنها را برای رسیدن به حکم صحیح در این حوزه لازم می‌داند (ص106-109). او با بررسی برخی آیات قرآن (ص109-114) و برخی نمونه‌های تاریخی از صدر اسلام (ص115) نتایجی را به دست آورده که برخی از آنها، عبارت‌اند از: لزوم برنامه‌ریزی برای حضور مسلمانان در کشورهای دیگر به لحاظ حضوری مستمر و دائمی و نه موقّتی، پرهیز اقلیت‌های مسلمان از اصطلاحات فقهی و تاریخی که ریشه در وحی ندارد، مانند دار الاسلام و دار الکفر، و لزوم مشارکت فعال در اجتماعات سیاسی و اجتماعی مردم (ص118-120).


== مقاصد شرعی برتر و حاکم: یکتاپرستی، پاک‌سازی و آبادانی ==
== مقاصد شرعی برتر و حاکم: یکتاپرستی، پاک‌سازی و آبادانی ==